Làng muối bên sông

Nằm bên cửa sông Roòn, làng muối Quảng Phú (H.Quảng Trạch, Quảng Bình) đã tồn tại suốt trăm năm nay. Điều đặc biệt: diêm dân ở làng muối này thay vì dùng nước biển để làm muối thì lại lấy nước sông.

Một góc làng muối bên sông

BÁ CƯỜNG

Ông Phạm Văn Lưu (62 tuổi, xã Quảng Phú, H.Quảng Trạch), người gắn bó với nghề làm muối hơn 30 năm, cho biết nghề muối đã hình thành ở Quảng Phú từ rất lâu, truyền nghề ít nhất đã 3 đời. Những hạt muối làm từ nước sông khác lạ so với những nơi khác. Người dân phải chưng cất nước ở một khu vực riêng để nước có đủ độ mặn tạo ra muối, sau đó hạt muối mới kết tinh sau một ngày "phơi" nắng. "Tôi làm được hơn 30 năm rồi, cả năm chỉ chờ đến mùa nắng để ra ruộng làm muối. Nghề này chỉ kéo dài khoảng 3-4 tháng. Hiện đang là thời điểm chúng tôi phải cật lực, khai thác tối đa hạt muối", ông Lưu chia sẻ.

Từ sáng sớm, diêm dân ra ruộng để múc nước vào các ô chứa

Vị mặn mưu sinh

Nghề muối bắt đầu vào khoảng tháng 2 dương lịch, khi đó các diêm dân tiến hành dọn dẹp, tu sửa, đắp lại ruộng muối. Thời gian dọn dẹp này kéo dài cả tháng. Khu vực làm muối phải đảm bảo sạch sẽ, chắc chắn thì mới có thể cho ra hạt muối trắng, đẹp. Cao điểm của nghề muối là lúc vào hè, kéo dài từ tháng 4 đến cuối tháng 6. Theo ông Lưu, để làm ra được hạt muối, diêm dân phụ thuộc rất nhiều yếu tố. Trước hết, phải "chưng cất" nước để có độ mặn trên 15 độ, khi đó hạt muối sẽ trắng, to. Tiếp đó, trông chờ vào nền nhiệt độ; nắng càng gắt, nhiệt độ càng cao thì muối sẽ kết tinh dày hơn...

Bà Loan vui mừng với hơn 700kg muối thu hoạch trong một ngày

Thông thường, các nơi làm muối đều phải lấy nước trực tiếp từ biển. Nhưng tại làng muối Quảng Phú, vì nằm cách xa biển, không đủ điều kiện để dẫn nước trực tiếp về ruộng nên họ phải lấy nước lợ ở vùng cửa sông. Bà Hoàng Thị Loan (xã Quảng Phú, H.Quảng Trạch) dù đã ngoài tuổi 70 nhưng ngày nào cũng cùng chồng mang xe đẩy và xẻng ra ruộng cào muối, mặc cho cái nắng gắt gần 40 độ C ở Quảng Bình những ngày qua. "Còn sức là còn lao động, cố gắng một chút trong 3-4 tháng ngắn ngủi cũng có thể kiếm về 60-70 triệu đồng. Năm nay muối giá cao, tôi đang trông chờ nắng to để có thể khai thác thật nhiều", bà Loan nói.

Muối kết tinh sau một ngày "phơi" nắng

Theo bà Loan, đây là năm muối có giá cao nhất lịch sử, 2.000 đồng/kg. Trung bình mỗi hộ diêm dân có thể thu được 600-700 kg muối trong một ngày, những ngày nắng lớn có thể thu được gần 1 tấn. Cả gia đình ông Lưu và bà Loan đều có truyền thống làm muối lâu năm. Những diêm dân này luôn phơi mình dưới nắng, làm ra hạt muối tinh khiết nuôi sống gia đình.

Thu hoạch muối

Ông Nguyễn Ngọc Minh, Chủ tịch UBND xã Quảng Phú, cho biết hiện trên địa bàn có gần 100 hộ còn duy trì nghề làm muối. "Nghề làm muối tại xã đã có từ lâu, đem lại thu nhập ổn cho người dân giúp bà con có thể trang trải cuộc sống", ông Minh nói.