Lệ phí trước bạ ô tô bán tải sẽ tăng?

Tại dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 140/2016 của Chính phủ về lệ phí trước bạ, Bộ Tài chính đề xuất mức thu lệ phí trước bạ (LPTB) lần đầu đối với xe ô tô pick-up chở hàng và ô tô tải dạng xe van có khối lượng chuyên chở cho phép dưới 1.500 kg và có từ 5 chỗ ngồi trở xuống bằng 60% mức thu LPTB lần đầu đối với ô tô con. Mức thu LPTB lần thứ hai trở đi là 2%.

Hiện nay, LPTB lần đầu đối với ô tô khác không phải là ô tô con (bao gồm cả xe pick-up chở hàng và xe van) là 2%; còn ô tô chở người từ 9 chỗ trở xuống (ô tô con) thì mức thu LPTB lần đầu trong khung 10 -15% (mức thu cụ thể do hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định). Như vậy, trường hợp dự thảo được thông qua, mức LPTB lần đầu của xe bán tải chở hàng và xe van sẽ lên mức 6 - 9% thay vì 2% như hiện nay.

Tăng lên mức này, theo giải trình từ Bộ Tài chính, xe pick-up và xe van có khối lượng chuyên chở hàng nhỏ hơn 1.500 kg và có từ 5 chỗ ngồi trở xuống vừa chở người, vừa chở hàng, được áp dụng các hệ thống báo hiệu đường bộ như đối với xe ô tô con. Vì vậy, cần thiết điều chỉnh mức thu LPTB lần đầu đối với loại xe này để đảm bảo công bằng với ô tô con. Đồng thời trong giai đoạn từ 2012 - 2017, số lượng xe pick-up (cả chở hàng và chở người, nhập khẩu và sản xuất lắp ráp trong nước) tăng từng năm, đặc biệt tốc độ tăng trưởng nhập khẩu nhanh (xe pick-up nhập khẩu năm 2017 là 28.482 chiếc, tăng 8,7 lần). Số lượng xe pick-up chở hàng có khối lượng chuyên chở nhỏ hơn 1.500 kg và có từ 5 chỗ ngồi trở xuống qua các năm như sau: năm 2012 là 3.305 chiếc, năm 2013 là 6.902 chiếc, năm 2014 là 10.961 chiếc, năm 2015 là 20.132 chiếc, năm 2016 là 28.091 chiếc, năm 2017 là 28.911 chiếc; bình quân khoảng 16.383 chiếc, chiếm khoảng 99,8% số lượng xe pick-up.

Mục tiêu của giải pháp tăng LPTB lần đầu đối với xe pick-up chở hàng và xe van có khối lượng chuyên chở nhỏ hơn 1.500 kg, có từ 5 chỗ ngồi trở xuống phù hợp với thực tế và mục đích sử dụng của loại xe này. Đồng thời, đảm bảo tương đồng với quy định mức thu LPTB lần đầu đối với ô tô chở người từ 9 chỗ trở xuống.

Luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Khoa, cho rằng việc điều chỉnh LPTB tăng 200 - 350% đối với 2 dòng xe pick-up chở hàng và xe van nhằm điều tiết, giảm ùn tắc giao thông là không hợp lý. Nói chính xác hơn, việc tăng LPTB là để tăng ngân sách chứ thực sự đây không phải là giải pháp cho việc giảm ùn tắc giao thông. Do thuế nhập khẩu và tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô 5 và 7 chỗ cao quá nên giá xe cũng cao khiến người mua lựa chọn dòng ô tô bán tải. Thế nhưng, tâm lý người dùng không bao giờ mong muốn dùng ô tô bán tải chở hàng đi chở khách. Công năng của xe vẫn chở hàng là chủ yếu. Một chiếc xe bán tải chở hàng có giá 800 triệu đồng, LPTB 2% như hiện nay thì người dân sẽ đóng 16 triệu đồng. Nhưng khi tăng lên 6%, số tiền phải trả sẽ lên 48 triệu đồng. Lúc này người tiêu dùng sẽ phải chi nhiều hơn khi làm thủ tục để xe có thể lưu hành, đẩy giá xe tăng lên. Mức tăng LPTB 200% so với hiện nay theo ông Xoa là quá cao, nếu có tăng thì chỉ nên tăng 20 - 30% là hợp lý.

Tổng giám đốc một hãng xe cho hay từ trước đến nay, người tiêu dùng lựa chọn dòng xe bán tải và van do mức LPTB đóng 2% thay vì 10% đối với xe con. Nhưng khi điều chỉnh tăng LPTB như dự thảo đề ra sẽ ảnh hưởng đến dòng xe này rất nhiều, bóp nghẹt thị trường. Từ vài năm trở lại đây, người tiêu dùng trông đợi thuế nhập khẩu giảm sẽ khiến giá xe giảm nhưng nay áp LPTB tăng lên nhiều lần thì việc giảm thuế không còn giá trị.

“LPTB xe bán tải hiện nay 2% nhưng có một điều kiện đi kèm là niên hạn sử dụng xe chỉ 20 năm. Trong khi đó, xe con được sử dụng không có niên hạn. Vậy khi tăng LPTB xe bán tải lên cao, cơ quan chức năng cũng nên cân nhắc gỡ bỏ niên hạn xe bán tải. Khi áp dụng LPTB quá cao, dễ dẫn đến tình trạng người tiêu dùng sẽ lựa chọn mua dòng xe cũ với mức LPTB thấp chỉ 2%. Điều này dẫn đến giá xe cũ tăng và thị trường sôi động hơn, không lẽ lúc này cơ quan chức năng lại tăng LPTB đối với xe cũ?”, vị này đặt vấn đề và phân tích: Nhu cầu sử dụng ô tô ngày càng gia tăng nhưng ùn tắc giao thông là do cơ sở hạ tầng hiện nay không đáp ứng được. Việc tránh ùn tắc giao thông cần những giải pháp đồng bộ, mang tính chất dài hạn hơn là tăng LPTB.

Ngoài ra, dự thảo còn sửa đổi, bổ sung một số quy định như giá tính LPTB đối với ô tô, xe máy là giá tại bảng giá tính LPTB do Bộ Tài chính ban hành vào ngày 1.1 hằng năm; mức biến động giá chuyển nhượng ô tô, xe máy (tăng hoặc giảm) so với giá tại bảng giá là 10% thay vì 20% như hiện nay; giá tính LPTB đối với tài sản mua theo phương thức trả góp; thời gian có giá trị của tờ khai LPTB là 30 ngày kể từ ngày nộp tờ khai...