Liên tiếp 'sự cố bản đồ' từ xe Trung Quốc: Cần biện pháp mạnh tay hơn

Như Báo Thanh Niên đã phản ánh, liên quan đến vụ việc sử dụng bản đồ Việt Nam sai lệch trong đoạn video quảng bá sản phẩm mới; sau khi vấp phải những làn sóng phản ứng dữ dội của người Việt; hãng xe MG cuối cùng cũng đã lên tiếng xin lỗi. Đồng thời khẳng định vụ việc trên chỉ là sự cố "ngoài mong muốn".

Mặc dù vậy, động thái trên vẫn chưa đủ để xoa dịu dư luận. Bởi nhiều người cho rằng, hành vi sử dụng bản đồ Việt Nam sai lệch, dù vô tình hay cố ý cũng là vụ việc có tính chất nghiêm trọng, không được phép xảy ra và cần những biện pháp xử lý nghiêm để ngăn chặn tái phạm.

Không phải "sự cố" lần đầu

Thực tế, MG Việt Nam không phải cái tên đầu tiên dính đến "lùm xùm" liên quan đến bản đồ vi phạm chủ quyền Việt Nam. Bởi trước đó, cũng từng có không ít đơn vị trong ngành ô tô - xe máy bị "tuýt còi" vì sai phạm tương tự.

Năm 2019, công ty Kylin từng khiến dư luận dậy sóng khi nhập khẩu hàng loạt ô tô thuộc hai thương hiệu từ Trung Quốc là Zotye và BAIC. Các xe này sau đó bị phát hiện cài đặt ứng dụng bản đồ có hiển thị đường lưỡi bò.

Lý giải về sự cố, phía đơn vị nhập khẩu và phân phối cũng khẳng định không chủ ý mà do sơ xuất trong khâu kiểm tra sản phẩm. Bởi, các xe do Trung Quốc sản xuất đều được nước này cài phần mềm ứng dụng bản đồ định vị vệ tinh trên trang web Navigation. Tuy nhiên, do khác hệ thống định vị vệ tinh và không có dữ liệu về giao thông tại Việt Nam nên phần mềm nói trên không hoạt động được, mà chỉ hiển thị hình nền bản đồ Trung Quốc có đường lưỡi bò.

Không lâu sau vụ việc của Kylin, một đơn vị khác là Volkswagen Việt Nam cũng dính "phốt" tương tự. Cụ thể, trong khuôn khổ triển lãm ô tô Việt Nam 2019 (VMS 2019), Volkswagen đưa đến trưng bày chiếc Touareg mới. Tuy nhiên, khi xem xe tại sự kiện, nhiều người phát hiện trong hệ thống dẫn đường của chiếc SUV xuất hiện bản đồ có "đường lưỡi bò".

Ngay sau đó, đại diện Volkswagen Việt Nam cũng đã thừa nhận sai sót và lập tức tiến hành ngắt kích hoạt chức năng định vị bản đồ. Đồng thời lên tiếng khẳng định chiếc Touareg trưng bày tại gian hàng Volkswagen ở triển lãm chỉ là xe thuộc diện tạm nhập tái xuất, phục vụ mục đích trưng bày chứ không thương mại hóa tại Việt Nam.

Hay gần đây nhất, Yadea cũng gây phẫn nộ khi website chính thức của thương hiệu xe máy điện này tại Việt Nam xuất hiện bản đồ sai lệch. Theo đó, khi tìm kiếm địa chỉ các cửa hàng chính hãng của Yadea Việt Nam trên địa chỉ https://www.yadea.com.vn/, nhiều khách mua xe máy điện phát hiện các thông tin về cửa hàng và bản đồ không thể hiển thị. Đáng chú ý, các thông tin này chỉ bị chặn với người dùng trong nước. Trong khi, người dùng ở nước ngoài vẫn có thể xem được bản đồ. Hơn nữa, thông tin hiển thị tên hai quần đảo thuộc chủ quyền Việt Nam là Hoàng Sa và Trường Sa trên bản đồ lại ghi bằng tiếng Trung Quốc, dịch ra là Tây Sa và Nam Sa.

Đừng để "mất bò mới lo làm chuồng"

Không riêng gì ngành xe, trong vài năm trở lại đây, những "sự cố" liên quan đến bản đồ và chủ quyền quốc gia Việt Nam xảy ra "nhan nhãn" trên sản phẩm điện tử, ấn phẩm sách báo, dụng cụ học tập… Tất cả đều khiến dư luận không khỏi bức xúc. Chính vì vậy, dù các công ty, thương hiệu đều lên tiếng xin lỗi sau "sự cố", nhiều người cho rằng vẫn chưa đủ. Thay vào đó, cơ quan chức năng cần có những biện pháp mạnh tay hơn để ngăn chặn tình trạng này tái diễn; tránh cảnh "mất bò mới lo làm chuồng".

Trở lại với vụ việc MG Việt Nam, một số chuyên gia trong ngành ô tô cho rằng, các thương hiệu, đơn vị phân phối ô tô, xe máy nên cẩn trọng hơn trong khâu kiểm tra sản phẩm hoặc truyền thông. Tuyệt đối không để những sai sót "nhạy cảm" về bản đồ hay chủ quyền xảy ra. Bởi dù vô tình hay cố ý, những sự cố này cũng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến dư luận và hậu quả sẽ rất khó lường.

Trong khi đó, giới luật sư lại cho rằng chủ quyền quốc gia là điều tối quan trọng và không thể xem nhẹ. Vì vậy, để ngăn chặn tình trạng bản đồ sai lệch phát tán ngày càng nhiều, cơ quan quản lý cần có thêm biện pháp, chế tài nghiêm khắc hơn.

Trao đổi với Thanh Niên, luật sư, thạc sỹ Phạm Văn Đường - Văn phòng luật sư Minh Đạo (TP.HCM) cho biết: "Cần lưu ý rằng đây không phải lần một hay lần hai xảy ra các vụ việc nhãn hàng, thương hiệu sử dụng bản đồ Việt Nam sai lệch thông tin. Thời gian qua, rất nhiều sự cố tương tự đã xảy ra. Tuy nhiên, sau khi các đơn vị lên tiếng xin lỗi thì đâu lại vào đấy, một thời gian lại thấy vụ việc khác nổi lên.

Chưa kể, vụ việc MG Việt Nam sử dụng bản đồ lần này còn nghiêm trọng hơn. Bởi, khác với các sự cố trước đây, bản đồ Việt Nam thiếu sót tỉnh Hà Giang lần này được chèn trong một đoạn video quảng bá sản phẩm và phát trên các nền tảng truyền thông, mạng xã hội. Nghĩa là phạm vi lan tỏa rất rộng lớn. Do đó, tôi cho rằng cần có chế tài nghiêm khắc hơn và các cấp có thẩm quyền nên xem xét, sửa đổi lại hình thức xử lý với những hành vi vi phạm về chủ quyền, lãnh thổ quốc gia; tránh những "sự cố" tương tự có thể lại xảy ra trong thời gian tới".

ẢNH: BÁ HÙNG

Trước đó, trả lời phỏng vấn của PV Thanh Niên sau vụ việc bản đồ có "đường lưỡi bò" xuất hiện trên xe Volkswagen năm 2019, luật sư Lê Ngọc Luân (TP.HCM) cũng khẳng định, việc để lọt bản đồ sai lệch là hành vi cần phải kịch liệt phản đối và cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải kiên quyết xử lý vấn đề này.

Theo luật sư, chủ quyền quốc gia là vấn đề thiêng liêng và không cá nhân nào được phép thực hiện các hành vi, động thái phương hại đến chủ quyền quốc gia. "Một lời xin lỗi tôi cho rằng không thỏa đáng". Luật sư Luân cũng cho rằng những cá nhân, tổ chức vi phạm cũng đã vi phạm và xem như "chuyện đã rồi". Quan trọng hơn hết là cơ quan quản lý nhà nước cần phải có những chế tài làm sao để những hành vi tương tự không xảy ra.