Trong những năm gần đây, hình ảnh những chú gấu trắng hốc hác săn lùng thức ăn trong tuyệt vọng đã khiến cho loài động vật ăn thịt ở Bắc Cực này trở thành hình ảnh phản ánh hậu quả của nóng lên toàn cầu.
Một lời cảnh báo mới được giới nghiên cứu đưa ra: Nếu con người không cắt giảm lượng khí thải nhà kính, hầu hết gấu Bắc Cực có thể sẽ phải đấu tranh giành sự sống sau năm 2100.
Nguy cơ tuyệt chủng
Theo phát hiện mới của một nghiên cứu được công bố hôm 20.7 trên tạp chí Biến đổi khí hậu tự nhiên (Nature Climate Change), một số quần thể có thể đã vượt qua những ngưỡng quan trọng khiến cho chúng khó sống sót, thậm chí có nguy cơ tuyệt chủng.
Gấu trắng là loài vật ăn thịt trên cạn lớn nhất hành tinh, nhưng số phận của chúng lại gắn chặt với những gì xảy ra với băng Bắc Cực.
CNN dẫn lời phó giáo sư Péter K.Molnár tại Đại học Toronto Scarborough (Canada), đồng tác giả nghiên cứu trên, cho biết gấu Bắc Cực phải dựa vào băng để bắt hải cẩu – con mồi chúng ưa thích – bởi vì loài gấu này không bơi giỏi nên không thể bắt mồi ở xa bờ.
Đặc trưng đời sống của một con gấu trắng luôn luôn là những ngày ăn no nê và những ngày đói khát. Vào mùa đông, khi có nhiều băng, gấu sẽ cố gắng ăn thật nhiều hải cẩu để tích trữ năng lượng sống sót qua những tháng hè khi mà những tảng băng tan đi và chúng buộc phải ở yên trên đất liền.
Thế nhưng, khi lượng băng ở Bắc Cực giảm như những thập niên gần đây, các quần thể gấu ở một số vùng của Bắc Cực buộc phải sống ngày này qua ngày nọ mà không có thức ăn.
Ông Walt Meier, nhà khoa học nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm dữ liệu Băng và Tuyết quốc gia Mỹ (NSIDC) cho biết khoảng thời gian từ 2007-2019 là 13 năm có lượng băng mùa hè thấp nhất theo ghi nhận của vệ tinh (bắt đầu từ năm 1979).
Băng ở Bắc Cực đang tan nhanh do tình trạng nóng lên toàn cầu Reuters |
Kể từ giữa những năm 1990, Bắc Cực đã trải qua các mức độ nóng lên cao gấp đôi mức bình quân toàn cầu. Theo ông Meier, việc con người đốt các nhiên liệu hóa thạch là nguyên nhân chính gây ra nhiệt độ không khí cao, dẫn đến sự giảm sút băng biển Bắc Cực. Khi tìm hiểu về tương lai, những nghiên cứu khác cho thấy rằng Bắc Cực có thể sẽ không có băng vào mùa hè ngay sau năm 2040 hoặc 2050. “Câu hỏi đặt ra không còn là có phải không có băng vào mùa hè hay không mà là khi nào thì việc đó diễn ra”, theo ông Meier.
Nghiên cứu tìm ra trong một viễn cảnh mà khí hậu tiến triển như hiện nay, con người không giảm được khí thải nhà kính thì gần như tất cả con gấu trắng ở Bắc Cực hoặc một vài nhóm ở Đảo Nữ hoàng Elizabeth xa xôi của Canada có lẽ sẽ đấu tranh để sinh tồn vào cuối thế kỷ 21.
Vẫn còn tia hy vọng nhỏ nhoi
Theo các nhà nghiên cứu, loài gấu vẫn có cơ hội sống sót ở một số vùng ở Bắc Cực bằng cách làm chậm quá trình tan băng.
Ông Molnár nói: “Cuối cùng thì những con gấu này cần thức ăn, và để có được thức ăn thì chúng cần băng. Nhưng để cho chúng có được băng thì chúng ta cần phải kiểm soát biến đổi khí hậu”.
Thách thức đầu tiên của các nhà nghiên cứu là tìm hiểu xem các con gấu ở những vùng miền khác nhau có thể nhịn ăn trong bao lâu trước khi khả năng sinh sản và sống sót của con trưởng thành suy giảm.
Nghiên cứu cũng cho thấy rằng khoảng thời gian một con gấu có thể sống không có thức ăn thay đổi theo từng vùng và từng điều kiện của loài gấu, nhưng gấu con là đối tượng đầu tiên bị ảnh hưởng khi nhịn ăn kéo dài.
Theo ước tính của các nhà nghiên cứu, gấu mẹ trưởng thành nói chung sẽ chịu ảnh hưởng thứ hai, tiếp đó là gấu đực trưởng thành và cuối cùng là con cái đơn độc - một số con có khả năng nhịn ăn đáng kinh ngạc 255 ngày trước khi cơ hội sinh tồn của chúng giảm mạnh.
Tiếp theo, các nhà nghiên cứu xem xét các dự báo về băng Bắc Cực theo hai viễn cảnh biến đổi khí hậu khác nhau để xem những con gấu có thể duy trì được bao lâu nếu phải sống mà không có thức ăn trong tương lai.
Bằng việc kết hợp những ước tính về khả năng nhịn ăn những con gấu Bắc Cực với những dự báo về băng biển Bắc Cực, các nhà nghiên cứu có thể ước tính được khi nào những con gấu Bắc Cực ở 13 vùng miền khác nhau đối mặt với vấn đề trong tương lai.
|
Đau lòng với cảnh gấu Bắc Cực đói lang thang ngoài đường tại Nga |
Một vài quần thể, ví dụ như ở Vịnh Hudson của Canada, có lẽ đã vượt qua ngưỡng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và tồn tại. Và tương lai của những con gấu sẽ tồi tệ hơn nếu chúng ta không nỗ lực hạn chế sự nóng lên toàn cầu, theo CNN.
Tuy nhiên, nếu con người có thể tập trung cắt giảm lượng khí thải toàn cầu, cơ hội sống sót qua cuối thế kỷ này của những con gấu ở những vùng khác sẽ tăng lên.
Theo các tác giả nghiên cứu, sau cùng thì những phát hiện này cho biết số phận của những con gấu trắng nằm trong tay chúng ta. Ông Molnár chia sẻ: “Tôi biết rất rõ rằng câu chuyện mà chúng tôi đang đề cập đến nghe rất nghiệt ngã. Nhưng cũng có chút hy vọng rằng những con gấu sẽ không tuyệt chủng nếu chúng ta biết thay đổi hành vi của mình”.
Bình luận (0)