Mafia thao túng thể thao: Quyền lực 'đen' trên sân băng

Slava Fetisov - Ảnh: Reuters

Sinh ra ở Donetsk, một thành phố nằm ở đông nam Ukraine, Oleg Tverdovsky gia nhập đội khúc côn cầu địa phương ở tuổi lên 7 vào năm 1983. Từ một cậu bé gầy gò và mắc hội chứng reiter (chứng sưng), Tverdovsky trở thành một hậu vệ xuất sắc của làng hockey Nga, chơi cho CLB Soviet Wings. Sau khi Liên Xô tan rã, Tverdovsky lọt vào mắt xanh của các trinh sát giải NHL (giải vô địch hockey của Mỹ). Và vào năm 1994, ở tuổi 18, Tverdovsky được mời thi đấu cho CLB Mighty Ducks ở Anaheim, California.

Sau một mùa giải rực sáng, anh được CLB Winnipeg Jets ký hợp đồng thời hạn 3 năm có trị giá 4,2 triệu USD. Đó là mức thu nhập trong mơ đối với Tverdovsky, bởi trước đó ở quê hương anh chỉ kiếm được 74 USD/tháng. Tuy nhiên, Tverdovsky không hề biết rằng cú đổi đời vô tình khiến anh trở thành mục tiêu của mafia Nga.

Một đêm nọ, cựu HLV của Tverdovsky bất ngờ xuất hiện trước cửa nhà và yêu cầu Tverdovsky phải chia bớt “vận may” trong bản hợp đồng đắt giá vừa ký.

Thần đồng hockey cho biết lúc đó anh rất sợ hãi bởi hiểu rằng mafia đã tìm tới mình để tống tiền. Tuy vậy Tverdovsky vẫn từ chối yêu cầu kia. Và ngày 30.1.1996, 4 tay súng bịt mặt bắt cóc mẹ của Tverdovsky đang ở Donetsk. Tverdovsky nhận được tin nhắn từ người cha: “Mafia muốn 200.000 USD đổi lấy sự an toàn của mẹ”. “Tôi không dám thông báo với đội và quan chức giải đấu vì sợ nếu rò rỉ ra ngoài mẹ tôi sẽ bị giết”, Tverdovsky nhớ lại.

Vài ngày sau, Tverdovsky được bọn bắt cóc yêu cầu mang tiền mặt đến Moscow. Tuy nhiên, anh đã gặp may khi cùng thời điểm ấy cảnh sát ập vào bắt giữ những tên bắt cóc và giải cứu mẹ của anh theo nguồn điều tra khác. Tverdovsky sau đó lập tức đưa cha mẹ rời khỏi đất nước và “giấu” họ trong một căn nhà ở thị trấn thuộc California.

Theo Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI), các CLB lớn thuộc NHL không hề biết rằng việc ồ ạt chiêu mộ các ngôi sao từ khối Đông Âu đã vô tình “nhập khẩu” theo những kẻ tống tiền, bắt cóc và giết người tàn bạo của mafia Nga.

Trong NHL, các cầu thủ thuộc khối Đông Âu chiếm hơn 10% và hầu hết các ngôi sao đều bị mafia Nga đe dọa, đánh đập, tống tiền bằng cách bắt cóc người thân, trong đó có Alexander Mogilny (CLB Vancouver Canucks), Alexei Zhitnik (Buffalo Sabres), Vladimir Malakhov (Montreal Canadiens) và Sergei Fedorov của Detroit Red Wings. Theo một điều tra của FBI công bố vào năm 1996, có đến một nửa cầu thủ thuộc khối Đông Âu thi đấu ở NHL đã bị mafia ép mua “Krysha”, một hình thức bảo kê. Tuy nhiên, FBI gần như bị “vô hiệu hóa” bởi các cầu thủ hầu hết đều giữ im lặng vì lo ngại đến tính mạng và gia đình.

Không dừng lại ở đó, một số cầu thủ siêu sao còn trở thành kẻ tiếp tay cho các băng đảng tội phạm. Theo hồ sơ điều tra của FBI, có ít nhất 3 cầu thủ hàng đầu chủ động “xin” kết bạn với mafia và giúp cho “rễ” của quyền lực “đen” ăn sâu vào môn thể thao được yêu thích nhất Bắc Mỹ. Họ là Slava Fetisov (người giúp Detroit Red Wings đăng quang Stanley Cup năm 1997 và 1998), Valeri Kamensky (ngôi sao giúp Colorado Avalanche vô địch Stanley Cup 1996) và Pavel Bure (CLB Florida Panthers), người 4 lần xuất sắc nhất NHL và nổi tiếng với biệt danh “Russian Rocket”.

Trong đó, huyền thoại người Nga Fetisov được mệnh danh là “bố già” ở môn hockey thế giới. Theo FBI, năm 1992, cầu thủ từng giành 2 HCV môn hockey ở Olympic dính đến vụ ám sát Amiran Kvantrishvili, người đứng đầu một gia đình mafia Nga khét tiếng. Sau đó, Fetisov trở thành phụ tá thân cận của ông trùm Vyacheslav Ivankov trước khi trở thành một chân rết trong đường dây rửa tiền, cung cấp visa giả trên toàn cầu.

Những “ông trùm” kiểu như Fetisov chính là sự kết nối cho các thương vụ chuyển nhượng giữa NHL và các tổ chức hockey Nga, trong đó mafia Nga trở thành trung gian. Số tiền chuyển nhượng bề ngoài được “hợp thức hóa” để tái đầu tư phát triển khúc côn cầu trên băng ở Nga. Tuy nhiên, đến nay chưa có một bằng chứng nào cho thấy sự hiện diện của các khoản đầu tư trên. Còn theo điều tra của FBI, chắc chắn một khoản tiền lớn liên quan đến chi phí chuyển nhượng các cầu thủ khối Đông Âu đã rơi vào tay mafia Nga.

Theo báo cáo điều tra kéo dài 15 tháng, Thượng viện Mỹ cho biết mafia Nga từ việc kiểm soát hockey tạo nên một cấu trúc thương mại phi pháp ở Mỹ và Canada. Hồ sơ điều tra cũng xác định được sự ảnh hưởng của mafia Nga đối với các cầu thủ hockey thuộc khối Đông Âu thi đấu tại NHL. Theo đó, qua cuộc thẩm vấn hơn 100 cầu thủ, HLV, quan chức và chủ sở hữu các CLB trong thời gian gần đây cho thấy “một tỷ lệ đáng kể” các cầu thủ khối Đông Âu ở NHL bị tống tiền và 1/3 cầu thủ trực tiếp tiếp tay cho mafia Nga.