Mịt mờ thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung

Phát biểu với các phóng viên tại Nhà Trắng hôm qua, Tổng thống Trump cho hay ông nghi ngờ về khả năng sớm có thể đạt thỏa thuận thương mại vì Trung Quốc “đang sử dụng chiến thuật câu giờ”. Reuters dẫn lời chủ nhân Nhà Trắng nhận định Bắc Kinh có thể đang cố trì hoãn cho đến sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11.2020, với hy vọng ứng viên đảng Dân chủ sẽ giành chiến thắng để “dễ dàng hơn trong đàm phán”. “Tôi nghĩ Trung Quốc quyết định “hãy chờ xem sao” vì nếu tôi chiến thắng, họ sẽ phải ký thỏa thuận ngay lập tức”, Tổng thống Trump nhấn mạnh.

Trong khi đó, Nhà Trắng thông báo Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin và Đại diện thương mại Robert Lighthizer sẽ gặp Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc trong vòng đàm phán ở Thượng Hải bắt đầu từ ngày 30.7. Đây sẽ là cuộc gặp đầu tiên giữa các nhà thương thuyết của hai bên kể từ khi Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hồi cuối tháng 6 nhất trí khôi phục lại đàm phán nhằm kết thúc cuộc chiến thương mại song phương.

Hai bên đã gặp nhau ở Washington D.C hồi tháng 5 nhưng không đạt kết quả nào sau khi Tổng thống Trump cáo buộc Bắc Kinh phá vỡ thỏa thuận bằng cách rút lại hầu hết các điều khoản đã nhất trí trước đó. Theo chủ nhân Nhà Trắng, ông “không vội” đạt thỏa thuận với Trung Quốc vì Mỹ “đang thu về hàng tỉ USD” tiền thuế từ hàng hóa của đối phương. Kể từ khi xung đột bùng nổ đến nay, Washington áp thuế lên 250 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc trong khi Bắc Kinh áp thuế đáp trả lên 110 tỉ USD hàng hóa Mỹ. Trước đó, Tổng thống Trump còn dọa sẽ đánh thuế lên thêm 325 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc nếu quá trình đàm phán không có tiến triển.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn Đài CNBC hôm qua, Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow cho hay ông không kỳ vọng cuộc đàm phán sắp tới sẽ cho ra đột phá lớn nào nhưng phái đoàn Mỹ hy vọng tình hình sẽ trở lại giai đoạn trước cuộc gặp hồi tháng 5. Ông Kudlow lưu ý khi đó, hai bên đã nhất trí 90% nội dung thỏa thuận. Vị cố vấn cho biết thêm hai bên vẫn còn cần giải quyết những vấn đề quan trọng như cáo buộc đánh cắp sở hữu trí tuệ và ép buộc chuyển giao công nghệ.

Bên cạnh đó, trước thềm đàm phán sắp tới, Tổng thống Trump đang gây sức ép lên Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) về thay đổi cách định danh “nước đang phát triển” để những nền kinh tế phát triển như Trung Quốc không còn được hưởng ưu đãi đặc biệt. Trong hướng dẫn ký ngày 26.7, Tổng thống Trump chỉ đạo đại diện thương mại Mỹ đơn phương dừng đối xử với những nước như Trung Quốc như “quốc gia đang phát triển” nếu WTO không có động thái điều chỉnh trong 90 ngày. “WTO bị phá vỡ khi những quốc gia giàu nhất của thế giới tự nhận là “đang phát triển” để lách các quy định và được hưởng sự đối đãi đặc biệt. Không còn chuyện đó nữa”, Tổng thống Trump viết trên Twitter.

Hiện Mỹ đang làm việc với Nhật Bản và EU để thúc đẩy thay đổi quy định WTO, chủ yếu nhắm vào Trung Quốc, theo Reuters. Tuy nhiên, đây là điều rất khó khăn vì phải có được sự đồng ý của tất cả 164 nền kinh tế thành viên.