Năm 2023 Việt Nam ghi nhận nhiều đợt nắng nóng nhất trong 6 năm qua

Phó giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đánh giá, trong diễn biến chung về nhiệt độ toàn cầu tăng cao, tại Việt Nam nhiệt độ trung bình trên toàn quốc cũng cao hơn 1,09 độ C so với trung bình nhiều năm (TBNN) và được ghi nhận là năm có mức nhiệt độ cao thứ 2 trong chuỗi số liệu quan trắc (năm 2019 là năm có nhiệt độ trung bình trên toàn quốc cao hơn TBNN là 1,21 độ C).

Đáng chú ý, hầu hết các tháng trong năm đều quan trắc được giá trị nhiệt độ cao nhất tuyệt đối ngày vượt giá trị lịch sử cùng thời kỳ, đặc biệt các tháng 5 và tháng 6.2023.

ĐÌNH HUY

Cũng trong năm qua, Biển Đông đã xuất hiện 8 xoáy thuận nhiệt đới, trong đó có 5 cơn bão và 3 áp thấp nhiệt đới (ATNĐ). Số lượng bão, ATNĐ hoạt động trên khu vực Biển Đông ít hơn TBNN. Đáng lưu ý, trong năm 2023, các cơn bão hầu như không đổ bộ trực tiếp nên không gây gió mạnh trong đất liền.

Cạnh đó, trên cả nước xảy ra 22 đợt mưa lớn trên diện rộng, tập trung chủ yếu ở khu vực Bắc bộ và Trung bộ. Đáng chú ý, đã xuất hiện nhiều trận mưa cực đoan thời đoạn ngắn với lượng mưa 24 giờ, có nơi trên 800 mm ở khu vực miền Trung.

Năm 2023 đã xuất hiện 20 đợt nắng nóng, tính từ năm 2017 đến nay thì năm 2023 xuất hiện nhiều đợt nắng nóng diện rộng nhất và nhiều hơn 5 đợt so với TBNN. Đặc biệt, tại Tương Dương (Nghệ An) đã quan trắc được giá trị nhiệt độ cao nhất là 44,2 độ C vào ngày 7.5.2023, đây là giá trị nhiệt độ ngày cao nhất trên cả nước đã từng được quan trắc.

Ngoài ra, năm qua đã xuất hiện 24 đợt không khí lạnh, ít hơn so với TBNN (khoảng 29 - 30 đợt), tại Mẫu Sơn (Lạng Sơn) vào ngày 22.12.2023 nhiệt độ thấp nhất xuống mức -2,5 độ C, là giá trị nhiệt độ thấp nhất trong cùng thời kỳ tháng 12 tính theo số liệu ghi nhận tại Mẫu Sơn từ năm 2012 đến nay.

Năm 2023 nóng nhất trong 174 năm qua

Theo ông Lâm, ngày 12.1, Tổ chức khí tượng thế giới (WMO) đã xác nhận nhiệt độ trung bình toàn cầu năm 2023 là năm nóng nhất trong 174 năm qua.

ĐÌNH HUY

Thông tin này được WMO dựa trên 6 bộ dữ liệu quốc tế hàng đầu được sử dụng để theo dõi nhiệt độ. Năm 2023, nhiệt độ toàn cầu cao hơn khoảng 1,45 độ C so với mức nhiệt độ TBNN thời kỳ tiền công nghiệp (giai đoạn 1850 - 1900).

Trước đó, Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu đặt mục tiêu mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu ở mức dưới 2 độ C so với mức tiền công nghiệp, đồng thời theo đuổi các nỗ lực nhằm hạn chế mức tăng nhiệt độ ở mức 1,5 độ C.

"Như vậy, thế giới đang tiến gần hơn đến các giới hạn được đặt ra trong Thỏa thuận Paris (mức dưới 2 độ C so với mức tiền công nghiệp, đồng thời theo đuổi các nỗ lực nhằm hạn chế mức tăng nhiệt độ ở mức 1,5 độ C). Liên Hiệp Quốc nêu rõ, thế giới đã chuyển sang kỷ nguyên nung nóng toàn cầu", ông Lâm thông tin.

Ông Lâm cho hay, Trung tâm Khí hậu Tokyo - Nhật Bản đánh giá, nhiệt độ trung bình toàn cầu năm 2023 ở mức cao hơn 0,53 độ C so với TBNN thời kỳ 1991 - 2020 và là năm ấm nhất trong chuỗi giá trị đã ghi nhận được. 10 năm qua, từ 2014 - 2023 là 10 năm ấm nhất trong 133 năm của chuỗi số liệu quan trắc được, kể từ năm 1891.

Trong điều kiện El Nino, các khu vực có lượng mưa thiếu hụt rõ rệt so với TBNN bao gồm phía đông nam của Nam Mỹ, lưu vực sông Amazon, phần lớn Trung Mỹ, miền nam Canada, tây Địa Trung Hải...

Năm 2023, trên thế giới và khu vực đã xảy ra nhiều trận thiên tai lớn, phạm vi ảnh hưởng rộng, vượt mức lịch sử, gây thiệt hại rất nghiêm trọng về người và tài sản, điển hình như: động đất tại Thổ Nhĩ Kỳ gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng, làm trên 53.000 người thiệt mạng, thiệt hại kinh tế trên 105 tỉ USD; lũ quét do vỡ đập tại Libya làm trên 11.300 người chết và mất tích; lũ lụt trên diện rộng tại Bắc Kinh và một số địa phương của Trung Quốc làm 115 người chết, mất tích; bão tuyết mạnh nhất trong vòng 100 năm tại 20 bang miền Tây, miền Trung nước Mỹ (tháng 2.2023)...

Đ.H

Cũng tại hội thảo thông tin báo chí dự báo xu thế khí tượng thủy văn năm 2024 và triển khai kế hoạch phối hợp thông tin giữa cơ quan khí tượng thủy văn và cơ quan báo chí chiều 26.1, Bộ TN-MT tặng bằng khen cho 6 cá nhân và 2 tập thể đã có những đóng góp với ngành khí tượng thủy văn. Trong đó, có nhà báo Phan Hậu của Báo Thanh Niên.