Nghề làm khuôn bánh 'vào mùa', huy động cả nhà 3 thế hệ làm không ngơi tay

Tiếng dùi đục gõ vang lên cả ngày. Đây là âm thanh quen thuộc mà ông Trần Văn Bản ở huyện Thường Tín, TP.Hà Nội nghe hàng ngày trong suốt 40 năm làm nghề đục khuôn bánh trung thu từ gỗ.

Ông Bản cùng vợ tất bật chuẩn bị cho các đơn hàng đặt khuôn bánh trung thu

Mạnh hoạt

Từ đôi tay khéo léo, ông Bản đã sản xuất hàng vạn khuôn bánh trung thu bằng gỗ với nhiều kiểu dáng khác nhau, từ những khuôn bánh có hoa văn truyền thống đến những hình dáng đặc biệt.

"Tôi theo nghề các cụ từ năm đi học phổ thông. Vừa theo nghề các cụ, vừa học vừa làm. Năm nay tôi 56 tuổi, tôi làm được tới xấp xỉ 40 năm rồi. Nghề bánh trung thu này là cái nghề truyền thống ở trong làng. Tôi thấy các cụ làm thì tôi theo nghề các cụ. Hiện tại bây giờ, tôi vẫn giữ được cái nghề truyền thống này và hiện giờ tôi làm, cả gia đình tôi làm, các con các cháu tôi làm. Khi thời vụ đến, nếu mà nhiều đơn đặt hàng thì huy động tất cả các cháu tập trung làm.

Nhiều khuôn bánh trung thu có họa tiết, hoa văn độc đáo làm từ gỗ do ông Bản sản xuất

Mạnh hoạt

Hoa văn thì nó nhiều hoa văn cổ các cụ ngày xưa để lại, thì vẫn cứ cái mẫu cổ của các cụ. Còn hiện tại là bây giờ, những cái lò bánh người ta làm bánh mỗi người một mẫu mã. Người ta chụp hình, chuyển hình về cho tôi xem cái hình đấy, là tôi làm theo. Hoa văn truyền thống ngày xưa các cụ làm những hoa văn mai thọ rồi mai, trúc, cúc, sen, hồng. Hoa văn thì nó nhiều, mẫu mã mỗi người một mẫu mã, mỗi người một ký hiệu", ông Bản chia sẻ.

Mỗi dịp Trung thu đến, nhà ông Bản lại tất bật cả ngày. Từ ngoài cửa cho đến phía trong nhà, khắp các bức tường là những chiếc khuôn bánh trung thu được treo ngay ngắn, với đủ hình thù từ hoa văn truyền thống như hoa hồng, hoa cúc, cá chép, hoa sen... đến những hình vẽ hiện đại khác.

Các công đoạn thực hiện khuôn bánh trung thu đều được ông Bản làm thủ công

Mạnh hoạt

Để làm ra được một chiếc khuôn bánh Trung thu hoàn chỉnh mất rất nhiều thời gian và công sức. Nhưng để có được chiếc khuôn đúng ý khách hàng đòi hỏi người thợ phải có sự tỉ mỉ, khéo léo và cẩn thận.

Giá cả của khuôn dựa vào độ khó cũng như sự tinh xảo của hoa văn. Loại gỗ được sử dụng để làm khuôn bánh cũng phải là gỗ thị, gỗ xà cừ, là những loại gỗ có đủ độ rắn, chắc, chịu được lực mạnh và giữ được hoa của gỗ khi bào, đục.

"Trên thị trường có rất là nhiều loại khuôn nhựa, giá thành nó rẻ hơn rất là nhiều. Nhưng mà mình thì muốn tìm một chiếc khuôn đặc biệt, không giống một chỗ nào nên mình đã chọn khuôn gỗ truyền thống.

Khuôn bánh trung thu truyền thống làm từ gỗ vẫn được nhiều khách hàng ưa chuộng

mạnh hoạt

Khuôn làm bằng gỗ được gia công một cách tỉ mỉ, từng đường nét đều được chạm khắc tinh tế, không giống với khuôn nhựa. Khi mình cần thì thợ cũng cũng có thể làm riêng một chiếc khuôn theo ý thích của mình", chị Ngọc Mai, một khách hàng của ông Bản cho biết.

Khi xã hội ngày càng phát triển như với sự xuất hiện của những khuôn bánh trung thu được sản xuất theo hình thức công nghiệp đã dần thế chỗ cho chiếc khuôn truyền thống. Ông Bản cũng như nhiều nghệ nhân khác đang từng ngày lưu giữ những giá trị truyền thống, giữ “hồn” cho hương vị Tết Trung thu xưa.