Nghệ sĩ công khai quảng bá tiền số bất hợp pháp

Trên mạng xã hội hai ngày qua xôn xao lan truyền tài khoản Facebook của một số nghệ sĩ, người nổi tiếng như Ngọc Trinh, Lê Dương Bảo Lâm, Kiều Minh Tuấn, Cao Thái Sơn... đề cập các đồng tiền số nhưng chỉ sau 1 đêm, đến hôm qua 12.5 nhiều tài khoản Facebook đó đồng loạt gỡ status. Trước đó trong ngày 11.5, tài khoản Facebook của các nghệ sĩ trên đăng status giống nhau gắn với những tên đồng tiền số “vô danh” nhưng mới nổi gần đây như Shiba - SHIB, Akita, Poodl, Dogecoin và kèm vào giữa là FXT Token khiến cộng đồng mạng “dậy sóng”. Đặc biệt, trong cùng ngày, tài khoản dưới tên “nữ hoàng nội y” Ngọc Trinh đăng liền 4 dòng trạng thái trên mạng xã hội khoe tài khoản có 9,87 triệu đồng Tether (trị giá 9,87 triệu USD) và hơn 30 tỉ đồng Shiba Coin (trị giá gần 0,9 triệu USD) với kỳ vọng Shiba Coin có thể lên đến 1 USD/đồng, trong khi giá đồng tiền số này ngày 12.5 trên sàn Coinmarket chỉ ở mức 0,00003117 USD. Như vậy nếu đồng tiền ảo này mà lên đến 1 USD thì tài khoản của “nữ hoàng nội y” này lên đến 30 tỉ USD - con số chưa có tỉ phú USD nào ở Việt Nam đạt được.

Dù ngay sau đó, tài khoản Facebook này đã xóa status vì bị cho là mượn tài khoản tiền ảo của người khác, thì vẫn có liên tiếp những dòng trạng thái khác liên quan đến các sàn tiền ảo như “SHIB nha các tình yêu?” hay “H** làm ăn kiểu gì mà quá 24g không KYC cho người ta vậy?”… Thậm chí, ca sĩ Cao Thái Sơn còn tự tin đăng video hướng dẫn cách phân tích kỹ thuật trong thị trường chứng khoán và có thể áp dụng cả thị trường tiền số. Sau đó, ca sĩ này tiếp tục kêu gọi mọi người “nuôi chó” (mua đồng Dogecoin)...

Đáng chú ý, ngày 11.5 khi hàng loạt status giống nhau được đăng trên Facebook các nghệ sĩ nói trên thì nhiều nhóm tham gia FXT Token chụp lại màn hình và chia sẻ rầm rộ. Có những lời kêu gọi tham gia như: “Đến Ngọc Trinh, Kiều Minh Tuấn, Khả Như... còn tham gia thì các bạn chần chờ gì?”. Tuy nhiên những người tỉnh táo có thể “bóc mẽ” ngay trò quảng cáo trá hình nói trên. Nhiều nghi ngờ đặt ra đây có thể là hình thức “Fomo (một hiệu ứng bị cuốn hút chạy theo số đông - PV) đầu cơ đẩy giá để người ôm trước bán ra chốt lời”.

Một số nhà đầu tư tiền số phân tích có vẻ vụ Ngọc Trinh khoe ví “10 triệu đô” có thể là PR ngầm cho đồng FXT bằng cách chèn nó vào giữa status này. FXT Token chính là tiền ảo đa cấp được Lion Group (hay Lion Team, Lion Community) sử dụng nhằm lôi kéo nhà đầu tư với cam kết lợi nhuận khủng, vốn đã bị Công an TP.Đà Nẵng cảnh báo từ đầu tháng 2. Gần đây, sàn đa cấp Lion Group đã vô hiệu hóa khả năng rút tiền của người tham gia. Nghĩa là, những người mua FXT giờ đang ôm một đống tiền vô giá trị.

Một nhà đầu tư tiền số cho hay một số nghệ sĩ đưa thông tin về các đồng tiền ảo là chiêu quảng cáo lần đầu tiên xuất hiện trên thị trường, hay còn gọi là chiêu “lùa gà”. Bởi giới nghệ sĩ có lượng người hâm mộ đông đảo nên chỉ cần một phần rất nhỏ trong số đó tham gia theo thì những sàn lừa đảo cũng lấy được tiền. Chẳng hạn, trang Facebook của Ngọc Trinh hiện nay đang có hơn 2,855 triệu người theo dõi, Kiều Minh Tuấn có hơn 724.800 người theo dõi, Lê Dương Bảo Lâm có 3 triệu người theo dõi…

Một loạt những đồng tiền số được tạo ra gần đây như một trò đùa vui nhưng đã “bay” thẳng đứng với giá trị vốn hóa hàng trăm tỉ USD chỉ sau những lời tung hô của người nổi tiếng, có ảnh hưởng trên mạng xã hội. Trào lưu này được dẫn đầu bởi Dogecoin hay còn gọi là “đồng tiền chó”. Đầu năm nay, giá Dogecoin chưa đến 1 cent thì cuối ngày 12.5 đang ở mức gần 50 cent (0,495 USD). Đồng tiền này nổi sóng mạnh kể từ tháng 2 sau khi tỉ phú Elon Musk đăng nhiều status liên quan. Tuy nhiên trước thời điểm Elon Musk lên sóng, giá Dogecoin từng tụt không phanh. Hiện giá trị vốn hóa của Dogecoin đạt hơn 64 tỉ USD, đứng thứ tư sau những đồng tiền số khác gồm Bitcoin, Ethereum và Binance Coin.

Học theo Dogecoin, những đồng tiền số mang tên các con vật heo, chó, dê như Shiba, Akita, Dogelon, Husky, Pitbull, Pig Finance, AquaGoat... cũng xuất hiện và tăng giá rất nhiều lần. Đỉnh cao nhất là đồng Shiba chỉ trong vòng 24 giờ qua (tính đến hơn 17 giờ ngày 12.5) đã tăng 1.535,6% lên 0,00002889 USD và giá trị vốn hóa chỉ trong thời gian cực ngắn đã leo lên top 20 với gần 11,5 tỉ USD. Số liệu từ CoinMarketCap cho thấy trong ngày 11.5, giá trị của AquaGoat tăng hơn 500% và khối lượng giao dịch tăng hơn 3.300%, lên mức 11,7 triệu USD sau khi CEO Facebook Mark Zuckerberg đăng hình ảnh 2 con dê nuôi trong trang trại riêng với nội dung “My goats: Max and Bitcoin” (Những con dê của tôi: Max và Bitcoin). Người đầu tư tiền số lý giải rằng Max và Bitcoin là tên 2 con dê của Zuckerberg, ngụ ý đồng sáng lập Facebook cũng quan tâm đến Bitcoin và thị trường tiền mã hóa và thế là AquaGoat nhảy vọt dù chỉ mới ra mắt vào ngày 7.4 cũng như chỉ là một loại token (chưa trở thành đồng tiền số) phi tập trung trên sàn giao dịch Binance...

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TP.HCM, nhận định việc quảng cáo công khai những hàng hóa không được pháp luật cho phép là hành vi vi phạm. Như vậy, những nghệ sĩ công khai quảng bá tiền số cần phải bị xử phạt về vi phạm hành chính. Đồng thời, cơ quan quản lý về văn hóa - thông tin cũng phải đưa ra cảnh cáo vì đây là những người có ảnh hưởng đến công chúng, khi quảng cáo bất kỳ dịch vụ, hàng hóa nào cũng phải tìm hiểu rõ nguồn gốc. Không thể vì tiền mà nhắm mắt quảng cáo bậy bạ, làm ảnh hưởng đến nhiều người khác, chưa kể tiếp tay cho những kẻ lừa đảo.