Ngôi làng bích họa độc đáo ở miền Trung

Cái làng ấy tên là làng Trung Thanh, thuộc xã Tam Thanh, thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam, thời gian qua đã khiến cư dân mạng hào hứng chia sẻ hình ảnh và dân ưa xê dịch, du lịch bụi hào hứng tìm đến nơi cho bằng được. Tôi cũng vậy. Và quả thực, làng Trung Thanh, nay có cái tên mới toanh là “làng bích họa” đã để lại cho tôi rất nhiều cảm xúc khi đến thăm.

Trung Thanh, ngôi làng chạy dài ven biển, nằm bên con đường nhựa mới được nâng cấp thời gian gần đây và bây giờ được khoác những lớp áo mới với đủ thể loại tranh, màu sắc trên các cổng, bờ rào, cửa, tường nhà… Làng phần lớn là những ngôi nhà cấp bốn, có tường, rào, mái ngói cũ kỹ. Thế rồi, chỉ sau hơn 3 tuần, chính xác là 22 ngày “may áo”, lớp áo mới này được khánh thành hồi cuối tháng 6.2016, lập tức gây sốt gần xa.

Ảnh: Lê Minh Hạ

Cả làng biển hiền hòa im lìm với tông màu thâm trầm cũ kỹ, thậm chí bạc phết vì thời gian, nắng gió bỗng sinh động, trẻ trung và đáng yêu hẳn ra nhờ “áo mới”. Nhà nào không đủ chỗ cho tranh thì được sơn lên những lớp màu bắt mắt, làm “dàn bao” cùng tông cho những điểm nhấn là các bức tranh tường được vẽ khá đẹp, rất liên quan đến bối cảnh thực tế. Những bức tranh được phân bổ với tỷ lệ hợp lý, hài hòa với cả ngôi làng và từng vách tường. Những ngôi nhà nhỏ nhắn nằm liền kề nhau, những con đường bé dẫn ra biển với nhiều bức vách, bờ tường thấp cao bỗng trở nên quyến rũ lạ thường, khiến mọi người đi ngang qua cứ phải chậm lại để nhìn ngắm.

Có những bức tranh như thể lưu lại kỷ niệm đáng nhớ cho chính chủ nhân khi là cả một gia đình thợ may, ngư dân trung niên đi biển hay thậm chí anh chàng cắt tóc được tái hiện trên chính tường nhà, quán xá của họ. Có những bức tranh như tái hiện một phần khung cảnh, cuộc sống làng quê, mang nhiều tâm trạng, hoài niệm chen lẫn những bức vẽ sống động, ngộ nghĩnh… Cả làng như một buổi triển lãm sắp đặt cùng cuộc chơi ngẫu hứng với sắc màu. Ánh nắng chiều xiên nhấp nhô theo những khối nhà càng khiến ngôi làng thêm sinh động. Tôi ngắm nhìn cảnh sắc trước mắt mình và ngẫm nghĩ về một triết lý vụn: Đời có thể không đẹp như tranh nhưng trong tranh vẫn có đủ chất liệu đời đan cài vào những bức bích họa cùa làng.

Trung Thanh là làng bích họa đầu tiên ở VN

Đây là kết quả của dự án giao lưu mỹ thuật cộng đồng do Quỹ giao lưu văn hóa Hàn Quốc thực hiện liên tục trong vòng 22 ngày, cách đây gần 2 năm với 5 họa sĩ Hàn Quốc cùng các tình nguyện viên của VN và Hàn Quốc cùng sự phụ giúp của người dân trong làng. Loại hình mỹ thuật này đã được áp dụng ở nhiều thành phố trên thế giới nhưng ờ VN, Trung Thanh là làng bích họa đầu tiên và bây giờ đang lan rộng ra một số nơi khác.

Từ một ngôi làng thanh bình như bao ngôi làng ven biển miền Trung khác, giờ Trung Thanh bỗng đông khách hẳn ra, đột biến nhất là những ngày thứ 7, chủ nhật. Người dân ở đây kể rằng, những ngày cuối tuần, có thời điểm khách đông nườm nượm, đi bộ chật hết cả con đường xuyên qua làng cũng như các con hẻm nhỏ dẫn xuống biển. Hôm tôi đến là đầu tuần mà vẫn khá đông khách tham quan. Làng bây giờ đã có nhiều nơi lắp wifi, người dân đã quen với cảnh các bạn trẻ tụm năm tụm ba chụp ảnh selfie trước nhà mình và cũng đã quen với khái niệm mạng xã hội. Rất nhiều ngôi nhà trong làng trương bảng giữ xe, bày hàng bán quán nước giải khát và đồ ăn vặt các loại. Thậm chí, những chiếc nón lá cũng đã kịp thời thêm lên dòng chữ “Làng bích họa Trung Thanh” để bày bán khắp nơi. Có gia đình còn trương bảng “Bức bích họa gia đình” do chính họ được vẽ trên tường nhà để tăng thêm sức thuyết phục cho du khách ghé vào quán nước của mình. Người dân tỏ ra khá nhanh nhạy trong việc nắm bắt cơ hội để tập tành kinh doanh du lịch.

Giá cả ở đây rất dễ chịu khi giữ xe chỉ 3 - 4.000 đồng/chiếc; chai nước suối nhỏ 5.000 đồng; nón lá cũng chỉ 5.000 đồng/chiếc. Một ly chè đậu ván xoa xoa (một dạng như sương sa sương nháo ở miền Nam-) chỉ có 6.000 đồng. Mà quả thật, mục đích của dự án vẽ tranh cho làng này, ngoài cải thiện môi trường sống cho người dân, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường còn góp phần giúp người dân có thêm điều kiện để phát triển du lịch. Chỉ lo, khi tiếp xúc với công việc làm ăn, sự cạnh tranh, quyền lợi và những hệ lụy phiền toái hiển nhiên thường có khi làm du lịch liệu có ảnh hưởng đến nếp sống và bản tính người dân nơi đây? Đó là chưa kể sự yên bình liệu có còn giữ được khi ngày nào cũng phải đón tiếp hàng ngàn khách thập phương đến nhìn ngắm, thoải mái leo bờ rào, í ới vào ra nhà mình để tạo dáng chụp ảnh các loại?

Ra về, tôi cứ ngần ngại khi phải từ chối lời mời mua nước của một cậu bé con chừng 5, 6 tuổi, sau khi đã từ chối lời mời của mẹ cậu, rồi nghe cậu nhỏ càm ràm là nhà mình chiều nay bán ế quá. Hẳn là 2 tháng trước đó, cậu bé này, lũ trẻ con trong làng này, và nhiều người làng này chưa biết, chưa quen với chuyện bán buôn và mời chào khách!

Làng bích họa cách trung tâm thành phố Tam Kỳ khoảng 10 cây số. Nếu đi từ Đà Nẵng, bạn có thể theo quốc lộ 1A vào tới trung tâm thành phố Tam Kỳ rồi hỏi đường xuống làng bích họa. Nhưng có một con đường mới mở giúp rút ngắng khoảng cách từ Đà Nẵng, Hội An vào Tam Kỳ được gần chục cây số mà tới làng bích họa lại thuận tiện hơn. Đó là con đường ven biển mới đưa vào sử dụng, bắt đầu từ cầu Cửa Đại. Tổng cộng chiều dài khoảng 38 km, con đường trài dài tít tắp với trời xanh, mây trắng, vắng vẻ xe cộ, băng qua những trảng cát, đồi cát mênh mông có 2 màu đặc trưng trắng và vàng, những đồi dương, keo mọc lúp xúp. Lưu ý duy nhất là mùa này miền Trung nắng cháy da, bạn cần phải có đầy đủ trang thiết bị chống nắng, bụi, nước uống mang theo. Và hãy chắc chắn “con ngựa chiến” của mình đầy đủ xăng nhớt, không bị hỏng hóc giữa đường vì cả gần 40 km đường này không có dịch vụ sửa xe, tiệm xăng…

Từ Đà Nẵng vào Hội An, qua cầu Cửa Đại, bạn đi thẳng hết con đường sẽ gặp ngã 3, rẽ trái rồi đi tiếp chừng 3 km nữa, sẽ thấy bảng chỉ dẫn vào làng bích họa Trung Thanh. Nếu có bối rối gì về đường đi, hãy hỏi cư dân địa phương, sẽ được chỉ dẫn nhiệt tình.

Thời gian tham quan ngôi làng thích hợp nhất là buổi sáng sớm hoặc chiều, từ 4 giờ, khi đã bớt cái nóng mùa hè. Nếu có thời gian, bạn nên mang theo đồ bơi để tắm biển. Làng Trung Thanh có bãi biển đẹp, ít nhiều hoang sơ.