Người giữ hồn Lý Sơn

16/04/2013 11:00 GMT+7

Ông Phạm Thoại Tuyền (63 tuổi) ở xã An Vĩnh, huyện đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi, là một trong số ít người biết tường tận về Lý Sơn, quê hương của đội Hùng binh Hoàng Sa.

Đến nay, ông Tuyền đã có hơn 40 năm sưu tầm những tư liệu về chủ quyền biển đảo, mà cụ thể là hai quần đảo Hoàng Sa - Trường Sa. Vốn là hậu duệ đời thứ 5 của Cai đội Phạm Hữu Nhật - một trong những cai đội nổi tiếng của thủy binh Hoàng Sa, nên ông Tuyền am hiểu nho học và thừa kế được lòng yêu nước của tiền nhân.

 Người giữ hồn Lý Sơn
Ông Phạm Thoại Tuyền giới thiệu những cổ vật - Ảnh: Xuân Khánh

Do trước kia có tham gia viết báo, lại có chút am hiểu về thời cuộc nên sau năm 1975, thấy có nhiều người chuyên đi lùng sục, lấy cắp những tư liệu quý về chủ quyền biển đảo, ông Tuyền đã xin hoặc mua lại những tư liệu quý này về cất giữ cẩn thận.

“Ban đầu người ta tưởng tôi khùng. Nhưng khi nghe tôi giải thích thì họ hiểu ra, một số người còn tự nguyện giao tư liệu cho tôi nữa”, ông Tuyền nhớ lại. Không những sưu tầm, ông còn dành nhiều thời gian và tâm huyết để nghiên cứu những tư liệu ấy. Khi vấn đề biển đảo “nóng” lên, nhiều nhà nghiên cứu ra đảo Lý Sơn đều tìm đến ông để nhờ ông tư vấn cũng như cung cấp những chứng cứ quan trọng. Chính vì vậy mà một số nhà nghiên cứu đã gọi ông với cái tên “ông Hoàng Sa”.

Sau đó ông đã hiến tặng nhiều tư liệu quý cho Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi. Bắt đầu từ đây, ông chuyển sang sưu tầm những bài báo liên quan đến Hoàng Sa - Trường Sa. Hễ đọc thấy có bài nào liên quan đến vấn đề trên là ông cắt riêng ra, cất cẩn thận. Ông Tuyền bảo: “Vấn đề Hoàng Sa - Trường Sa rất rộng, tôi tuy biết nhiều nhưng chủ yếu là ở Lý Sơn, nên cần phải sưu tầm những bài báo đó để biết thêm những chứng cứ khẳng định chủ quyền của nước ta đối với hai quần đảo trên”.

 Tượng đồng Cai đội Hoàng Sa Phạm Hữu Nhật
Tượng đồng Cai đội Hoàng Sa Phạm Hữu Nhật - Ảnh: Xuân Khánh

Nhìn trên tường nhà ông, chúng tôi thấy nhiều bài báo về Hoàng Sa - Trường Sa được ông đóng khung, ép kính ngay ngắn. Trong đó có một số giấy tờ bằng chữ Hán, hay tấm An Nam Đại Quốc họa đồ do Tiến sĩ sử học Nguyễn Nhã tặng.

Trong căn nhà cổ hiếm hoi của ông Tuyền ở Lý Sơn, chúng tôi có cảm giác như mình đang ở trong một kho cổ vật. Ở gian nhà chính, ngoài bàn thờ tổ tiên ở giữa ra, hai bên gian nhà ông trưng bày nhiều cổ vật sắp xếp rất khoa học. Bên trái là tủ kính ba tầng: tầng trên cùng là những hiện vật liên quan đến Cai đội Phạm Hữu Nhật, tầng thứ hai là cổ vật thuộc văn hóa Chăm; tầng dưới cùng là cổ vật thuộc văn hóa Sa Huỳnh; bên phải là tủ kính đặt các loại chén đĩa, bình gốm sứ thuộc vương triều Nguyễn, cũng với tiền giấy, tiền xu xưa…

Hơn 40 năm đi tìm tài liệu quan trọng về biển đảo cũng là hơn 40 năm ông cất công sưu tầm những cổ vật trên. Ông quan niệm, việc bảo vệ chủ quyền đất nước không chỉ gìn giữ tư liệu quý mà cần phải bảo tồn hiện vật cũng như trầm tích văn hóa. Thời đó, hễ nghe ở đâu có cổ vật hay mấy món đồ nào “là lạ” là ông lập tức có mặt. Thành quả mà ông thu được sau hơn 40 sưu tầm là hơn 1.000 cổ vật, đại đa số ông đã tặng cho Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi.

Với số cổ vật hiện tại, ông tự hào nói rằng: “So với ở đất liền thì chẳng thấm vào đâu, nhưng ở đảo thì tôi có nhiều nhất”. Đã có lúc ông nghĩ về một nhà trưng bày tư nhân trên đảo, để cho mọi người, nhất là lớp trẻ biết đến những giá trị của văn hóa, lịch sử quê hương đội hùng binh Hoàng Sa.

Xuân Khánh

>> Xứng danh con cháu đội hùng binh Hoàng Sa
>> Du khách ùn ùn đổ về tham quan quê hương đội hùng binh Hoàng Sa
>> Sẽ thành lập CLB Ngư dân trẻ huyện đảo Lý Sơn
>> Huyện đảo Lý Sơn khai hội đua thuyền
>> Triệu năm núi lửa Lý Sơn
>> Đua thuyền ở đảo Lý Sơn

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.