Sáng 3.5, Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Quốc hội họp phiên toàn thể thứ 7 để thẩm tra tờ trình về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035. Đây là nội dung sẽ được Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 7, khai mạc ngày 20.5 tới. Phó chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự và phát biểu chỉ đạo tại phiên họp.
Phó chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu chỉ đạo tại phiên họp
Gia Hân
Huy động 122.250 tỉ đồng cho giai đoạn 2025 - 2030
Trình bày tờ trình, Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Trịnh Thị Thủy cho biết Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035 (gọi tắt là chương trình - PV) chia làm 2 giai đoạn 2025 - 2030 và 2030 - 2035, được thiết kế với 10 nội dung thành phần, 153 chỉ tiêu chi tiết, 42 nhiệm vụ cụ thể, 186 hoạt động chi tiết. Tổng các nguồn lực huy động thực hiện giai đoạn 1 từ 2025 - 2030 là 122.250 tỉ đồng. Trong đó, tổng nguồn vốn từ ngân sách T.Ư là 77.000 tỉ đồng, gồm 50.000 tỉ đồng vốn đầu tư phát triển, 27.000 tỉ đồng vốn sự nghiệp, chiếm khoảng 63% tổng nguồn lực.
Ngoài ra, vốn ngân sách địa phương khoảng 30.250 tỉ đồng, chiếm 24,6%, gồm vốn đầu tư phát triển là 18.000 tỉ đồng, vốn sự nghiệp là 12.250 tỉ đồng. Cùng đó, vốn huy động hợp pháp khác khoảng 15.000 tỉ đồng, chiếm 12,4%. "Tổng nguồn vốn này là phù hợp, đảm bảo khả năng đáp ứng nguồn lực của nhà nước", bà Thủy nêu.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh khi nêu lại một số ý kiến thẩm tra cho biết nhiều nội dung thành phần của chương trình chưa xác định rõ các nhiệm vụ cụ thể làm cơ sở xác định tổng mức đầu tư. Do vậy, chưa rõ căn cứ xác định nguồn lực thực hiện chương trình, nhất là đối với vốn ngân sách địa phương.
Theo ông Vinh, một số ý kiến cho rằng tỷ lệ vốn đối ứng từ ngân sách địa phương chiếm 24,6% là cao, khó thực hiện trong thực tiễn, nhất là đối với các địa phương có điều kiện KT-XH khó khăn, chưa có khả năng tự cân đối được ngân sách. Cạnh đó, việc ghi cụ thể nguồn vốn huy động hợp pháp (vốn xã hội hóa) thực hiện chương trình khoảng 15.000 tỉ đồng là chưa đủ căn cứ, chỉ nên ghi định hướng và đề ra các giải pháp khuyến khích đầu tư.
Từ đó, Ủy ban Văn hóa - Giáo dục Quốc hội đề nghị Chính phủ rà soát, cân đối lại nguồn vốn thực hiện thông qua rà soát, điều chỉnh lại các nội dung hoạt động của chương trình để bảo đảm thực hiện đầy đủ các mục tiêu, chỉ tiêu đề ra. Cùng đó, cơ quan thẩm tra đề nghị bổ sung đánh giá về cơ sở xây dựng dự toán; tiêu chí phân bổ cho từng nhóm nội dung, chú trọng các nội dung, nhiệm vụ ưu tiên, tập trung. Đặc biệt, phải rà soát các nội dung trùng lắp với hoạt động chi thường xuyên thuộc nhiệm vụ quản lý nhà nước để đưa ra khỏi chương trình; đánh giá sát hơn khả năng huy động nguồn vốn ngân sách địa phương.
Khó xác định khả năng cân đối vốn cho chương trình
Nêu ý kiến tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Trần Quốc Phương nhìn nhận nguồn vốn cho chương trình là nội dung "khá khó". Ông cho biết vừa qua chương trình đã có sự điều chỉnh từ quy mô vốn rất lớn giảm xuống chỉ còn hơn 70.000 tỉ đồng cho giai đoạn 5 năm tới. Tuy nhiên, theo ông Phương, tới thời điểm hiện tại, khả năng cân đối vốn cho chương trình "khó xác định". Vì nếu vốn 2021 - 2025 thì không còn tiền. Nếu dùng vốn giai đoạn 2026 - 2030 thì hiện chưa có chủ trương gì nên không biết có tiền hay không và có bao nhiêu.
Cạnh đó, theo ông Phương, hiện vừa có chủ trương xây dựng thêm Chương trình mục tiêu quốc gia về phòng, chống ma túy trong giai đoạn tới. Do đó, số vốn ngân sách khoảng 150.000 tỉ đồng giai đoạn 2026 - 2030 dành cho 5 chương trình mục tiêu quốc gia, nên các chương trình sẽ phải "chia sẻ" với nhau. "Với khả năng cân đối đó thì phải xây dựng chương trình theo cách tiếp cận là cân đối mục tiêu theo nguồn vốn. Không thể mục tiêu quá lớn rồi lúc đó chúng ta than phiền là tiền có ít. Bởi vì tiền không thể vô tận được, chỉ có vậy thôi", ông Phương nêu.
Phát biểu tại phiên họp, Phó chủ tịch thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035 là nội dung quan trọng, có dự kiến tổng mức đầu tư lớn, diễn ra trong thời gian dài, có phạm vi tác động lớn, nhận được sự quan tâm lớn của cử tri và nhân dân cả nước. Do đó, ông đề nghị các cơ quan tập trung làm rõ: mục tiêu, quy mô, tổng vốn đầu tư, địa điểm, thời gian, tiến độ, cơ chế và giải pháp, chính sách thực hiện bảo đảm tính hiệu quả, khả thi.
"Việc huy động, quản lý, phân bổ và sử dụng các nguồn lực phải có mục tiêu trọng tâm, trọng điểm, xác định đúng và trúng đối tượng cần đầu tư, tránh dàn trải, lãng phí nguồn lực gắn với trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân, người đứng đầu và cấp ủy, chính quyền các cấp", Phó chủ tịch thường trực Quốc hội nhấn mạnh.
Bình luận (0)