Nguy cơ bùng phát trận dịch sởi lớn ở TP.HCM

Nguyên nhân được lý giải là do Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia (TCMR QG) cung cấp gián đoạn vắc xin sởi (tiêm khi trẻ đủ 9 tháng tuổi) và vắc xin DPT (vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván tiêm khi trẻ đủ 18 tháng tuổi).

TP.HCM đứng trước nguy cơ dịch chồng dịch ở trẻ em

Nhật Thịnh

Theo Sở Y tế, nhu cầu vắc xin sởi và vắc xin DPT hằng tháng của TP là hơn 8.000 liều cho mỗi loại. Trước tình hình nguồn cung ứng 2 loại vắc xin này có dấu hiệu bị gián đoạn từ tháng 5, Sở Y tế đã 3 lần gửi công văn (tháng 6, tháng 8 và tháng 9.2022) báo cáo Bộ Y tế và đề nghị Bộ Y tế chỉ đạo Chương trình TCMR QG phân bố kịp thời đủ số lượng cho TP. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện vẫn chưa đủ nguồn vắc xin cung cấp cho TP.

Sở Y tế cũng cho rằng các mũi vắc xin cơ bản có thành phần bạch hầu - ho gà - uốn ván tiêm lúc trẻ được 2 - 3 và 4 tháng tuổi vẫn có đủ vắc xin cung ứng nên chưa đáng lo, nguy cơ lớn nhất chính là do gián đoạn cung ứng vắc xin sởi. Bởi yêu cầu của Chương trình TCMR QG thì tỷ lệ bao phủ vắc xin sởi phải đạt ít nhất 95% ở trẻ dưới 1 tuổi để có thể kiểm soát được dịch sởi. Và thực tế cho thấy cứ 4 năm 1 lần thì dịch sởi lại xảy ra theo chu kỳ, gần nhất là các đợt bùng phát dịch sởi vào các năm 2013 - 2014, năm 2018 - 2019. Điều đáng lo ngại hơn nữa là sau 2 năm do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 thì tỷ lệ tiêm vắc xin sởi tại TP là rất thấp.

Tính đến tháng 8.2022, trẻ sinh năm 2020 có tỷ lệ tiêm nhắc sởi mũi 2 (lúc 18 tháng tuổi) chỉ mới đạt 75,3% (thiếu 19,7% so với chỉ tiêu 95%). Trẻ sinh năm 2019 tỷ lệ tiêm sởi mũi 2 đạt 83,6% (vẫn thiếu 11,4% so với chỉ tiêu 95%). Trong thời gian qua, tỷ lệ tiêm vắc xin sởi mũi 1 cho trẻ sinh năm 2021 vẫn chưa đạt do nguồn vắc xin sởi bị gián đoạn, chỉ mới đạt 79,9% (thiếu 15,1% so với chỉ tiêu đạt 95%).

Sở Y tế nhận định chu kỳ 4 năm dịch sởi quay trở lại, cộng với việc 3 năm qua (2019 - 2021) tỷ lệ trẻ tiêm vắc xin sởi đều không đạt và sự gián đoạn nguồn cung ứng vắc xin trong Chương trình TCMR QG nên nguy cơ dịch sởi tái bùng phát tại TP là lớn hơn rất nhiều lần so với những đợt dịch trước.

Trong tình hình gián đoạn tạm thời vắc xin sởi và DPT của Chương trình TCMR QG như hiện nay, Sở Y tế chỉ đạo các trạm y tế phường, xã lập danh sách các trẻ đã đủ tuổi nhưng chưa được tiêm chủng để mời tiêm ngay khi nhận được vắc xin từ chương trình. Trong trường hợp các bậc phụ huynh quá lo lắng và muốn trẻ được tiêm đúng lịch thì tư vấn cho phụ huynh có thể đưa trẻ đến các cơ sở tiêm chủng dịch vụ để tiêm chủng. Đối với trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên nhưng chưa được tiêm vắc xin sởi, trạm y tế có thể chỉ định tiêm vắc xin MR (sởi - rubella) trong Chương trình TCMR QG, hoặc tư vấn tiêm MMR (sởi - quai bị - rubella) thuộc nhóm vắc xin dịch vụ nếu phụ huynh có nhu cầu.