Nhiều hệ lụy do nhầm lẫn tên, tuổi học trò

Vì thông tin trong học bạ sai nên bằng cấp của các em cũng sẽ sai. Trong khi những tấm bằng này sẽ theo các em suốt cuộc đời. Sai tuổi, sau này các em đi làm việc, tính tuổi hưu cũng vướng, hoặc giả có phạm luật hình sự cũng “khó tính” vì có tới 2 căn cứ về tuổi Thầy Trương Khắc Thanh, Hiệu trưởng Trường THCS xã Đakrông

Câu chuyện sai sót, nhầm lẫn như nêu trên phổ biến tới mức theo khảo sát của Thanh Niên chỉ tính riêng tại Trường THCS xã Đakrông (H.Đakrông) có tới 1/3 trong tổng số 649 học sinh theo học tại trường có tên tuổi... lộn tùng phèo. Theo các thầy cô giáo thì việc nhầm lẫn... có hệ thống này chỉ mới vừa được phát hiện vào năm 2012, khi hàng loạt học sinh ở địa phương bị các trường THPT không cho nhập học vì tên tuổi trong học bạ từ bậc THCS chuyển lên hoàn toàn sai với sổ hộ khẩu, giấy khai sinh gốc. “Đến năm 2014 vừa qua, chúng tôi cũng phải giải quyết gấp cho 24 trường hợp học sinh lớp 9 bị sai về thông tin tên, tuổi để các em đủ điều kiện được lên học cấp 3. Đồng thời chúng tôi thực hiện tổng rà soát trong toàn trường thì phát hiện có hơn 250 em bị rơi vào trường hợp tương tự”, thầy Trương Khắc Thanh, Hiệu trưởng Trường THCS xã Đakrông cho biết.

Theo thầy Thanh, qua khảo sát có 2 sai sót chủ yếu khi đối chiếu giấy khai sinh của học sinh đang lưu trong học bạ với giấy khai sinh gốc hoặc sổ hộ khẩu đó là sai tên (chủ yếu là sai dấu: ví dụ Pha thì thành Phà...) và sai ngày tháng năm sinh. “Sai dấu là bởi vì cách phát âm của đồng bào thường rất nặng nên khi ghi tên gì cũng dễ thêm dấu huyền. Trong khi việc sai tuổi có thể dẫn đến những tình huống trớ trêu như em lại lớn tuổi hơn cả chị. Cái sai này là sai từ dưới bậc mầm non, tiểu học sai lên”, thầy Thanh thở dài. Để minh chứng, thầy Thanh đưa ra 5 bộ học bạ cho PV xem thì đã có 4 bộ có những thông tin sai sót. Nhiều lỗi không thể chấp nhận được như: không có số, không có chữ ký, ý kiến của cán bộ tư pháp xã thậm chí có cái còn không có dấu đỏ của UBND xã...

Ông Trần Văn Chạy, Chủ tịch UBND xã Đakrông nhìn nhận một cách thẳng thắn rằng ngoài lý do khách quan, chính cách làm đại khái, chạy theo thành tích của các giáo viên và cán bộ xã thế hệ trước đã gây nên những nhầm lẫn tai hại này. “Thời đó, vì bệnh thành tích, phổ cập tiểu học phải đúng độ tuổi nhưng học sinh vùng cao thường đi học muộn, có em 9, 10 tuổi mới vào lớp 1. Nên thay vì sử dụng bản sao của giấy khai sinh gốc thì nhà trường lại làm 1 giấy khai sinh khác, nhờ cán bộ xã đóng dấu để khai sụt tuổi của các em học sinh, để khớp với tuổi nhập học theo quy định là 6 tuổi. Và tờ giấy khai sinh mới này sẽ được kẹp vào học bạ, đi theo các em suốt các cấp học”, ông Chạy nói.

Cả thầy Thanh và ông Chạy đều cảnh báo rằng những sai sót như nêu trên sẽ để lại hệ lụy khôn lường, nếu không xử lý mà càng để về sau thì hậu quả gây ra càng lớn. Hệ lụy rõ ràng và trước mắt nhất, theo thầy Thanh chính là việc các em sẽ bị các trường THPT “trả về” vì thông tin học sinh đối chiếu với sổ hộ khẩu không trùng khớp. Liên quan đến việc cấp phát gạo theo nghị định của Chính phủ đối với con em đồng bào vùng cao, hộ nghèo các em cũng sẽ khó tiếp cận vì thông tin trong sổ hộ nghèo khác với thông tin ở nhà trường đưa ra (việc cấp phát hỗ trợ này hiện đã giao cho các trường học trực tiếp làm). “Vì thông tin trong học bạ sai nên bằng cấp của các em cũng sẽ sai. Trong khi những tấm bằng này sẽ theo các em suốt cuộc đời. Sai tuổi, sau này các em đi làm việc, tính tuổi hưu cũng vướng, hoặc giả có phạm luật hình sự cũng “khó tính” vì có tới 2 căn cứ về tuổi”, thầy Thanh phân bua. Để sớm khắc phục, thầy Thanh cho hay đã báo cáo sự việc lên Phòng GD-ĐT H.Đakrông và khảo sát lại các sai sót của học sinh toàn trường. “Số liệu chúng tôi đã có, em nào sai cái gì cũng đã biết, giờ chỉ chờ hướng chỉ đạo của trên phải sữa như thế nào nữa thôi”, thầy Thanh cho hay.

Trong khi đó, ông Chạy cho hay, thời gian gần đây xã liên tục phải giải quyết các đơn xin điều chỉnh ngày tháng năm sinh trong học bạ cho các em học sinh. “Việc làm từng cái như thế sẽ không giải quyết được vấn đề. Chúng tôi từng mời bên Công an huyện lên phúc tra cả tháng trời mà vẫn chưa giải quyết xong nữa là...”, ông Chạy nhấn mạnh. Theo vị chủ tịch xã này thì đối với thông tin trong giấy khai sinh, sổ hộ khẩu, hộ tịch tại tàng thư của UBND xã là rất khó để thay đổi, còn đối với học bạ thì dễ hơn. “Cái này ngành giáo dục phải chủ động báo cáo với lãnh đạo huyện để có chủ trương kiểm tra toàn diện hồ sơ rồi điều chỉnh học bạ cho các em học sinh theo hướng ghi lại đúng các thông tin tên tuổi như trong giấy khai sinh gốc có trong tàng thư của UBND xã”, ông Chạy nói.

Đáng lo rằng, cả ông Chạy và thầy Thanh đều cho rằng tình trạng “bát nháo” tên tuổi học sinh không chỉ xảy ra ở xã Đakrông mà hầu hết các địa phương trong H.Đakrông. Số học sinh rơi vào các trường hợp này có thể tính tới hàng ngàn em...