Nhiều thủ đoạn mới trong gian lận thi cử bằng thiết bị công nghệ cao

Ngày 31.5, Bộ GD-ĐT tổ chức hội nghị tập huấn nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024 tại TP.HCM.

NHẪN, BÚT, KÍNH… ĐỀU TIỀM ẨN GIAN LẬN THI CỬ

Tại hội nghị, thượng tá Nguyễn Trọng Thái, Phó trưởng phòng, Cục Kỹ thuật nghiệp vụ (Bộ Công an), cho biết hiện nay xuất hiện một số thiết bị công nghệ cao loại mới để gian lận trong phòng thi cần lưu ý.

Theo thượng tá Nguyễn Trọng Thái, về cơ bản các thiết bị có hình dạng giống các đồ vật thông dụng, thiết kế nhỏ gọn có thể được thí sinh (TS) mang vào phòng thi. Các thiết bị này có liên kết 2 phần trong và ngoài phòng thi, phần trong phòng thi có tai nghe và thiết bị thu phát, như tai nghe siêu nhỏ đút lọt trong lỗ tai, thiết bị thu phát TS có thể giấu bất kỳ chỗ nào trong người.

Ông Thái lưu ý hiện nay xuất hiện một số thiết bị gian lận công nghệ cao mới, như nhẫn thông minh có hình dáng giống hệt nhẫn trang sức bình thường, có chức năng kết nối với các thiết bị thông minh khác như điện thoại, máy tính, máy tính bảng…

HÀ ÁNH

"Từ nhẫn này phát ra màn hình ảo, với góc hẹp nào đó, TS có thể nhìn thấy nhưng cán bộ coi thi rất khó nhìn ra màn hình này. Ngoài ra, điểm đặc biệt của nhẫn thông minh là tính năng điều khiển qua giọng nói, điều khiển bằng thao tác của ngón tay, rất khó nhận biết. Đáng nói, khả năng tương tác của nhẫn này với điện thoại di động có thể xa hơn 100 m, ra tới ngoài khu vực thi", thượng tá Thái thông tin.

Bên cạnh đó, ông Thái còn cho biết thêm về loại bút thông minh mới có khả năng chiếu hình ảnh trên trang giấy hoặc mặt phẳng, đủ để TS có thể đọc được file word hoặc pdf. Kính mắt thông minh hiện nay cũng có kích thước nhỏ hơn và nhiều tính năng hơn. Kính có thể tích hợp màn hình ảo trước mắt kính và chỉ người đeo kính mới nhìn thấy, được kết nối với điện thoại và các thiết bị bên ngoài. Kính này có giá trên 10 triệu đồng, có loại vài chục triệu đồng.

"Đặc biệt, sau kỳ thi năm ngoái chúng tôi phát hiện ra phương thức sử dụng máy ghi âm kỹ thuật số, dù không thu phát sóng trực tuyến nhưng bằng cách nào đó TS vẫn có thể tiếp nhận được dàn ý, đáp án sau khi đề được đưa ra…", thượng tá Thái chia sẻ thêm.

NGUY CƠ DÙNG ỐNG NHÒM… THU ĐỀ THI TỪ NHÀ DÂN

Cũng tại hội nghị, cán bộ thanh tra các sở GD-ĐT bày tỏ nhiều băn khoăn liên quan đến công tác tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay. Trong đó, nhiều câu hỏi cụ thể liên quan đến các tình huống phát sinh thực tế trong quá trình chuẩn bị tổ chức kỳ thi.

Theo quy định, mỗi điểm thi phải bố trí nơi bảo quản vật dụng cá nhân của TS và các tài liệu, vật dụng bị cấm mang vào phòng thi, cách phòng thi tối thiểu

25 m. Quy định này được đưa ra dựa trên khuyến cáo của ngành công an do đã phát hiện một số thiết bị thu phát từ khoảng cách tới 25 m. Dù đã được áp dụng từ năm ngoái nhưng quy định này vẫn còn gây băn khoăn với các địa phương.

Tại hội nghị, thượng tá Nguyễn Trọng Thái lưu ý: "Qua kinh nghiệm của năm ngoái, nhiều điểm thi có phòng thi sát với nhà dân, thậm chí có những phòng thi chỉ cách 5-7 m. Trong khi nhà dân nhiều tầng, phòng thi lại sử dụng cửa kính. Trong trường hợp này đối tượng gian lận ngoài nhà dân có thể dùng ống nhòm thu đề thi của TS để trên mặt bàn. Ban chỉ đạo thi các địa phương cần chỉ đạo các điểm thi chú ý vấn đề này, các phòng thi nếu không thay đổi được cần sử dụng rèm che để tránh tình trạng trên".

Bên cạnh đó, cán bộ thanh tra Sở GD-ĐT tỉnh Trà Vinh băn khoăn việc các màn hình, tivi gắn sẵn trên tường các phòng học, nay phòng sử dụng in sao đề thi thì có cần tháo không? Thượng tá Nguyễn Trọng Thái lưu ý các thiết bị thu phát như đầu phát wifi, mạng internet, đầu máy, tivi… cần mang ra khỏi phòng vì nguy cơ rất cao. Riêng với tivi, nếu không mang ra khỏi phòng thì phải tạm ngắt khả năng thu phát. "Với các điểm in sao đề thi, khu vực chấm thi các địa phương có yêu cầu phòng kỹ thuật nghiệp vụ của cơ quan công an hỗ trợ kiểm tra và vô hiệu hóa các thiết bị để tránh nguy cơ lộ lọt thông tin ra ngoài", thượng tá Thái cho hay.

HÀ ÁNH

CÁCH NHẬN BIẾT VẬT DỤNG LÀ THIẾT BỊ CÔNG NGHỆ CAO

Trước sự phát triển không ngừng của các loại thiết bị công nghệ cao trong gian lận thi cử, thượng tá Nguyễn Trọng Thái cho rằng việc nhận diện và phát hiện hành vi sử dụng chủ yếu nhờ đến cán bộ coi thi. "Cán bộ coi thi cần nắm bắt tâm lý, quan sát hành vi của TS, kiểm tra các vật dụng, qua đó có thể ngăn chặn được hành vi gian lận", ông Thái nói.

Cụ thể, ông Thái hướng dẫn cán bộ coi thi cần quan sát kỹ các vật dụng mà TS mang vào phòng thi, đặc biệt lưu ý bề mặt vật dụng để phát hiện bất thường. Thiết bị thu hình có lỗ ống kính, thu âm thanh thì lỗ rất nhỏ, có thể nhỏ hơn đầu tăm; kiểm tra đồng hồ điện tử, trạng thái hoạt động, biểu tượng cột sóng… Bên cạnh đó là quan sát biểu hiện tâm lý không bình thường của TS, ví dụ trời nóng bức nhưng TS lại mặc áo dài tay, nhiều lớp; cổ áo, túi áo cộm đồ vật, để tóc dài trùm tay trùm gáy; miệng lẩm nhẩm đọc đề. Trong quá trình làm bài lưu ý những hành động bất thường của TS như luôn dùng tay để chỉnh đồng hồ, gọng kính; quan sát kỹ tai của TS để phát hiện tai nghe siêu nhỏ…