Những kỹ năng cho lao động trẻ trong những năm tới

Trong tháng 12.2018, VietnamWorks đã công bố báo cáo về triển vọng nghề nghiệp và xu hướng kỹ năng tại VN giai đoạn 2018 - 2022. Tư liệu này cho thấy nhóm ngành kỹ sư và kỹ thuật cao có triển vọng phát triển mạnh nhất trong vòng 5 năm tới.

Để hoàn thành nghiên cứu này, VietnamWorks đã thực hiện một cuộc khảo sát độc lập vào nửa cuối năm 2018 với hơn 200 chuyên gia nhân sự hiện giữ các vị trí quản lý trở lên tại các tập đoàn đa quốc gia và các công ty có thương hiệu hàng đầu tại VN. Trong khảo sát này, các chuyên gia nhân sự được khuyến khích dự đoán về sự thay đổi của các nhân tố ảnh hưởng tới thị trường lao động VN và những kỹ năng cần thiết cho các công việc của tương lai.

tin liên quan

Có năng lực ngoại ngữ, cơ hội thu nhập sẽ tốt hơn

Bà Nguyễn Phương Mai, Giám đốc điều hành Navigos Search, thông tin: “Sự phát triển của các nhóm nghề trong tương lai sẽ tạo ra những yêu cầu mới mẻ về năng lực cần thiết của ứng viên. Các chuyên gia mà chúng tôi khảo sát cho rằng “độ nhạy bén với vấn đề” là năng lực thiết yếu để phát triển trong tương lai. Theo đó, 87% ý kiến của các chuyên gia nhân sự cho rằng ứng viên cần thể hiện năng lực “nhạy bén với vấn đề”. Quan trọng không kém chính là “năng lực sáng tạo” với 86% ý kiến đồng tình và “năng lực linh hoạt nhận thức” với 85% ý kiến”.

Bên cạnh đó, “học hỏi tích cực” trở thành kỹ năng cơ bản cần thiết nhất của người lao động, theo bà Mai. 87% ý kiến chuyên gia cho rằng người lao động cần trang bị “kỹ năng học hỏi tích cực” để có thể đáp ứng được những thay đổi từ thị trường. Theo sau đó là “kiến thức về công nghệ thông tin và truyền thông”, cũng như “kỹ năng quản lý bản thân và người khác” đều nhận 77% ý kiến đồng tình. Những kỹ năng liên quan đến giao tiếp như lắng nghe và thấu hiểu, diễn đạt, phản biện không còn được ưu tiên hàng đầu.

Cũng trong khảo sát này, kỹ năng phức tạp và quan trọng nhất, theo các chuyên gia, lại chính là “hợp tác với người khác”. Trong tương lai, các nhân tố khoa học - công nghệ được nhận định sẽ thay đổi bản chất nhiều công việc, dẫn theo sự đòi hỏi về những kỹ năng phức tạp hơn. Theo đó, các nhà tuyển dụng dự đoán top 3 những kỹ năng phức tạp cần thiết nhất trong tương lai lần lượt là: “hợp tác với người khác” (điều chỉnh hành động theo hành động của người khác) chiếm 79% ý kiến, “quản lý con người” chiếm 67%, cuối cùng là “trí tuệ cảm xúc” và “đánh giá, ra quyết định” nhận được 65% bình chọn của chuyên gia.

Lý giải về điều này, ông Cao Trung Hiếu, Giám đốc Công ty giải pháp phần mềm Dân Trí Soft, cho biết “hợp tác với người khác” là một kỹ năng quan trọng nhưng phức tạp bởi lẽ: “Ngay trong cách suy nghĩ và hành động mỗi con người đã là phức tạp, thể hiện cụ thể như là lúc thế này khi thế khác, con người cũng dễ bị tác động nên có thể gây nên tình trạng thiếu ổn định. Khi hợp tác với người khác thì tính ổn định của cả đội nhóm nhiều người càng trở nên phức tạp hơn. Để khắc phục điều này, chỉ có một cách là từ giáo dục, giáo dục về kỹ năng làm việc nhóm, giáo dục ngay trong từng việc nhỏ nhất, giáo dục để tạo nên một nền tảng xã hội tôn trọng việc hợp tác, hiểu được nguyên tắc để hợp tác hiệu quả”. Hơn nữa, theo ông Hiếu, văn hóa người Việt rất hạn chế trong việc hợp tác cùng nhau, nhất là trong công việc làm ăn.

Trong khi đó, ông Nguyễn Tấn Vỹ, Trưởng phòng Tuyển dụng Công ty bán lẻ kỹ thuật số FPT, cho rằng môi trường làm việc là tổng hòa các mối quan hệ. Việc hợp tác với người khác là then chốt của sự giải quyết các công việc, bao gồm nhiều kỹ năng từ giao tiếp, trình bày, động viên, thuyết phục, đàm phán cũng như sự nắm bắt tâm lý đối phương và độ hòa hợp trong tính cách, nên đó là một yêu cầu phức tạp.

Ông Vỹ nói thêm: “Mỗi công việc khác nhau sẽ đòi hỏi một bộ khung năng lực nhất định để có thể thực hiện công việc đó và bao gồm 3 thành tố thái độ, kỹ năng và kiến thức với các trọng số khác nhau. Tuy nhiên, tại công ty chúng tôi, sự thích ứng và thích nghi tốt với môi trường, công việc cũng như cái mới là yếu tố được đánh giá cao”.

Để phát triển các kỹ năng quan trọng này, ông Cao Trung Hiếu nhìn nhận: “Bạn trẻ cần học hỏi nhiều, trải nghiệm nhiều để có nhận thức, tư duy đúng. Đồng thời phải hành động liên tục, chỉnh sửa, cải tiến liên tục để thành phản xạ”.