Những ngày thượng đỉnh APEC của Chủ tịch nước Trần Đại Quang

Trong năm 2017 đã có một sự kiện ngọai giao lớn của đất nước: Tuần lễ cấp cao APEC 2017 diễn ra tại thành phố Đà Nẵng.

Trong những ngày cuối cùng của năm APEC 2017, có một người đã trải qua lịch làm việc phi thường để đóng lại một năm Cấp cao APEC trọn vẹn. Đó là Chủ tịch nước Trần Đại Quang, người chủ trì chính của Tuần lễ cấp cao APEC 2017...

Sau này, trong một cuộc gặp ở Phủ Chủ tịch, tôi có hỏi ông đâu là thời điểm đáng nhớ trong suốt cái tuần lễ bận rộn đến mức căng thẳng có tên Cấp cao APEC ấy, ông trả lời: “Đó chính là lúc anh em trợ lý chuyển cho tôi mẩu giấy, trong đó có ghi hàng chữ: trời tạnh mưa, có thể chụp ảnh được ngoài trời! Tôi đã thở ra nhẹ nhõm bởi bao công sức của hàng ngàn con người cuối cùng đã không bị thiên nhiên phụ bạc!”

Đó chính là thời điểm giờ nghỉ trưa sau phiên họp kín thứ nhất của những phiên họp thượng đỉnh chính thức của APEC 2017, diễn ra vào ngày 11.11.2017, tại khu nghỉ dưỡng khách sạn InterContinental nằm ở bắc bán đảo Sơn Trà (Đà Nẵng).

Đà Nẵng vừa mới trải qua cơn bão Damrey, mưa rơi rả rích. Hoạt động chụp ảnh chung của các nhà lãnh đạo các nền kinh tế thành viên rất quan trọng, mang tính biểu tượng, thể hiện sự gắn kết của APEC ở tầm thượng đỉnh. Do trời vẫn còn mưa nên đã có hai phương án: nếu mưa thì chụp ảnh trong nhà, còn tạnh thì ra chụp ngoài trời ở vườn hoa khách sạn InterContinental. Ở đó, nhìn sang bán đảo Sơn Trà xanh rì màu cây, một tấm kính chống đạn khổng lồ trong suốt đã được dựng lên để đảm bảo an ninh tối đa cho các vị khách quốc tế, trong đó có nguyên thủ của những siêu cường hàng đầu thế giới.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang trực tiếp tổng duyệt các hoạt động tại Tuần lễ Cấp cao APEC Đà Nẵng hồi tháng 11.2017 Ảnh TTXVN

Nhận được tờ giấy của các trợ lý, Chủ tịch nước Trần Đại Quang nhanh chóng thông báo với các nhà lãnh đạo thế giới: chúng ta ra ngoài chụp ảnh! Rồi ông nhanh nhẹn dẫn các vị khách ra khu vườn hoa của khách sạn InterContinental.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang đi trong nhóm đầu, gồm lãnh đạo các cường quốc như Tổng thống Mỹ Donald Trump, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Nga Vladimir Putin. Đường hơi dốc, đi được một đoạn, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cùng với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vượt lên trước, Tổng thống D.Trump và Tổng thống V.Putin bị tụt lại phía sau một chút.

Với vẻ điềm tĩnh tự tin của một chủ nhà, Chủ tịch nước Trần Đại Quang ngoái lại nói với hai nguyên thủ của hai siêu cường lớn nhất thế giới: “Nào, chúng ta phải nhanh lên mới kịp!”. Tất cả cùng cười vui.

Đó chỉ là một chi tiết trong vô vàn những chi tiết của tuần lễ cấp cao APEC mà Chủ tịch nước Trần Đại Quang, trên cương vị của một người chủ nhà tự tin mến khách, phải quán xuyến.

Đó có thể là một trong những tuần lễ bận rộn nhất của Chủ tịch nước Trần Đại Quang. Ông kể: “Gặp gỡ, đón tiếp các nguyên thủ, các nhà lãnh đạo quốc tế, tham dự chủ trì các phiên họp, đọc diễn văn, dự diễn đàn kinh tế, di chuyển... Hầu như đến gần nửa đêm mới xong chương trình hoạt động của ngày hôm đó. Mà cũng chưa được nghỉ vì phải chuẩn bị nội dung cho ngày hôm sau. Có những đêm 1 - 2 giờ sáng tôi mới ngủ, đến 5 giờ sáng đã phải dậy rồi!”

Chủ tịch nước Trần Đại Quang tại bữa tiệc chiêu đãi các nhà lãnh đạo kinh tế APEC hồi tháng 11.2017 Ảnh TTXVN

Lần phải dậy từ 5 giờ sáng đó của Chủ tịch nước Trần Đại Quang là sáng 11.11, ngày diễn ra những phiên họp thượng đỉnh chính thức của APEC 2017. Bởi từ lúc 7 giờ sáng, ông đã bắt đầu có các cuộc gặp Tổng bí thư, Chủ tịch CHDCND Lào Bounhang Volachit, Thủ tướng Campuchia Hun Sen tại Khách sạn Premier Villa, rồi sau đó di chuyển đến Trung tâm Hội nghị Đà Nẵng hội kiến với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in.

Thức khuya dậy sớm trong những ngày của Tuần lễ cấp cao APEC không phải là công việc nặng nhọc duy nhất! Căng thẳng hơn cả là phải di chuyển liên tục. Một đặc điểm khiến cho lịch làm việc của Chủ tịch nước Trần Đại Quang trong những ngày thượng đỉnh APEC dày lên gấp bội, ấy là việc song song với các hoạt động chính thức trong Tuần lễ cấp cao APEC, vốn đã cực kỳ dày đặc, còn có thêm 4 cuộc thăm song phương của các nhà lãnh đạo nước ngoài trong dịp này, là các chuyến thăm của Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Tổng thống Chile Michelle Bachelet, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Lễ tân các bên đã sắp xếp để lịch trình hai chuyến thăm đầu diễn ra trước khi thượng đỉnh APEC khai mạc, còn hai chuyến thăm sau diễn ra khi thượng đỉnh APEC đã kết thúc.

Chiều 7.11.2017, ông bay vào Đà Nẵng để tối hôm ấy tới khách sạn Sheraton dự lễ Tổng duyệt chương trình văn nghệ phục vụ Gala Dinner của Hội nghị thượng đỉnh APEC.

Sáng hôm sau, 8.11, Chủ tịch nước Trần Đại Quang rời khách sạn Premier Village, nơi ông cư ngụ trong những ngày APEC ở Đà Nẵng, để tới Trung tâm Hội nghị Ariyana, dự Hội nghị thượng đỉnh Doanh nghiệp APEC.

Lúc 10 giờ sáng, Chủ tịch nước tiếp đại diện hơn 60 doanh nghiệp lớn của Hoa Kỳ. Đầu giờ chiều 8.11, Chủ tịch nước Trần Đại Quang chụp ảnh chung với các nhà tài trợ đã đồng hành cùng Năm APEC và Tuần lễ cấp cao. Tiếp đó, lúc 14 giờ 15 phút chiều, Chủ tịch nước Trần Đại Quang phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh doanh nghiệp APEC 2017.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang bắt tay Tổng thống Mỹ Donald Trump tại cuộc gặp hồi tháng 11.2017 Ảnh Ngọc Thắng

Hơn một tiếng đồng hồ sau, ông ra sân bay, bay về Hà Nội để kịp cuộc tiếp Thủ tướng Canada Justin Trudeau đang trong chuyến thăm chính thức Việt Nam, diễn ra vào lúc 7 giờ tối ngày 8.11 tại Phủ Chủ tịch.

10 giờ sáng hôm sau, 9.11, Chủ tịch nước Trần Đại Quang chủ trì lễ đón và sau đó hội đàm với bà Tổng thống Chile Michelle Bachelet, chứng kiến lễ kỹ các văn kiện, tham gia họp báo chung, chiêu đãi bà Tổng thống tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế ở 11 Lê Hồng Phong, Hà Nội cho đến 1 rưỡi chiều, rồi sau đó đúng 1 tiếng đã có mặt ở Nội Bài để lại bay đi Đà Nẵng, nơi ông vừa rời đi chiều hôm trước!

Các hoạt động gặp gỡ song phương cũng “góp phần” làm cho lịch trình hoạt động của Chủ tịch nước Trần Đại Quang trong những ngày thượng đỉnh APEC dày lên khủng khiếp.

Bắt đầu từ 16 giờ chiều 9.11 cho tới trưa 10.11, Chủ tịch nước Trần Đại Quang trải qua một “hành trình marathon” các cuộc gặp song phương.

Cứ khoảng 30 phút một lần, chiều 9.11, ông lần lượt gặp Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, Chủ tịch Ngân hàng đầu tư cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB) Kim Lập Quần, Tổng thống Peru Pedro Pablo Kuczynsky (người mà Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã gặp hồi giữa tháng 11 năm 2016 ở Lima nhân hội nghị thượng đỉnh APEC 2016 tại Peru), Thủ tướng Malaysia Najib Tun Razak, Cố vấn cấp cao nhà nước Myanmar Aung San Suu Kyi, Thủ tướng Papua New Guinea Peter O’Neill. Sáng 10.11 gặp Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, Quốc vương Brunei Sultan Hagi Hassanal Bolkiah...

Người cuối cùng Chủ tịch nước gặp trong chuỗi các hoạt động song phương này là Giám đốc Quỹ tiền tệ Quốc tế IMF, bà Christine Lagarde, kết thúc vào lúc 11 giờ rưỡi trưa ngày 10.11.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang tại Trung tâm báo chí quốc tế ở Đà Nẵng Ảnh Yên Ba

Ông kể: “Chủ trì những phiên họp đó không đơn giản một chút nào. Theo thông lệ, ai bấm nút trước sẽ phát biểu trước, nhưng có những trường hợp hai, ba nhà lãnh đạo bấm nút cùng một lúc! Khi ấy mình phải hết sức khéo léo, nhẹ nhàng điều hành để tất cả cùng hài lòng”.

Không những thế, hoạt động của các nhà lãnh đạo quốc tế cũng dày đặc và phải cực kỳ khéo léo điều tiết để lịch trình các sự kiện diễn ra một cách suôn sẻ, đúng như dự tính. Chủ tịch nước Trần Đại Quang kể: “Trong phiên họp kín thứ hai diễn ra vào buổi chiều 11.11, ông V.Putin tới đề nghị tôi điều hành sao để ông ấy có thể rời Hội nghị bay về kịp dự một cuộc họp quan trọng khác ở Trung Á. Khi kết thúc phiên họp, ông ấy tới gặp tôi bắt tay từ biệt, rồi nói: Ông điều hành rất tuyệt!”

Trong những ngày đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump tới Đà Nẵng tham dự Hội nghị thượng đỉnh APEC, đồng thời thực hiện chuyến thăm cấp Nhà nước Việt Nam theo lời mời của Chủ tịch nước Trần Đại Quang.

Thế nên, sau khi kết thúc phiên họp kín thứ hai của Hội nghị thượng đỉnh APEC diễn ra vào buổi chiều 11.11, ông Trump đã bay ngay ra Hà Nội. Chiếc Không lực Một của Tổng thống Mỹ Donal Trump rời sân bay Đà Nẵng bay về hướng Nam, tới vùng trời Buôn Ma Thuột, rồi từ đó mới ngoặt ra phía Bắc hướng về phía Hà Nội!

Trong lúc đó, Chủ tịch nước Trần Đại Quang chủ trì buổi họp báo thông báo kết quả Tuần lễ cấp cao APEC 2017 tại Trung tâm báo chí quốc tế rồi mới ra sân bay quay về Hà Nội. Đầu giờ tối 11.11.2017, Chủ tịch nước Trần Đại Quang về tới Trung tâm Hội nghị Quốc tế ICC đúng 15 phút trước giờ chiêu đãi Tổng thống Hoa Kỳ! 15 phút sau, trong bộ comple màu tím sẫm, cà vạt xanh nhạt, ông đã tươi cười đón ông Donald Trump ở buổi quốc yến chiêu đãi Tổng thống Hoa Kỳ...

Ông Trump đã có ấn tượng mạnh bởi tác phong điều hành của Chủ tịch nước Trần Đại Quang trong những ngày thượng đỉnh APEC. Khi nghe tin Chủ tịch nước Trần Đại Quang từ trần, ông Trump ra tuyên bố, trong đó viết: “Tôi rất buồn khi biết tin Chủ tịch nước Trần Đại Quang từ trần. Thay mặt nhân dân Hoa Kỳ, tôi xin gửi lời chia buồn đến gia đình ông và nhân dân Việt Nam. Chủ tịch Trần Đại Quang là một người bạn tuyệt vời của Hoa Kỳ. Ông đã ân cần đón tiếp tôi trong chuyến thăm cấp nhà nước lịch sử của tôi đến Hà Nội vào tháng 11.2017, và tôi cảm ơn ông về cam kết của cá nhân ông nhằm làm sâu sắc thêm Quan hệ Đối tác Toàn diện Hoa Kỳ - Việt Nam. Chúng tôi sẽ không quên những đóng góp của ông cho hòa bình, an ninh và thịnh vượng trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương cũng như tiếng nói của ông cho một Việt Nam đầy tự hào và độc lập trên trường quốc tế”.