Nỗ lực vì một thế giới không đói nghèo

Hội nghị năm nay có sự tham gia đông đảo nhất từ trước đến nay, với 21 nhà lãnh đạo thành viên G20, 19 khách mời và 15 tổ chức quốc tế chủ chốt.

Hình mẫu thành công xóa đói nghèo

Hội nghị mở đầu với Lễ phát động Liên minh toàn cầu chống đói nghèo và Phiên thảo luận về cuộc chiến chống đói nghèo. Tại đây, Tổng thống Brazil Lula da Silva khẳng định "xóa đói giảm nghèo không chỉ bảo đảm công bằng xã hội mà chính là điều kiện cốt lõi để xây dựng xã hội thịnh vượng và thế giới hòa bình", đồng thời, công bố danh sách các nước sáng lập Liên minh, trong đó có VN.

ẢNH: NHẬT BẮC

Các nhà lãnh đạo đã thảo luận nhằm thúc đẩy nhiều giải pháp tăng cường hỗ trợ tài chính cho các nước thu nhập thấp để triển khai những dự án xóa đói giảm nghèo nhằm phát triển bền vững hiệu quả hơn. Hỗ trợ các nước đang phát triển tận dụng tốt hơn các cơ hội phát triển số, xanh và thông minh. Cạnh đó là tầm quan trọng phải giải quyết bất bình đẳng về giới tính, sắc tộc, hỗ trợ các cộng đồng yếu thế, bao gồm người bản địa và phụ nữ, để giảm khoảng cách giàu nghèo trên toàn cầu.

Phát biểu tại phiên thảo luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính kêu gọi các nước cần có quyết tâm chính trị cao hơn, nguồn lực lớn hơn, hành động quyết liệt hơn cho các chương trình, dự án cụ thể, thiết thực, hiệu quả hơn. Theo người đứng đầu Chính phủ VN, xóa đói nghèo không chỉ có ý nghĩa nhân văn cao cả, mà còn là một trong những nền tảng quan trọng nhất, tác động trực tiếp tới bảo đảm hòa bình, an ninh, ổn định trên toàn cầu.

Thủ tướng đã nêu bật những thành tựu của VN như một hình mẫu thành công trong xóa đói giảm nghèo. Từ một nước nghèo đói, lạc hậu, bị tàn phá nặng nề sau gần 40 năm chiến tranh, 30 năm bị bao vây cấm vận, với đường lối đổi mới, VN đã đạt mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bao trùm, đi đôi với khắc phục thiếu hụt về y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, môi trường sống.

Nhờ đó, VN đã về đích sớm 10 năm trong thực hiện các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ của Liên Hiệp Quốc. Trong đó tỷ lệ hộ nghèo giảm từ trên 58% vào đầu những năm 1990 xuống khoảng 1,9% năm 2024. VN đã vươn lên thuộc nhóm các nước xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới, nhất là lúa gạo. Thủ tướng khẳng định VN sẽ xóa toàn bộ nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước trong năm 2025, về đích trước 5 năm so với mục tiêu đề ra.

Từ kinh nghiệm VN, Thủ tướng đã chia sẻ với các nước 3 bài học kinh nghiệm trong xóa đói giảm nghèo: không hy sinh an sinh, tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Coi trọng an ninh lương thực và xác định nông nghiệp là trụ đỡ của nền kinh tế; lấy con người làm trung tâm, chủ thể ưu tiên đầu tư cho con người, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Trên thực tế, thành công của VN trong các chương trình giảm nghèo được nhiều tổ chức quốc tế công nhận và đánh giá cao. Theo Ngân hàng Thế giới, tỷ lệ nghèo cùng cực ở VN đã giảm từ 45% năm 1992 xuống chỉ còn 1% hiện nay. Còn theo nghiên cứu của UNDP và Sáng kiến Nghèo đói và Phát triển con người của Oxford, VN là một trong 25 quốc gia đã giảm 50% chỉ số nghèo đa chiều (MPI).

Bảo đảm an ninh lương thực toàn cầu

Thủ tướng đã đề xuất 3 bảo đảm chiến lược cho công cuộc xóa bỏ đói nghèo trên toàn cầu. Thứ nhất là bảo đảm hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển là điều kiện tiên quyết để xóa đói nghèo và phát triển bao trùm. G20 cần phát huy vai trò đi đầu trong bảo đảm hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển, không chính trị hóa khoa học - công nghệ, các vấn đề phát triển, nhất là thương mại, nông nghiệp và an ninh lương thực.

Ảnh: Nhật Bắc

Thứ hai là bảo đảm hệ thống nông - lương toàn cầu hiệu quả, ổn định, thích ứng và chống chịu với biến đổi khí hậu là nền tảng lâu dài. Thủ tướng kêu gọi G20 cần tăng cường chuyển giao công nghệ, hỗ trợ kỹ thuật, tài chính ưu đãi, quản trị thông minh cho các nước chậm và đang phát triển trong chuyển đổi nông nghiệp xanh, bền vững và hỗ trợ bảo đảm các chuỗi cung ứng lương thực cho các nước thu nhập thấp.

Thứ ba, bảo đảm đầu tư cho con người, lấy GD-ĐT, an sinh xã hội làm nhiệm vụ then chốt cho xây dựng xã hội hài hòa bao trùm, bền vững. Lấy người dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu, động lực và là nguồn lực cho phát triển bền vững; ưu tiên nguồn lực, xây dựng các chính sách thiết thực, khả thi, hiệu quả cho xóa đói, giảm nghèo, "không để ai bị bỏ lại phía sau".

Dẫn đúc kết của Chủ tịch Hồ Chí Minh "đoàn kết là sức mạnh vô địch", Thủ tướng khẳng định VN cam kết đề cao chủ nghĩa đa phương, đoàn kết quốc tế chặt chẽ, đóng góp tích cực, hiệu quả vào nỗ lực chung xây dựng một thế giới không còn đói nghèo lâu dài, một thế giới bền vững. VN sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm và phối hợp với các nước G20 và các tổ chức quốc tế triển khai các chương trình Nam - Nam và 3 bên về bảo đảm an ninh lương thực, chống đói nghèo toàn cầu.

Chiều cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham dự phiên thảo luận "Cải cách các thể chế quản trị toàn cầu". Trong Năm Chủ tịch G20, Brazil đã đưa ra Lời kêu gọi hành động về cải cách quản trị toàn cầu, đây là văn kiện đầu tiên do G20 thúc đẩy và mở cho tất cả các nước thành viên Liên Hiệp Quốc tham gia. VN là một trong những nước đang phát triển tiên phong ủng hộ lời kêu gọi, góp phần thúc đẩy cải cách các cơ chế quản trị toàn cầu bình đẳng và hiệu quả hơn.