Oscar 2016: Phim đồng tính lên ngôi?

Rooney Mara và Cate Blanchett

Sau hai năm nghỉ ngơi, “nàng Jasmine phù phiếm” Cate Blanchett được kỳ vọng sẽ trở lại cuộc đua Oscar năm 2016 bằng vai diễn đồng tính nữ trong phim Carol của đạo diễn Todd Haynes. Nhiều nhà phê bình dự đoán, Carol thậm chí sẽ gây sốt tại sân chơi điện ảnh lớn nhất thế giới này hơn cả Brokeback mountain của đạo diễn Lý An mười năm trước. Được chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết The price of salt của nhà văn Patricia Highsmith, bộ phim kể về mối tình của hai người phụ nữ ở thập niên 1950. Trong một lần đi mua quà Giáng sinh cho con gái, nhà hoạt động xã hội tên Carol do Cate Blanchett thủ vai đã gặp cô nhân viên bán hàng trẻ tuổi tên Therese do Rooney Mara đảm nhận. Từ đấy, mối tình của hai người phụ nữ này phát sinh. Cate Blanchett trong vai Carol được ví von như một loại động vật ăn thịt dưới lớp áo lông thú. Nàng Jasmine giờ đây đã biến thành một sinh vật tuyệt đẹp với nụ cười và cái nháy mắt ranh mãnh lúc ban đầu nhưng rồi trở nên tuyệt vọng đau đớn ở cuối phim, cả hai trạng thái đều hoàn mỹ. Vai diễn Carol của Cate Blanchett được đánh giá xứng tầm là đối thủ đáng gờm đối với những ứng cử viên được dự đoán sớm như Jennifer Lawrence trong Joy hay Meryl Streep trong Suffragette.

Ellen Page và Julianne Moore

Bên cạnh Carol, Hollywood cuối năm nay chào mừng sự kiện Mỹ hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới vào tháng sáu vừa qua bằng việc chuẩn bị tung ra hàng loạt phim liên quan tới LGBT. Freeheld của đạo diễn Peter Sollett dựa trên một phim tài liệu ngắn, là câu chuyện có thật về trận chiến pháp lý mà trong đó Stacie Andree đã nỗ lực giành được trợ cấp hưu trí từ người tình của mình để lại sau khi cô này bị chẩn đoán ung thư giai đoạn cuối. Bộ phim được quan tâm không chỉ vì sự có mặt của nữ diễn viên vừa đoạt Oscar hạng mục Nữ diễn viên xuất sắc nhất hồi đầu năm nay - Julianne Moore mà còn bởi Ellen Page - nữ diễn viên đồng tính công khai của Hollywood. “Cảm giác được diễn một vai đồng tính, một vai mà lòng dũng cảm của họ đã cho phép tôi sống cuộc sống của mình, nó thật tuyệt vời”, Ellen Page chia sẻ về vai diễn của mình trong Freeheld. Tương tự Ellen Page, nữ diễn viên Lily Tomlin của Grandma cũng là người đồng tính công khai. Trong Grandma, Lily Tomlin thủ vai Elle Reid, một nhà thơ đang phải vượt qua cái chết của người bạn đời lâu năm. Và khi phát hiện ra cô cháu gái mười tám tuổi của mình đang có thai, cuộc sống Elle vô tình bị xáo trộn với một cuộc hành trình nhỏ. Bộ phim nghe giống như một sự đấu tranh nữ quyền. Nếu Lily Tomlin và Ellen Page lọt vào danh sách ứng cử viên Oscar năm nay, thì đây là những trường hợp diễn viên đồng tính công khai hiếm hoi sau Sir Ian McKellen (trong Gods and monsters) nhận được đề cử cho một vai diễn cũng về LGBT. Một bộ phim đề tài giới tính thứ ba gây chú ý khác là About Ray của đạo diễn Gaby Dellal. Cô “công chúa Aurora” Elle Fanning đã mạnh dạn lột xác để tiến sâu hơn vào con đường diễn xuất với vai diễn chuyển giới. Từ một cô gái, Ramona đã quyết định chuyển giới thành cậu thiếu niên Ray để được sống thật với bản chất của mình. Mẹ Ray - Maggie (do nữ diễn viên Naomi Watts đóng) và người bà cũng là một đồng tính nữ đã phải học cách tiếp nhận sự thay đổi của con mình.

Eddie Redmayne hóa thân Einar Wegener trong The Danish girl

Việc phim đồng tính lên ngôi tại Oscar 2016 là hoàn toàn có cơ sở khi một phim nặng ký được ca ngợi rất nhiều là The Danish girl cũng làm về đề tài này. Nếu mọi thứ diễn ra đúng như những gì người ta kỳ vọng thì Eddie Redmayne rất có thể sẽ nối gót đàn anh Tom Hanks là nam diễn viên hai năm liên tiếp đoạt giải Oscar cho hạng mục Nam diễn viên xuất sắc nhất. Trong The Danish girl, Eddie Redmayne hóa thân Einar Wegener - người thực hiện ca phẫu thuật chuyển đổi giới tính đầu tiên trong lịch sử nhân loại. Bộ phim dựa trên cuốn tiểu thuyết cùng tên của nhà văn David Ebershoff thuật lại một câu chuyện có thật ngoài đời, do đạo diễn của The king’s speech - Tom Hooper thực hiện. The Danish girl lấy bối cảnh ở thủ đô Copenhagen của Đan Mạch thập niên 1920, xoay quanh cuộc đời của Einar Wegener (hay Lili Elbe khi đã là phụ nữ) và người vợ Gerda Wegener. Cả hai đều là họa sĩ vẽ tranh minh họa và thường xuyên đi du lịch ở Ý và Pháp - hai nơi cho phép Einar sống như một phụ nữ còn Gerda có thể sống như đồng tính nữ. Einar bắt đầu mặc trang phục nữ giới cho vợ vẽ. Kể từ đó, Einar trở thành người mẫu nổi tiếng gây tò mò với công chúng trong tranh của vợ mình. Từ năm 1920, Einar xuất hiện trong trang phục nữ giới cùng Gerda tại tiệc tùng và những sự kiện văn hóa công cộng. Khi đó, ông được vợ giới thiệu là chị gái. Đầu năm 1930, Einar thực hiện phẫu thuật chuyển giới và lấy tên Lili Elbe.

Oscar những năm gần đây đã nhận nhiều lời chỉ trích là đang trên đà chính trị hóa và phục vụ cho việc tuyên truyền của người Mỹ quá nhiều hơn là chú tâm đến nghệ thuật thuần túy. Tuy nhiên, nếu việc những phim về LGBT là một cách mà Viện Hàn lâm Mỹ lấy lòng dân xứ họ thì cũng đáng mừng. Bởi dù mang danh là xứ tự do, song Oscar có vẻ khá dè dặt với phim về đề tài đồng tính, điều mà những LHP phim lớn như Cannes đã cởi mở từ rất lâu rồi.