Phiếu giữ xe - chuyện nhỏ như con thỏ?

Mỗi ngày gửi xe mấy lần, chẳng bao giờ liếc nhìn “dung nhan mặt mũi” thẻ gửi. Cứ đẩy xe vào, nhân viên giữ xe ghi ghi chép chép, đưa thẻ và vô tư đút túi. Khi lấy xe cũng vậy. Cứ đưa thẻ, lấy xe. Mấy khi rảnh mà so sánh, tìm hiểu. Đôi chỗ còn không cần thẻ, hoặc nhân viên chỉ ghi gì đó lên xe để nhận dạng. Cứ nghĩ ai cũng như mình, được giao nhiệm vụ quan trọng là - giữ xe - phải hết lòng với công việc. May là xã hội cũng còn rất nhiều người tốt nên mấy kẻ lơ đãng như mình chưa ôm hận vì mất xe.

Từ nay về sau, gửi xe, nhất định phải cẩn trọng. Thẻ từ, không hiện số nhưng cũng phải xem có đồng bộ không. Biết đâu bị tráo thẻ giả thì khốn. “Cẩn tắc vô áy náy”. Thẻ giấy phải đọc kỹ nội dung. Kiểu gửi xe máy lấy thẻ xe đạp hoặc phiếu không có giá trị lấy xe là bye bye, tìm chỗ khác ngay. Chưa kể có thể phiếu ghi sai ngày, sai bảng số xe chẳng hạn. Bút sa không chỉ gà chết mà mất xe, bằng cả ngàn con gà chết bệnh. Người mất xe, luôn được nghe điệp khúc “Đây là sự cố ngoài ý muốn”, “Chúng tôi rất tiếc”, “Anh em giữ xe toàn người nghèo khổ” lương chưa đủ sống, lấy đâu tiền đền… Đó là họ còn thật tình. Nếu theo lý thì chịu chết. Thẻ giữ xe đạp sao đền xe gắn máy? Thẻ không có giá trị lấy xe sao phải đền? Nhiều thẻ vô giá trị về mặt pháp lý, càng không được đền.

Thiết nghĩ, đã đến lúc lập lại trật tự giữ xe. Đây phải là ngành kinh doanh có điều kiện, đảm bảo có khả năng đền bù thiệt hại khi mất mát. Nên có mẫu phiếu giữ xe chung, có gía trị về mặt pháp lý.

Khách nghèo mới đi xe gắn máy, nhưng mấy người giữ xe phần nhiều còn nghèo hơn. Ít ai được đền nguyên giá trị chiếc xe, giỏi lắm là 2/3, thường là một nửa, nhiều khi phải nhận góp. Xét về tình, cũng khó mà bắt người giữ xe SH phải đền hơn trăm triệu khi phí giữ xe chỉ vài ba ngàn một lượt cả ngày.

Phí giữ xe là chuyện dài nhiều tập vì giá cả tùy tiện, luôn tăng đột biến vào mùa lễ, tết và dịp cao điểm. Nghề này không cần vốn hoặc nghiệp vụ, chỉ cần chỗ, thậm chí chỗ chung (lấn chiếm) hoặc chỗ ảo đều có thể giữ xe. Có bãi hàng ngàn xe, mấy ngàn lượt ra vào mỗi ngày. Giá trị tài sản hàng chục tỉ, doanh thu hàng trăm triệu mỗi tháng nhưng người kinh doanh không bị ràng buộc hay bảo lãnh? Chưa nghe ai nói giữ xe phải đóng thuế. Chỉ có đóng hụi chết để được bảo kê, cả công khai và bí mật. Phí giữ xe cũng chưa được khấu trừ thuế dù các công ty phải chi mỗi tháng tiền triệu cho nhân viên gửi xe.

Thiết nghĩ, đã đến lúc lập lại trật tự giữ xe. Đây phải là ngành kinh doanh có điều kiện, đảm bảo có khả năng đền bù thiệt hại khi mất mát. Nên có mẫu phiếu giữ xe chung, có gía trị về mặt pháp lý. Dịch vụ này cũng phải đóng thuế hoặc được miễn thuế nếu là dịch vụ công ích. Hình thức nào thì chủ thể gửi đều được khấu trừ thuế bình đẳng như các dịch vụ kinh doanh khác. Công ty Dịch vụ Công ích TNXP đang làm khá tốt mảng dịch vụ này ở nhiều nơi. Cần có nhiều công ty như vậy. Các điểm giữ xe qui mô nhỏ hoặc hộ gia đình cũng phải đảm bảo tối thiểu quyền lợi khách hàng. Nhân đây, cũng nên qui định tỉ lệ giữa phí gửi xe và mức đền bù, theo dạng bảo hiểm tài sản tương thích. Không thể cào bằng giữa xe Wave Trung Quốc cà tàng, giá năm bảy triệu đồng với xe SH nhập, giá trên trăm triệu được. Phí giữ xe kiểu nào thì đền bù khi có mất mát theo kiểu đó.

Có thể chưa làm đồng bộ ngay nhưng cần tiến hành sớm và có từng bước đi phù hợp. Không thể để tự phát, tự xử như hiện nay mãi. Sống và làm việc theo pháp luật phải được thể hiện từ những việc nhỏ…như con thỏ như như vậy. Một vài con thỏ thì có thể không sao nhưng cả ngàn, chục ngàn con thỏ thì đại họa. Lý và tình có thể du di nhưng phải rõ ràng.