Quản tượng 24 năm tại vườn thú Hà Nội: 'Chúng tôi coi voi như con của mình'

Không ăn, không ngủ nếu voi ốm

Đều đặn mỗi ngày, ông Uông Huy Hòa (50 tuổi), công nhân chăn nuôi tổ voi, hà mã (vườn thú Hà Nội) ôm theo hàng tạ cỏ tươi mang cho 2 cá thể voi đang được nuôi dưỡng tại đây. Cỏ vừa được đưa đến, 2 con voi tên Thái và Banang thích thú dùng chiếc vòi lớn cho vào miệng. Lúc này, ông Hòa đứng cạnh trò chuyện, vuốt ve chúng.

ĐÌNH HUY

Ông Hòa đã chăm sóc voi tại vườn thú Hà Nội tròn 24 năm. Trong ngần ấy thời gian, ông coi những chú voi như những người bạn, người con của mình và có nhiều kỷ niệm với loài động vật này.

Chỉ vào con voi Banang, ông Hòa cho hay, đây là voi nhận của người dân. Khi ở trong Tây nguyên, voi bị khống chế việc đi lại, ăn uống. Khi ra vườn thú Hà Nội, voi được thích nghi dần, đặc biệt là khẩu phần ăn. Do vậy, so với ban đầu Banang đã béo khỏe hơn rất nhiều.

ĐÌNH HUY

Dù to lớn, 2 con voi ở vườn thú vẫn thường xuyên bị chướng bụng hoặc ốm do thay đổi thời tiết. Những lúc như vậy, ông Hòa và đồng nghiệp phải vất vả thức đêm, lo lắng chăm sóc. 

"2 con voi đã già, khoảng 60 - 70 tuổi, nên việc chăm sóc vất vả hơn. Nhiều hôm anh em chúng tôi mất ăn mất ngủ canh voi cả đêm. Có đêm, chúng tôi phải thay nhau đánh gió, xoa dầu cho voi. Vì luôn xem chúng như con nên vất vả nào chúng tôi cũng không ngại, chỉ mong voi khỏe", ông Hòa nói và cho hay vào mùa đông còn phải có biện pháp chống rét cho voi.

ĐÌNH HUY

Chính việc chăm sóc, huấn luyện voi hằng ngày khiến ông Hòa và nhiều công nhân khác có tình cảm đặc biệt với voi, 2 con voi cũng hiểu được tình cảm của họ dành cho nó. Ông Hòa nhớ có lúc không may bị trượt chân, voi cũng giật mình và lại gần như thể muốn hỗ trợ. Ông hiểu rằng chúng như đang muốn thể hiện sự quan tâm tới người hằng ngày chăm sóc cho mình.

"Loài vật không nói cho mình biết cần gì, thiếu gì nên những người chăm sóc phải tự học hỏi, nhìn nhận đánh giá tình hình sức khỏe của chúng. Mùa hè, voi thường lấy bùn đất hất lên người để tránh côn trùng như ruồi, muỗi. Hàng ngày chúng tôi phải tắm sạch sẽ, voi to nên phải trèo lên lưng kỳ cọ thật sạch để khách tham quan trông đỡ bị bẩn. Những lúc được tắm như thế chúng rất thích thú", ông Hòa tâm sự.

"Nếu voi không ở vườn thú, chúng tôi sẽ rất buồn"

Trao đổi với Thanh Niên về thông tin Tổ chức Động vật châu Á (Animal Asia) đề xuất đưa 2 con voi ở vườn thú Hà Nội về vườn quốc gia Yók Đôn (Đắk Lắk), ông Hòa cho hay rất buồn vì đã gắn bó với voi bao nhiêu năm qua.

ĐÌNH HUY

"Đây là khu trưng bày bảo tồn để khách tham quan. Khi nghe thấy thông tin như vậy, không riêng gì quản tượng chúng tôi mà mọi người làm việc tại vườn thú đều rất buồn. Người dân đi vào hỏi voi đâu thì chúng tôi không biết trả lời thế nào", ông Hòa nói.

Bên cạnh đó, ông Hòa cũng lo lắng cho sức khỏe của 2 cá thể voi tuổi đã cao nếu đưa về tự nhiên. 

"Tôi là người chăm sóc hàng ngày, hiểu rõ tính nết của từng con, về thức ăn, về những lúc voi đau yếu cần can thiệp thú y. Voi có lúc cũng rất hung dữ, nếu khác đàn có thể xung đột. Hơn nữa, di chuyển với quãng đường xa như thế voi chắc chắn sẽ bị stress, thậm chí rủi ro cao nhất là bị chết trong lúc vận chuyển. Điều này, không ai có thể nói trước được. Rồi khi về đến rừng thì khả năng hòa nhập với đàn là rất khó. Chúng chắc chắn không thể tự kiếm ăn ngay được vì quen được cho ăn hàng ngày, thậm chí được cưng nựng như con...", ông Hòa trải lòng.

Ông Lê Sĩ Dũng, Tổng giám đốc Công ty TNHH một thành viên vườn thú Hà Nội, cho biết vườn thú Hà Nội có chức năng giáo dục bảo vệ môi trường rất lớn. Không phải em nhỏ nào cũng nhìn thấy voi ngoài đời, xem voi lớn thế nào, tiếng kêu ra sao mà chỉ nhìn qua sách báo, ti vi. Chính vì vậy, khi đến đây, các em có thể tận mắt nhìn thấy, có thể biết voi là một trong những loài cần được bảo vệ. Đó là giáo dục trực quan.

"Nuôi voi khỏe mạnh là công sức của quản tượng. Anh em hàng ngày vuốt ve, trò chuyện với voi, đó là cảm xúc mà lãnh đạo vườn thú là chúng tôi cũng không bao giờ có được. Voi có làm sao thì quản tượng tâm tư lắm", ông Dũng nói.