Quanh quẩn mương vườn

Thật ra mọi khu vườn dù lớn hàng chục mẫu hay chỉ năm ba công, một mẫu hoặc hai, ba mẫu đều có bờ ranh chạy dọc tới con rạch chảy qua làng. Trong mỗi khu vườn đều có rất nhiều con mương xẻ ngang những bờ dừa để dẫn nước từ rạch vào mương rồi thoát ra theo thủy triều lên xuống. Trong những con mương ấy có biết bao thú vui cho một đứa trẻ con thôn quê để sống qua những ngày tháng khôn lớn dần và biết bao kỷ niệm, ấn tượng của một thời thơ ấu đã ăn sâu vào tiềm thức không thể nào quên được.

Xưa tôi và đám bạn cùng trang lứa thường quanh quẩn ở mương vườn. Nước từ rạch bò vào gọi là nước lớn, vào mùa nước lợ thì câu cua biển. Nước lớn đầy một chút thì câu cá bống dừa, bống các, lòng tong. Nước lớn đầy gọi là nước đứng thì tắm mương, ôm bập dừa nước tập lội, quậy cả bùn khiến đứa nào tắm xong dưới mương lên bờ hai bên mép cũng đều có râu, nhìn nhau cười hết sức ngây ngô. Khi nước ròng sát trong mương lại càng nhiều thú vui hơn, dùng ná thun bắn đạn bùn rình bắn cá bống sao, tìm những chỗ trũng nước đọng cỡ bằng cái nia be bờ tát bắt tôm tép, các loại cá nhỏ. Nhưng tôi mê nhất vẫn là câu cá ốc mít trong những vũng nước đọng của chân mương vườn. Thịt cá ốc mít ăn rất ngon, nhất là cá ốc mít mái đang mang trứng, làm món gì cũng ngon, ăn vừa béo vừa bùi. Cá ốc mít trong mương vườn nhiều vô thiên lủng, cứ nghĩ câu cả đời cũng không hết.

Thế nhưng bây giờ về quê, thèm món cá ốc mít kho tiêu, chiên xù, nấu ngót hay hấp cuốn bánh tráng rau sống chấm nước mắm tỏi ớt, tôi rảo hết các mương vườn cả buổi để câu nhưng chẳng được mấy con. Thấy tôi cầm nhánh tre khô, buộc sợi nhợ gai có chú trùn đất loe ngoe đi lơ ngơ trong vườn dừa, cô bạn học thuở nhỏ giờ đã lên chức… bà nội bà ngoại đang tét lá dừa nheo nheo mắt cười hỏi ông về đây đi câu con gì vậy? Tôi bảo câu cá ốc mít kho tiêu, mấy chục năm rồi ăn thịt cá ướp tẩm hóa chất độc hại ngoài chợ trên thành phố, giờ thèm ăn cá ốc mít kho tiêu. Cô bạn nhỏ ngày xưa cười ngả nghiêng nói ông này lạc hậu tình hình quá, giống cá ốc mít ngày xưa tôi và ông câu về hấp cuốn bánh tráng rau sống ăn trong nhà chòi trên mương vườn giờ tiệt chủng rồi. Biết tại sao không? Thấy tôi ngớ ra, cô giải thích luôn, tại giờ xứ này người ta đua nhau nuôi tôm thẻ chân trắng, xử lý hóa chất khử nước trong ao nuôi, xả chất thải ra gây ô nhiễm cả mương vườn nên cá ốc mít nào sống nổi. 

Từ Kế Tường

>> Vườn nhà Ý Nhi
>> Hoa vườn nhà