Sản phẩm văn hóa - giải trí mang đậm bản sắc Việt thu hút giới trẻ

TỪ ÂM NHẠC ĐẾN ĐIỆN ẢNH

Chương trình Anh trai vượt ngàn chông gai đã tạo nên một hiện tượng văn hóa khi tôn vinh bản sắc dân tộc qua những màn trình diễn âm nhạc độc đáo kết hợp giữa truyền thống và hiện đại. Tiết mục nổi bật Trống cơm chứng minh cho sự giao thoa đầy cảm hứng này. Giai điệu dân gian được làm mới bằng rap, R&B cùng phần trình diễn đầy sáng tạo, không chỉ giúp bài hát dẫn đầu bảng xếp hạng âm nhạc mà còn khơi nguồn cho hàng loạt bản cover. Tiếp nối thành công, những màn trình diễn như Mẹ yêu con, Đào liễu… hòa quyện giữa yếu tố lịch sử, hoài cổ và chất liệu âm nhạc hiện đại, khiến khán giả không khỏi xúc động và tự hào. Điều đặc biệt hơn cả là cách chương trình kết nối văn hóa truyền thống với khán giả trẻ. Những tiết mục hát chèo, quan họ kết hợp với nhạc cụ truyền thống và âm nhạc điện tử được các nghệ sĩ trình diễn đã khiến hàng chục nghìn khán giả đồng loạt hát vang trong những concert. Hình ảnh các bạn trẻ hòa mình vào không gian âm nhạc truyền thống chứng minh rằng gen Z vẫn biết trân trọng và giữ gìn giá trị văn hóa dân tộc.

ẢNH: NSX

"Tôi rất thích những gì thuộc về dân tộc. Chúng ta giữ lấy nó, sau đó phát triển, cách điệu và cuối cùng là thăng hoa. Chúng ta làm mới một ca khúc từ một làn điệu truyền thống nhưng lại có sự giao thoa, kết hợp, hòa nhập giữa truyền thống - hiện đại để người già, người trung niên, người trẻ vẫn có thể lắng nghe", NSND Tự Long nói về việc đưa chất liệu văn hóa dân tộc vào âm nhạc.

Ở lĩnh vực điện ảnh, chất liệu văn hóa dân gian cũng được lựa chọn làm cốt lõi trong các tác phẩm, tạo nên sức hút đáng kể. Các bộ phim như Quỷ cẩu, Linh miêu - Quỷ nhập tràng, Cám… đã tận dụng thành công truyền thuyết dân gian VN để xây dựng những câu chuyện hấp dẫn. Đặc biệt, dự án Linh miêu khai thác những chi tiết như xưởng khảm sành hay dàn diễn viên mặc áo dài Huế những năm 1960 không chỉ là bối cảnh mà còn là chứng nhân văn hóa sống động, như đạo diễn Võ Thanh Hòa nhận xét "nếu Quỷ cẩu thấm nhuần văn hóa Bắc bộ thì Linh miêu lại khắc họa màu sắc văn hóa Huế xưa".

Điều này không chỉ giúp các bộ phim thu hút khán giả mà còn là cơ hội để thế hệ trẻ tiếp cận và hiểu sâu hơn về những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, hiểu thêm về lịch sử, phong tục tập quán và các ngành nghề truyền thống của ông cha. Mặc khác sự đầu tư vào bối cảnh, trang phục và các yếu tố văn hóa trong những bộ phim trên đã góp phần khẳng định "chất riêng" của điện ảnh VN trong khu vực. Đây không chỉ là nỗ lực gìn giữ di sản mà còn là cách để những giá trị đó tiếp tục sống động và trường tồn trong lòng khán giả trẻ.

ẢNH: LÊ NAM

Năm 2025, nhiều bộ phim mang đậm dấu ấn văn hóa Việt sẽ tiếp tục được thực hiện như Đèn âm hồn, Số đỏ, Nhà gia tiên hay 14 dự án phim tương ứng với các con vật khác nhau tạo nên "Vũ trụ linh dị dân gian" do đạo diễn Võ Thanh Hòa cầm trịch sẽ đem đến sự đa dạng, mở ra những góc nhìn mới về tín ngưỡng dân gian cùng các câu chuyện kỳ bí lâu đời.

TẠO RA XU HƯỚNG TIÊU DÙNG VĂN HÓA DÂN TỘC

Để tạo ra những sản phẩm văn hóa - giải trí thu hút người trẻ, đại diện nhà sản xuất Anh trai vượt ngàn chông gai cho biết: "Khi bắt tay vào thực hiện chương trình, ngoài việc chuyên chú vào tính giải trí, chúng tôi còn mong muốn lan tỏa và truyền tải giá trị về văn hóa ở từng phần trình diễn của những nghệ sĩ. Bằng sự giao thoa giữa giá trị âm nhạc hiện đại và giá trị văn hóa truyền thống, chúng tôi đã nỗ lực tạo ra những tác phẩm thể hiện dòng chảy văn hóa. Điều này không chỉ giúp các sản phẩm của chương trình trở nên khác biệt mà những sản phẩm hiện đại có yếu tố văn hóa luôn có một sức hút nhất định với công chúng, trong đó có khán giả trẻ".

ẢNH: ĐPCC

ẢNH: ĐPCC

Theo tiến sĩ văn hóa học Trịnh Đăng Khoa (Phó hiệu trưởng Trường ĐH Văn hóa TP.HCM), hiện nay các loại hình nghệ thuật thuộc về truyền thống dân tộc có ít dịp để biểu diễn nên khán giả trẻ ít được xem. Đặc biệt ở đô thị với tốc độ phát triển nhanh, thời gian nghỉ ngơi ít, giới trẻ càng ít có thời gian ngồi lại thưởng thức nghệ thuật truyền thống. Nên khi có những chương trình, sản phẩm tôn vinh văn hóa truyền thống, có sự lan tỏa mạnh, phù hợp thị hiếu thì sẽ kích thích sự tò mò cho người trẻ.

Về việc duy trì, kích cầu xu hướng nghe nhìn những sản phẩm nghệ thuật tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống trong người trẻ, ông Trịnh Đăng Khoa cho hay: "Nhu cầu xuất phát từ cá nhân mỗi người nhưng nhu cầu định hình trong mỗi người qua cơ sở của sự giáo dục. Chúng ta phải biết cách khảo sát, biết cách kích cầu để tạo ra xu hướng tiêu dùng văn hóa dân tộc. Các tác phẩm văn hóa ngoài việc sáng tác, dàn dựng, biểu diễn thì phải chú ý tới quản trị tiêu dùng, trong đó là hiểu được nhu cầu và giáo dục nhu cầu. Vậy muốn có một lực lượng công chúng trẻ yêu văn hóa nghệ thuật truyền thống thì chúng ta phải giáo dục nhu cầu, thị hiếu, sự thưởng thức. Khi hiểu được rồi thì sẽ có mong muốn được xem".