Bệnh hiếm gặp: 'Hoại thư sét đánh vùng dương vật'

Bác sĩ chuyên khoa II Vũ Hữu Thịnh - Khoa Tạo hình - Thẩm mỹ, Bệnh viện Đại học Y Dược (TP.HCM) cho biết hoại thư sinh hơi (hoại tử) Fournier là một bệnh hiếm gặp, được phát hiện từ năm 1883 với 5 trường hợp ở nam giới bởi một bác sĩ tên Jean Alfred Fournier. Tuy nhiên, bệnh này không thật sự chỉ xảy ra ở nam giới mà còn có thể xảy ra ở nữ giới và trẻ em. Đây là bệnh hiếm gặp, diễn tiến chậm nhưng biểu hiện rất nhanh, đột ngột, đe dọa tính mạng. Biểu hiện của bệnh là nhiễm trùng lan nhanh vùng tầng sinh môn, bộ phận sinh dục và quanh hậu môn.

Hoại thư Fournier là một quá trình viêm nhiễm do 2 loại vi khuẩn: yếm khí (Stretococus, Bacteroid, Claustridae) và ái khí (Escherichia coli, Enterobacter, Klebsiella, Proteus) gây ra. Việc nhiễm khuẩn cả 2 chủng loại vi khuẩn này gây tác dụng cộng hưởng lên gấp nhiều lần. Vi khuẩn ái khí giúp cho sự tăng sản của các vi khuẩn yếm khí và làm giảm áp lực ô xy trong các vùng bị hủy hoại. Việc tăng sản vi khuẩn sẽ tạo ra các cục huyết khối làm tắc mạch máu ở da, dưới da. Đó chính là nguồn gốc hoại thư lớp da.

Đường vào của các vi khuẩn có thể đến từ một thương tích khu trú ở vùng niệu - dục; đôi khi rất nhỏ từ các vết xước do gãi hoặc do các vết cắn... hoặc những động tác phẫu thuật vùng bẹn, bìu, bụng dưới, các bệnh hậu môn - trực tràng, nhiễm khuẩn nước tiểu thứ phát do hẹp niệu đạo hay áp xe nhỏ niệu đạo...

tin liên quan

Sơn nữ biến thành bà già vì bệnh lạ

Khó mà nói hết sự kinh ngạc của chúng tôi trong lần đầu tiên gặp chị ở ngôi nhà nhỏ trên núi hôm ấy. Nhìn chị, không ai nghĩ được ở hình dáng ấy là một phụ nữ 34 tuổi. 

Biểu hiện đầu tiên của hoại thư Fournier là đau vùng bìu kèm theo hiện tượng phù nề gây căng phồng tại chỗ. Rất nhanh bìu trở nên rắn, đau, sưng đỏ và tiết dịch. Các vết lằn màu nhạt trên da bắt đầu xuất hiện; kèm theo đó là các dấu hiệu toàn thân: nhịp tim nhanh, thở nhanh, huyết áp hạ, lo âu, lú lẫn, sốc, sốt cao, rối loạn tiêu hóa như nôn, buồn nôn. Trong một nửa số trường hợp, có thể phát hiện tràn khí dưới da bằng cách sờ (tiếng lạo xạo do hơi). Ở chỗ vết thương, da và các cơ bên dưới bị hoại tử, có màu nâu và có mùi thối khẳm như mùi chuột chết. Nếu không điều trị, các dấu hiệu toàn thân nặng lên: tan huyết, tím tái và rơi vào hôn mê.

Vừa qua, Khoa Cấp cứu Bệnh viện Đại học Y Dược tiếp nhận trường hợp một bệnh nhân nam (SN 1954, quê Tiền Giang), nhập viện trong tình trạng đau liên tục 3 ngày mà không thuyên giảm, vùng bìu sưng to gấp 5 lần bình thường, có mảng da hoại tử đen vùng bìu khoảng 10cm, viêm tấy đỏ lan xuống mông, hai bên cạnh hậu môn, lan rộng lên trên hai bên hông kèm sốt. Người bệnh được siêu âm bìu hai bên thấy hoại tử sinh hơi mô mềm bìu lan ra tầng sinh môn. Siêu âm phần mềm vùng tầng sinh môn thấy phù nề, dịch len lỏi kèm hơi lan tỏa trong mô mềm vùng gốc bìu, lan ra phần mềm xung quanh tầng sinh môn, không thấy ổ tụ dịch khu trú. Hình ảnh MRI cho thấy các ổ áp xe nhiều ngóc ngách lan rộng trong vùng tầng sinh môn, trong khoang mỡ quanh hậu môn, trong bó dưới da cơ thắt ngoài, trong khoang gian cơ thắt, trong mô mềm vùng mông, vùng gốc bìu, trong hố ngồi trực tràng, quanh ống hậu môn đến cơ nâng hậu môn. Đây là trường hợp điển hình của bệnh lý hoại tử Fournier.

tin liên quan

Nhiều ca bệnh khó, lạ được bác sĩ Việt Nam chữa trị thành công

Gần đây, nhiều ca bệnh khó, lạ được các bác sĩ chữa trị thành công, cứu sống kịp thời tại các bệnh viện.

Ngay sau đó, người bệnh được mổ cấp cứu khẩn với sự phối hợp liên chuyên khoa của Bệnh viện Đại học Y Dược gồm: Tiết niệu, Ngoại tổng quát và Tạo hình - Thẩm mỹ. Trong đó, Ngoại Tổng quát thực hiện cắt lọc - đặt hậu môn nhân tạo ra da. Tiết niệu thực hiện cắt lọc, cắt bỏ da bìu hoại tử - mở bàng quang ra da. Và Tạo hình - Thẩm mỹ điều trị chăm sóc vết thương, tránh nguy cơ hoại tử hai tinh hoàn - đặt VAC (điều trị hỗ trợ bằng máy hút áp lực âm); đóng vết mổ, che phủ tinh hoàn càng sớm càng tốt, đảm bảo không làm tổn thương chức năng sinh lý của tinh hoàn. Đối với da vùng bìu mất hoàn toàn, lộ hai tinh hoàn hai bên, không thể khâu đóng trực tiếp thì sử dụng vạt da cân tại vùng bẹn thay thế cho da bìu để che phủ hoàn toàn hai tinh hoàn.

Sau khi được phẫu thuật, người bệnh đã hồi phục, vết mổ lành, có thể tự đi lại, vùng bìu mất da lộ tinh hoàn đã được che phủ hoàn toàn.

Theo bác sĩ Hữu Thịnh, tính chất nguy hiểm của bệnh là người bệnh thường không có dấu hiệu báo trước nào, phần lớn các trường hợp chỉ thấy trầy xước da hoặc chấn thương nhẹ vùng bìu. Bệnh diễn tiến chậm nên thường người bệnh dễ chủ quan, tự điều trị hoặc điều trị kháng sinh thông thường. Tuy nhiên, khi đã biểu hiện ra ngoài thì rất nhanh, nhiễm trùng hoại tử mô lan rộng, người bệnh dễ rơi vào tình trạng sốc nhiễm trùng, nhiễm trùng huyết, nếu không được phát hiện, xử trí và điều trị đúng cách dễ dẫn đến tử vong.

tin liên quan

Tôi bị vậy... liệu có bình thường?

Mặc dù các công cụ tìm kiếm trên internet không thể thay thế cho một bác sĩ, nhưng đôi khi nó lại rất hữu ích đối với chúng ta, nhất là trong trường hợp 'không biết tỏ bày cùng ai'. 

Bác sĩ Hữu Thịnh cho biết một số yếu tố nguy cơ của bệnh như người bệnh suy giảm miễn dịch, đái tháo đường, xơ gan, uống rượu lâu dài, HIV, hóa trị, sử dụng corticosteroid mãn tính, bệnh bạch cầu, suy nhược, già yếu hay trẻ em suy dinh dưỡng; chấn thương - nhiễm trùng vùng cơ quan sinh dục, vùng hậu môn - trực tràng; bệnh lý đường tiết niệu; bệnh lý về da và tổ chức dưới da vùng bìu.

Hoại tử Fournier là một bệnh hiếm gặp, diễn tiến chậm nhưng khi đã biểu hiện ra ngoài thì rất nhanh, đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Việc điều trị cũng đòi hỏi có sự phối hợp của nhiều chuyên khoa bao gồm cả nội khoa và ngoại khoa.

Người bệnh không nên chủ quan lơ là khi có các dấu hiệu nhiễm trùng hoặc dọa nhiễm trùng ở xung quanh vùng sinh dục. Việc tự điều trị hoặc tự chăm sóc tại nhà không đúng cách có thể làm cho tình trạng bệnh nặng hơn. Chính vì vậy, khi có các dấu hiệu nặng cần phải đi khám tại các bệnh viện, cơ sở y tế gần nhất để được phát hiện và điều trị kịp thời.