Tai biến liên tục, sản phụ bất an

>> Sản phụ tử vong do thuyên tắc phổi
>> Rút giấy phép nhà hộ sinh có sản phụ tử vong
>> Sản phụ chết do bệnh viện yếu kém

Bộ Y tế vừa có báo cáo lên Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân về tình hình tử vong bà mẹ và trẻ sơ sinh xảy ra liên tục trong thời gian gần đây. Theo thống kê của Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em (Bộ Y tế), chỉ tính từ 20.4 - 6.5 liên tục xảy ra 9 vụ tai biến sản khoa (trong đó 6 vụ chết cả mẹ và con; 3 trường hợp chỉ cứu được con), xảy ra phần lớn tại các cơ sở y tế của nhà nước trên địa bàn 6 tỉnh/thành: Bắc Ninh (1 ca); Hưng Yên (2 ca); Quảng Nam (1 ca); Quảng Ngãi (2 ca) Đồng Nai (2 ca) và TP.HCM (1 ca).

Mẹ tròn con vuông là niềm vui của cả gia đình và y bác sĩ - Ảnh: Thanh Tùng

Sau khi Bộ Y tế báo cáo Thủ tướng, lại tiếp tục xảy ra nhiều trường hợp sản phụ và bé tử vong tại các BV, trong đó có 3 vụ xảy ra ở TP.HCM; một vụ ở Gia Lai; và một ở Hà Nội. Đến nay, theo thống kê chưa đầy đủ, chỉ hơn một tháng qua, cả nước đã có 13 sản phụ và 9 em bé tử vong tại nhiều BV.

Tỷ số tử vong vẫn cao Theo Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em, tại VN, mặc dù đã giảm so với trước, nhưng tỷ số tử vong bà mẹ hiện vẫn còn cao, với 69 ca/100.000 trẻ đẻ sống. Với khoảng 1 triệu trẻ ra đời/năm/cả nước, ước mỗi năm có khoảng 690 - 700 ca tử vong mẹ. Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến, với tỷ số tử vong mẹ hiện nay, trung bình có 2 ca tử vong mẹ mỗi ngày.

Yếu chuyên môn, hay số lượng sinh tăng?

Bác sĩ (BS) Nguyễn Ngọc Thông - Giám đốc Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản TP.HCM - cho biết đúng như dự đoán, năm 2012 (năm Rồng) được xem là năm tốt, nên lượng sinh đẻ nhiều hơn. Theo thống kê của trung tâm, trong quý 1 năm nay, toàn TP có khoảng 39.000 ca sinh, tăng trên 8.000 ca so với cùng kỳ năm 2011.

Còn thống kê của BV Nhân dân Gia Định (nơi có sản phụ tử vong hôm 26.5), trong 5 tháng đầu năm, tổng số sinh tại đây gần 6.000 ca, tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Theo BS Thông: “Sản khoa cũng như các chuyên khoa khác, tỷ lệ sinh càng nhiều thì nguy cơ tai biến, rủi ro càng tăng. Tuy nhiên, thời gian qua dồn dập tử vong từ nam chí bắc nhiều quá. Do đó, cần phải tìm đến tận cùng nguyên nhân của từng trường hợp”.

Lượng sinh đẻ nhiều, tỷ lệ tai biến sẽ gặp nhiều hơn. Nhưng không thể đổ cho việc sinh nhiều, cũng như không thể đổ thừa do bệnh, như thế là không đúng PGS-TS Vũ Thị Nhung - Chủ tịch Hội Phụ sản TP.HCM

PGS-TS Vũ Thị Nhung - Chủ tịch Hội Phụ sản TP.HCM - cho rằng: “Lượng sinh đẻ nhiều, tỷ lệ tai biến sẽ gặp nhiều hơn. Nhưng không thể đổ cho việc sinh nhiều, cũng như không thể đổ thừa do bệnh, như thế là không đúng”.

BS Nguyễn Hoài Nam, Trưởng phòng Nghiệp vụ y (Sở Y tế TP.HCM), cũng cho rằng: “Đến thời điểm hiện tại, lượng sinh đẻ tại TP.HCM chưa có gì gọi là tăng đột biến”. Một BS sản phụ khoa ở TP.HCM nhận định: “Với cả TP, tăng hơn 8.000 ca so với cùng kỳ năm ngoái thì cũng không có gì đột biến để gọi là sai sót do tăng lượng sinh đẻ cả. Cái chính là các y, BS cần xem lại công việc theo dõi bệnh nhân của mình?”.

Một BS của BV Phụ sản Hùng Vương (TP.HCM) chia sẻ: “Để liên tục xảy ra như thế, đòi hỏi ngành y tế và BS phải xem lại mình, nhất là tử vong tại BV tuyến trên. Đừng đổ tội vì thiếu nhân lực, mà phải nghiêm túc nhìn nhận thực tế là có sự sai sót về chuyên môn, do thiếu quan tâm sâu sát của BS đối với người bệnh. Phải thấy rõ là hiện nay BS chạy sô quá nhiều, nên không thể theo dõi sát sao từng ca bệnh của mình ở BV”.

BS Nguyễn Hoài Nam, Trưởng phòng Nghiệp vụ y (Sở Y tế TP.HCM), cho biết trước những ca tai biến sản khoa xảy ra tại TP.HCM, sở vừa có công văn chỉ đạo các BV chuyên khoa sản, BV đa khoa có khoa sản phải tăng cường công tác tiếp nhận, theo dõi sát, nhất là những ca sinh khó, sinh mổ, để hạn chế tối đa tai biến sản khoa.

"Bộ Y tế đang khẩn trương tiến hành rà soát năng lực, số lượng y, BS, trang thiết bị, và tổ chức nhân sự làm công tác chăm sóc sản khoa, nhất là khâu cấp cứu sản khoa ở các tuyến y tế, để kịp thời củng cố, hoặc tạm thời không cho sinh đẻ, nếu cơ sở không đảm bảo", Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến nói. Còn bà Lưu Thị Hồng, Phó vụ trưởng Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em, cho biết: “Với các trường hợp tai biến xảy ra vừa qua, Bộ Y tế đã chỉ đạo sở y tế các địa phương kiểm tra, sớm có kết luận làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm của tập thể và cá nhân liên quan đến từng ca tử vong”.

Tắc mạch ối, cả mẹ và con tử vong Chiều 1.6, BS Lê Thanh Minh - Trưởng khoa Sản BV đa khoa Gia Lai - cho biết: Nguyên nhân sản phụ Nguyễn Thị Minh Tâm bị tử vong cùng con vào khuya 29.5 tại BV là do tắc mạch ối. Trước đó, thai phụ Tâm trú ở xã Ia Dom, H.Đức Cơ (Gia Lai) được người nhà đưa đi sinh tại BV đa khoa Gia Lai. Khoảng 20 giờ ngày 29.5, thai phụ được đưa vào phòng sinh, sau đó được chỉ định mổ. Tình trạng bệnh nhân bình thường. Khoảng 22 giờ 10 cùng ngày, tình trạng thai phụ diễn biến xấu đột ngột, bị choáng, người tím tái. Kết quả, cả mẹ và con đều tử vong. “Bộ phận giám định pháp y đã vào cuộc điều tra. Nếu sai, chúng tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm. Đây là một tai biến rất khó xử lý trong sản khoa”, BS Minh nói. *Tin từ Sở Y tế Gia Lai cho biết: Thanh tra sở này vừa có quyết định xử phạt hành chính BS Chu Thanh Hưng, công tác tại Trung tâm y tế H.Chư Sê 25 triệu đồng vì hành nghề không có chứng chỉ, giấy phép. Ngày 13.5, chị Nguyễn Thị T. (ở H.Chư Sê) có thai 28 tuần tuổi đến phòng mạch chưa đăng ký của BS Hưng để phá thai bằng phương pháp sinh non (vì người nhà cho rằng kết quả siêu âm cho biết cháu bé bị dị tật). Sau đó, đưa thai nhi đi chôn thì phát hiện cháu bé vẫn còn sống nên gia đình đưa đến BV đa khoa Gia Lai cấp cứu, tuy nhiên cháu bé đã tử vong vào buổi chiều cùng ngày. Trần Hiếu

Thanh Tùng - Liên Châu