Tái dựng cuộc sống sau cơn lũ quét kinh hoàng

Lũ qua, mất mát ở lại   

"Mưa như trút nước suốt cả đêm đến rạng sáng, nước từ trên núi ồng ộc chảy xuống như thác đổ, cuốn theo mọi thứ, kể cả nhà cửa, ô tô", anh Lô Thanh Tâm (trú bản Hòa Sơn, xã Tà Cạ) nhớ lại.

K.H

Trong ký ức của người dân bản Hòa Sơn và TT.Mường Xén (H.Kỳ Sơn), trận lũ quét rạng sáng 3.10.2022 đã thành nỗi ám ảnh khó quên. Theo số liệu thống kê của UBND H.Kỳ Sơn, cơn lũ quét đã cuốn trôi, gây tử vong một cháu bé 4 tháng tuổi; đánh sập và cuốn trôi 55 ngôi nhà; gây hư hỏng 141 căn nhà khác; 2 xe ô tô bị lũ cuốn ra sông Nậm Mộ (H.Kỳ Sơn); bùn đất vùi lấp hàng chục xe máy; 36 hộ dân buộc phải di dời khẩn cấp vì núi lở. Cơn lũ gây thiệt hại khoảng 200 tỉ đồng của người dân và hạ tầng giao thông tại huyện nghèo biên giới này.

Để khắc phục hậu quả cơn lũ, chính quyền địa phương đã phải huy động hàng trăm người, gồm: bộ đội, công an, dân quân tự vệ, thanh niên, cùng các phương tiện máy móc, mất hơn 1 tháng mới dọn hết bùn đất ra khỏi nhà dân, các cơ quan công sở.

Chưa dừng lại ở đó, sau khi lũ rút, một vết nứt dài hàng trăm mét xuất hiện, chạy ngang theo chân núi tại bản Hòa Sơn khiến nguy cơ sạt lở có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Chính quyền H.Kỳ Sơn xác định, toàn bộ 225 hộ dân tại bản Hòa Sơn và TT.Mường Xén nằm tiếp giáp có nguy cơ rất cao bị núi sạt lở, cần phải di dời khẩn cấp.

Căn nhà của vợ chồng anh Lô Thanh Tâm bị lũ quét cuốn sập hoàn toàn. Sau lũ, gia đình anh phải sống nhờ nhà người thân, rồi phải đi thuê chỗ trọ. Đây cũng là cảnh ngộ chung của nhiều gia đình khác. Mảnh đất nơi họ từng sinh sống hàng chục năm qua, nay không thể dựng lại nhà vì đã bị sạt lở đất và nguy cơ bị núi lở.

Chung tay tái dựng cuộc sống

Sau khi cơn lũ quét đi qua, hàng trăm đoàn thiện nguyện, các doanh nghiệp, nhà hảo tâm đã chung tay hỗ trợ người dân ở Tà Cạ với số tiền 55 tỉ đồng, chưa kể rất nhiều hàng hóa, nhu yếu phẩm. Ngoài ra, UBND H.Kỳ Sơn đã trích từ ngân sách hỗ trợ 163 gia đình, mỗi gia đình 5 triệu đồng để khắc phục khó khăn trước mắt.

Nhận 250 triệu đồng từ nhiều cá nhân, đoàn thiện nguyện hỗ trợ, anh Lô Thanh Tâm đang chờ bố trí đất tái định cư để xây nhà mới. Trong khi chờ đất, anh Tâm nhặt nhạnh những vật liệu còn sót lại sau lũ, dựng căn nhà tạm.

Tương tự, gia đình ông Moong Văn Bình (trú bản Bình Sơn 1, xã Tà Cạ) cũng "trắng tay" sau cơn lũ quét, khi nhà cửa và toàn bộ tài sản bên trong nhà bị đánh sập, cuốn trôi. May mắn, trước khi lũ cuốn trôi nhà, các thành viên trong gia đình ông đã kịp chạy đến nhà hàng xóm lánh nạn. "Lũ qua, gia đình tôi chưa biết phải bắt đầu lại từ đâu. Nhờ chính quyền địa phương và các tổ chức thiện nguyện chung tay giúp đỡ, cuộc sống bây giờ cũng đã đỡ hơn nhiều", ông Bình nói.

 Để giúp gia đình ông Bình có nơi ở tạm trước khi đến khu tái định cư, các chiến sĩ bộ đội biên phòng đã dựng cho ông căn nhà tạm ngay gần nơi ở cũ. Gia đình ông Bình cũng đã nhận được hơn 200 triệu đồng từ chính quyền và các tổ chức, nhà hảo tâm hỗ trợ để xây lại căn nhà mới ở khu tái định cư.

Đang phải đi ở trọ vì nhà không còn, nhưng sự hỗ trợ từ chính quyền, những cá nhân, tổ chức thiện nguyện đã giúp bà Ngân Thị Tâm (trú bản Hòa Sơn) có số tiền kha khá dựng lại căn nhà mới. Gia đình bà đang chờ được nhận đất tái định cư để sớm xây lại nhà. "Xã đã thông báo phương án di dời đến khu tái định cư. Người dân trong bản đều rất vui và ủng hộ, mong cho khu tái định cư sớm hoàn thành để có chỗ ở lâu dài", bà Tâm nói.

Ông Thò Bá Rê, Phó chủ tịch UBND H.Kỳ Sơn, cho biết phương án bố trí tái định cư cho người dân ở bản Hòa Sơn do nguy cơ bị núi lở đã được tỉnh Nghệ An đồng ý chủ trương. Theo đó, khu tái định cư này có diện tích 12,9 ha ở bản Cầu Tám (xã Tà Cạ) để bố trí chỗ ở cho 225 hộ dân phải di dời. Hiện nay, các sở, ngành và Bộ NN-PTNT đã kiểm tra thực địa, đang tham mưu cho Chính phủ ban hành các văn bản liên quan, sớm triển khai dự án theo tiêu chuẩn dự án cấp bách.

Cũng theo ông Rê, hiện có 72 hộ dân không có nhà ở, phải ở tạm, thuê trọ hoặc ở ghép với người thân. Trong thời gian chờ đợi thực hiện dự án tái định cư, huyện đã chỉ đạo UBND xã Tà Cạ khẩn cấp bố trí làm nhà ở tạm cho người dân. H.Kỳ Sơn đang đặt mục tiêu cuối tháng 6, dự án khu tái định cư này sẽ hoàn thành.