Tăng cân quá mức phá hỏng xương khớp như thế nào?

Tăng cân quá mức sẽ gây ra những tác động sau lên khớp:

Tăng áp lực lên khớp

Hệ xương của con người được thiết kế để chịu một mức trọng lượng nhất định. Khi trọng lượng này vượt quá mức do tăng cân, đặc biệt là béo phì, thì các khớp chịu lực như đầu gối, hông và cột sống sẽ chịu sức ép lớn hơn. Tình trạng này làm tăng tốc độ hao mòn của các khớp, dẫn đến các bệnh như thoái hóa khớp, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).

ẢNH: AI

Thoái hóa khớp là tình trạng sụn khớp bị bào mòn, gây đau, cứng khớp và giảm khả năng vận động. Nhiều nghiên cứu cho thấy béo phì là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây thoái hóa khớp, đặc biệt là khớp gối. Vì lượng cân nặng dư thừa làm tăng áp lực cơ học lên khớp, đẩy nhanh quá trình thoái hóa sụn, khiến khớp dễ bị tổn thương hơn.

Ngoài ra, nghiên cứu từ chuyên san New England Journal of Medicine phát hiện những bệnh nhân bị thoái hóa khớp gối khi giảm cân thành công thì mức độ đau khớp sẽ giảm đáng kể. Điều này cho thấy giảm cân có thể giúp giảm áp lực cơ học lên khớp và cải thiện triệu chứng đau.

Gây viêm nhiễm

Ngoài việc gây áp lực cơ học, tăng cân quá mức còn dẫn đến rối loạn chuyển hóa, làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp. Mô mỡ trong cơ thể, đặc biệt là ở những người béo phì, không chỉ là dự trữ năng lượng mà còn hoạt động như một tuyến nội tiết, tiết ra các chất gây viêm như leptin, adiponectin, TNF-α, IL-6.

Trong đó, hoóc môn leptin giúp tạo cảm giác no và điều chỉnh quá trình chuyển hóa. Tuy nhiên, ở người béo phì, nồng độ leptin quá cao có thể kích thích phản ứng viêm, tăng sản xuất enzyme phân hủy sụn khớp, dẫn đến thoái hóa sụn nhanh hơn.

Hơn nữa, viêm mạn tính do béo phì không chỉ ảnh hưởng đến các khớp chịu lực như đầu gối mà còn tác động đến các khớp nhỏ hơn, chẳng hạn khớp bàn tay.

Ngoài ra, chế độ ăn uống cũng có ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe xương khớp. Một số nghiên cứu gần đây phát hiện ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn sẽ dễ gây tích tụ mỡ trong cơ đùi, làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối.

Để bảo vệ sức khỏe khớp, các chuyên gia khuyến cáo cần quản lý cân nặng ở mức khỏe mạnh, điều chỉnh chế độ ăn uống và duy trì hoạt động thể chất. Những biện pháp này không chỉ giúp giảm nguy cơ thoái hóa khớp mà còn cải thiện chất lượng cuộc sống, theo Healthline.