Tên lửa Mỹ viện trợ Ukraine đâm vào chung cư, làm dân thường bị thương

Tờ The New York Times ngày 24.11 dẫn lời kể của cư dân và phân tích những mảnh vỡ từ hiện trường cho thấy một quả tên lửa AGM-88B của Ukraine có thể đã bay trượt mục tiêu và đâm vào một tòa nhà tại thành phố Kramatorsk, tỉnh Donetsk.

AGM-88B là tên lửa tốc độ cao chống bức xạ (HARM), được phóng từ chiến đấu cơ để phá hủy radar và hệ thống phòng không. Vụ việc xảy ra vào 18 giờ ngày 26.9, theo lời kể của cư dân. Kramatorsk là thành phố công nghiệp vẫn trong tầm kiểm soát của Ukraine nhưng bị pháo kích trong thời gian qua.

Chiến đấu cơ F-16 phóng một tên lửa AGM-88

Không quân Mỹ

Quả tên lửa phát nổ ngay tầng trên cùng của tòa chung cư 5 tầng, để lại một lỗ rõ ràng trên tường.

“Họ nói có 3 người bị thương. Không ai chết. Tên lửa bay vào một căn hộ không có người sống và người bị thương ở căn kế bên”, bà Olga Vasylivna sống gần hiện trường cho biết.

Theo The New York Times, với lượng lớn vũ khí của phương Tây cung cấp, quân đội Ukraine có lúc phải thực hiện những điều chỉnh tình huống, như trong trường hợp nói trên, để phóng tên lửa AGM-88 từ các chiến đấu cơ MiG thời Liên Xô, loại máy bay không được thiết kế để mang theo tên lửa này.

Vào cuối tháng 9, Kramatorsk chỉ cách thành phố Lyman chỉ khoảng 32 km, nơi Ukraine khi đó đang tìm cách giành lại quyền kiểm soát từ Nga. Không rõ tên lửa bị trượt mục tiêu và tiếp tục bay cho đến khi đâm vào tòa chung cư hay nó bị trục trặc.

Hai quan chức quốc phòng Mỹ nói không có dấu hiệu cho thấy lực lượng Nga tại Ukraine thu được hay sử dụng tên lửa HARM từ khi Mỹ bắt đầu cung cấp vũ khí này cho Ukraine, nên có thể loại trừ khả năng vụ việc là do Moscow thực hiện.

Quân nhân Mỹ lắp tên lửa AGM-88 lên chiến đấu cơ F/A-18

Thủy quân lục chiến Mỹ

Ngay sau khi vụ nổ xảy ra, hình ảnh mảnh vỡ được đăng lên một kênh Telegram của Ukraine cho thấy mã số nhà sản xuất và hình dán gợi ý tên lửa là AGM-88B HARM do Mỹ sản xuất. Sáng hôm sau, nhóm phóng viên của The New York Times kiểm tra trực tiếp một mảnh vỡ tại hiện trường có dãy số liên quan đến loại bo mạch điện tử chỉ được sử dụng trong tên lửa AGM-88B, theo một cơ sở dữ liệu trực tuyến cho phép người dân tìm kiếm dữ liệu về tài sản của chính phủ Mỹ. Những mảnh vỡ khác tại hiện trường trông giống với bộ phận của tên lửa do Mỹ sản xuất.

Tên lửa AGM-88 được phóng từ chiến đấu cơ để phá hủy các hệ thống phòng không. Sau khi được phóng, tên lửa sẽ dò tìm bức xạ điện từ phát ra từ radar của hệ thống tên lửa phòng không và lao về đó từ khoảng cách hơn 48 km. Nếu trượt mục tiêu, tên lửa sẽ tiếp tục bay và dò tìm mục tiêu khác cho đến khi hết nhiên liệu. Hiện chưa rõ mục tiêu chính của quả tên lửa rơi vào tòa chung cư ở Kramatorsk nhưng có khả năng nó không tìm thấy radar của đối phương và đâm vào chung cư sau khi hết nhiên liệu, theo The New York Times.

Một sĩ quan của Mỹ cho hay quả tên lửa nói trên có thể lấy từ kho vũ khí cũ của Mỹ khi Lầu Năm Góc ngày càng ít vũ khí để cung cấp cho Ukraine. Bộ Quốc phòng Ukraine không phản hồi về thông tin về vụ tấn công tên lửa nói trên. Thông tin được đưa ra sau vụ một tên lửa rơi xuống miền đông Ba Lan giáp Ukraine hôm 15.11 làm 2 người thiệt mạng. Các quan chức Mỹ và Ba Lan cho rằng tên lửa do Nga thiết kế, nhiều khả năng được lực lượng phòng không Ukraine phóng để ngăn chặn đợt không kích của Moscow trong cùng ngày.