Tiến sĩ Trần Đăng Tuấn: Phan Anh là một hiện tượng từ thiện đáng mừng!

Những ngày qua, từ khóa “MC Phan Anh” xuất hiện dày đặc trên các trang báo điện tử, bản tin mạng xã hội. Công chúng gọi hành động lấy danh dự cá nhân kêu gọi quyên góp giúp đồng bào miền Trung bị lũ được hơn 16 tỉ đồng trong 4 ngày của Phan Anh là một “hiện tượng từ thiện”.

Trò chuyện với Thanh Niên, người hoạt động từ thiện nổi tiếng với chương trình “Cơm có thịt”, Tiến sĩ Trần Đăng Tuấn (từng giữ chức Phó Tổng Giám đốc Đài Truyền hình Việt Nam) đã có góc nhìn thú vị về việc làm gây chú ý trên của Phan Anh.

Tin tưởng Phan Anh sẽ làm tốt

Thanh Niên kết nối với Trần Đăng Tuấn khi ông đang trên đường vào xã Ngư Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình để giúp đỡ người dân vùng bị lũ. Người đàn ông 59 tuổi miệt mài với các hoạt động từ thiện ho sù sụ nhưng vẫn nhiệt tình trao đổi thông tin với chúng tôi.

Theo ông Tuấn, từ thiện về bản chất là một hoạt động xã hội, mang tính chất cộng đồng và nó không thể bị bó hẹp vào trong một khuôn khổ hay tổ chức mang tính cố định. Vì thế, nó không độc quyền. Bên cạnh những tổ chức lớn đứng ra kêu gọi cứu trợ chúng ta vẫn biết  như Hội chữ thập đỏ hay các Tổ chức mặt trận, thì vẫn có những nhóm làm từ thiện có quy mô nhỏ hơn, mang tính quần chúng nhưng vẫn hoạt động rất hiệu quả.

Ông Tuấn chia sẻ góc nhìn: “Trong một thời gian ngắn, Phan Anh đã huy động được một số tiền rất lớn. Sự ủng hộ ấy đa phần đến từ người trẻ, người hâm mộ cậu ấy qua các lĩnh vực mà cậu đang hoạt động. Điều đó không chỉ cho thấy uy tín của cá nhân Phan Anh rất cao, nó còn góp phần khẳng định: Chuyện chúng ta có hiểu được người nghèo hay không, phụ thuộc rất nhiều vào sự hiểu biết chung về xã hội và con người; chứ không bị chi phối bởi hoàn cảnh sống, chất lượng cuộc sống hay phân tầng giai cấp trong xã hội… Tôi thấy mừng vì việc làm của Phan Anh đã phần nào giúp cộng đồng nhận ra điều đó”.

“Tôi cũng biết rằng, có nhiều người đang lo lắng cho Phan Anh khi lần đầu làm thiện nguyện với số tiền ‘khủng’. Song, tôi thấy nhóm của cậu ấy có đường hướng rất là rõ ràng, cách làm việc cũng rất là sáng tạo, khoa học. Do đó, tôi rất tin các hoạt động của bạn ấy không những hiệu quả về quyên góp, hiệu quả về vận động mà nó còn hiệu quả cả về mặt tổ chức, thực hiện”, Đăng Tuấn nói thêm.

Thạc sĩ nói: “Không phải ngẫu nhiên mà người ta đổ xô gửi tiền từ thiện vào tài khoản của Phan Anh. Lòng tin của cộng đồng dành Phan Anh đã gầy dựng trong một tiến trình dài trước đây, không đơn thuần là qua tên tuổi hay nghề nghiệp anh đang làm mà chính ở cách anh sống, đối nhân xử thế bao lâu nay. Chưa chắc, một người nổi tiếng hơn Phan Anh đứng ra quyên góp sẽ được ủng hộ như vậy”.

Liên kết mềm trong từ thiện

Ở một số thời điểm nhất định hoạt động từ thiện của nhóm nhỏ sẽ hiệu quả hơn phong trào thiện nguyện do các tổ chức lớn khởi xướng. Tuy nhiên, không vì thế mà chúng ta phủ nhận nhận sự cần thiết, vai trò của những tổ chức, hay mạng lưới thiện nguyện lớn. Thế mạnh của những tổ chức này là sự bao trùm, vị thế về mặt truyền thông.

“Từ thiện là công việc mà cả xã hội cần tham gia chứ không phải chỉ đóng khung cho một vài tổ chức cố định nào. Tôi tin rằng, khi các tổ chức từ thiện chính thống nhìn thấy cả xã hội cùng chung tay làm việc tốt, họ sẽ rất vui”, ông Tuấn bày tỏ quan điểm.

Tuy nhiên, làm cách nào để các nhóm từ thiện nhỏ như của Phan Anh hay những cá nhân khác không bị “đụng hàng” với một số tổ chức thiện nguyện lớn, chính thống của các cơ quan ban ngành, khi mục đích hướng đến của họ là giống nhau.

Đây cũng chính là điều khiến người công tác xã hội nhiều năm như Tiến sĩ Trần Đăng Tuấn trăn trở. Sau quá trình thảo luận Trần Đăng Tuấn và nhiều nhà hoạt động xã hội khác nhận ra rằng “liên kết mềm” chính là yếu tố nâng tầm hoạt động từ thiện.

Liên kết này được thể hiện rất rõ qua Bản đồ từ thiện quốc gia vừa ra mắt. Thông qua trang web, các nhà hoạt động xã hội hay bạn trẻ có thể cập nhật được các địa điểm cần được giúp đỡ, hoặc biết được những nơi đã có người khác hỗ trợ.

“Sự liên kết về thông tin này sẽ giải quyết được 2 vấn đề gây bất cập lớn trong công tác thiện nguyện thời gian qua. Thứ nhất, sự liên lết thông tin sẽ giúp người làm thiện nguyện đến được đúng nơi, đúng thời điểm. Thứ hai, sẽ không còn trường hợp nhiều người đi làm từ thiện ở cùng một khu vực, mà lại bỏ qua những khu vực khác... Cuối cùng chúng ta cũng nhận ra: Làm việc tốt cũng cần có sự liên kết, liên kết ấy là trao đổi và chia sẻ thông tin”, ông Tuấn nói.

Đơn cử như lần giúp đỡ người dân miền Trung bị lũ này, để tránh bị “đụng” với 60 đoàn từ thiện khác ở Hương Khê (Hà Tĩnh), thay vì hỗ trợ lương thực thực phẩm và nhu yếu phẩm cho số đông, nhóm của Trần Đăng Tuấn tìm đến từng hộ nghèo, gặp gỡ các trường hợp đặc biệt khó khăn, nơi mà những đoàn thể khác vì lý do nào đó mà không hỗ trợ được. Sau khi tiếp xúc, nhóm sẽ thăm hỏi, tặng tiền. Ngoài ra, đoàn thiện nguyện của Tiến sĩ Đăng Tuấn sẽ làm đầu mối cho các nhóm khám bệnh hay phát thuốc đi sau.