Chấn động vụ bắt giữ Phó chủ tịch Huawei

AFP hôm qua đưa tin bà Mạnh Vãn Chu, Giám đốc tài chính toàn cầu kiêm Phó chủ tịch Tập đoàn công nghệ Huawei (Trung Quốc), đã bị bắt giữ tại Canada. Một phát ngôn viên của Bộ Tư pháp Canada xác nhận thông tin này, đồng thời cho biết bà Mạnh, con gái của nhà sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi, bị bắt tại thành phố Vancouver hôm 1.12 khi đang quá cảnh. Phía Canada nói thêm việc bắt giữ được thực hiện theo yêu cầu của chính quyền Mỹ và Washington muốn dẫn độ bà Mạnh. Theo Bộ Tư pháp Canada, phiên tòa bảo lãnh bà Mạnh sẽ được mở trong hôm nay 7.12.

tin liên quan

Đại sứ quán Trung Quốc đòi Canada thả giám đốc tài chính Huawei

Diễn biến trên xảy ra khi Mỹ được cho là đang mở cuộc điều tra cáo buộc Huawei vi phạm các lệnh trừng phạt của Washington nhằm vào Iran. Theo tờ The Washington Post, Bộ Tư pháp Mỹ đã bắt đầu điều tra Huawei từ năm 2016 vì nghi tập đoàn này vận chuyển các sản phẩm có nguồn gốc từ Mỹ đến Iran và các nước khác, qua đó vi phạm lệnh cấm của Washington. Cuộc điều tra trên được tiến hành sau các nỗ lực nhằm chấm dứt hoặc giảm thiểu sự tiếp cận của Huawei và Hãng điện thoại ZTE (Trung Quốc) đến nền kinh tế Mỹ với cáo buộc các công ty này có thể sử dụng công nghệ gián điệp đe dọa an ninh Mỹ.

Đại diện Tập đoàn Huawei cũng đã xác nhận việc nữ lãnh đạo 46 tuổi bị bắt tại Canada, nhưng họ không được cung cấp rõ thông tin về cáo buộc hay bà Mạnh đã làm gì sai trái. Trong thông cáo đưa ra ngày 6.12, Huawei nhấn mạnh: “Hãng tuân thủ mọi luật lệ và quy định, bao gồm các lệnh trừng phạt và quy định về kiểm soát xuất khẩu hiện hành của LHQ, Mỹ và EU”. Cùng ngày, Đại sứ quán Trung Quốc tại Ottawa chỉ trích Canada và Mỹ vì “bắt giữ trái phép” lãnh đạo Huawei, đồng thời yêu cầu các bên liên quan trả tự do cho bà này ngay lập tức. “Cảnh sát Canada, theo yêu cầu của Mỹ, đã bắt giữ một công dân Trung Quốc không vi phạm bất kỳ luật lệ nào của Mỹ hoặc Canada. Trung Quốc đã gửi công hàm đến Mỹ và Canada, yêu cầu họ ngay lập tức sửa chữa hành vi sai trái và trả tự do cho bà Mạnh Vãn Chu”, theo thông cáo của sứ quán Trung Quốc.

Giới quan sát nhận định vụ bắt giữ bà Mạnh có thể làm leo thang căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc. Xét về thời điểm, bà Mạnh bị bắt ngay ngày Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có cuộc gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump bên lề Hội nghị G20 tại Argentina nhằm tìm giải pháp cho cuộc xung đột thương mại đang diễn ra. Hai bên sau đó đạt thỏa thuận “đình chiến” 90 ngày dù giới phân tích đánh giá là mong manh. Chưa rõ Mỹ và Trung Quốc sẽ có thêm phản ứng gì sau vụ bắt giữ chấn động này, tuy nhiên mọi sự “ăn miếng trả miếng”, nếu có, nhiều khả năng sẽ đổ thêm dầu vào lửa đối với tình trạng căng thẳng hiện tại giữa hai bên, thậm chí có thể gây ra những hệ lụy khó lường. Huawei hiện không chỉ là nhà cung cấp thiết bị mạng, viễn thông lớn nhất của Trung Quốc và nằm trong tốp đầu thế giới, mà còn là nhân tố quan trọng trong chiến lược khẳng định vị thế cường quốc công nghệ của Bắc Kinh.

Tập đoàn viễn thông BT của Anh hôm qua xác nhận đang gỡ bỏ thiết bị cốt lõi do Tập đoàn Huawei cung cấp trong các mạng di động 3G và 4G của BT, đồng thời khẳng định sẽ không sử dụng các thiết bị của Huawei khi triển khai mạng 5G. Thông báo trên được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Giám đốc Cơ quan Tình báo Anh (MI6) Alex Younger cảnh báo nước này cùng nhiều quốc gia châu Âu khác cần xem lại việc phụ thuộc vào công nghệ Trung Quốc khi triển khai mạng 5G vì Mỹ, New Zealand và Úc đã quyết định không cho thiết bị của Huawei tham gia hệ thống 5G của họ. Trong khi đó, Huawei cho biết hãng đã hợp tác với BT suốt 15 năm và coi động thái của BT là bình thường.