Con dao hai lưỡi

Việc Nga bắt đầu cung cấp hệ thống phòng thủ tên lửa Pantsir cho Serbia đánh dấu bước chuyển biến mới về chất trong mối quan hệ giữa hai nước, nhưng sẽ làm phức tạp thêm quan hệ giữa Nga với EU và NATO. Không chỉ vậy, động thái này còn làm thay đổi cả mối quan hệ giữa Serbia và EU. Đối với Serbia, đấy chẳng khác gì cuộc chơi với con dao hai lưỡi.

Serbia hiện thuộc diện các nước mà EU đã khởi động những giai đoạn đầu tiên của quá trình gia nhập EU, nhưng vẫn chưa có gì chắc chắn. Tuy Serbia tuyên bố không có ý định xin gia nhập NATO, liên minh quân sự này vẫn có lợi ích chiến lược lâu dài với việc lôi kéo Serbia ra khỏi phạm vi ảnh hưởng của Nga và biết rằng chỉ sau khi kết nạp Serbia vào NATO thì mới tách được nước này ra khỏi mối quan hệ gắn kết truyền thống với Nga.

Serbia và Nga thỏa thuận với nhau từ năm 2019 về việc Nga cung cấp hệ thống tên lửa kia cho Serbia. Thỏa thuận phát đi thông điệp là Serbia muốn gia nhập EU trong khi đồng thời thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ chính trị, quân sự, quốc phòng và an ninh với Nga chứ không phải với NATO. Serbia không như những nước khác ở châu Âu muốn gia nhập cả EU lẫn NATO và thường theo lộ trình gia nhập NATO trước, rồi đến EU. Dĩ nhiên, EU và NATO không hài lòng và không muốn Serbia gắn kết với Nga, nhưng lại chưa muốn kết nạp Serbia. Cho nên, Serbia mới dùng việc mua hệ thống phòng thủ tên lửa này của Nga để gây áp lực đối với cả EU và NATO, tạo thêm con chủ bài và tăng thêm thế. Nhưng Serbia càng thân Nga thì việc gia nhập EU càng thêm khó và kéo dài.