Covid-19 xâm nhập não người

Covid-19 là bệnh viêm đường hô hấp do vi rút SARS-CoV-2 gây ra. Vào thời điểm dịch bệnh bùng phát, đa số các triệu chứng bao gồm ho, sốt, khó thở và trong những trường hợp nghiêm trọng, bệnh nhân bị viêm phổi hoặc tệ hơn nữa là hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS). Tuy nhiên, theo báo cáo mới, vi rút này được xác định có khả năng tấn công trực tiếp vào não người.

Sau thời gian SARS-CoV-2 tiến hóa và lan khắp toàn cầu, các bác sĩ lần lượt bổ sung những triệu chứng mới có liên quan đường tiêu hóa và gần đây là thần kinh. Kết quả cuộc nghiên cứu mới nhất do nhà miễn dịch học Akiko Iwasaki của Đại học Yale (Mỹ) dẫn đầu đã phát hiện vi rút này không những đủ sức xâm nhập mà còn có khả năng sao chép và nhân rộng bên trong não người bệnh. Về cơ bản, sự hiện diện của chúng đẩy các tế bào não xung quanh vào tình trạng thiếu hụt ô xy, gây ra các triệu chứng trên.

Trước đây, các bác sĩ vẫn cho rằng ảnh hưởng thần kinh đối với khoảng 50% số bệnh nhân mắc Covid-19 có lẽ là kết quả của phản ứng miễn dịch bất thường, bắt nguồn từ hội chứng phóng thích ào ạt một nhóm protein gọi là cytokine, gây viêm não. Họ không nghĩ đây là tác động trực tiếp của vi rút SARS-CoV-2. AFP dẫn lời giới chuyên gia cho rằng SARS-CoV-2 có thể chọc thủng hàng rào máu não (cấu trúc bao bọc các mạch máu não để ngăn chặn vi rút từ máu xâm nhập hệ thần kinh trung ương), tương tự như vi rút Zika vốn gây tổn hại đến não thai nhi.

Để trả lời nghi vấn trên, bác sĩ Iwasaki và cộng sự thực hiện 3 cuộc thí nghiệm: đầu tiên cho lây nhiễm vi rút cho não thu nhỏ được nuôi trong phòng thí nghiệm, thứ hai là lây nhiễm cho chuột và cuối cùng là kiểm tra mô não của những bệnh nhân tử vong vì Covid-19. Trong trường hợp não thu nhỏ, đội ngũ khoa học gia phát hiện SARS-CoV-2 có thể lây nhiễm các tế bào thần kinh, trước khi chiếm đoạt cơ chế tự sao chép của tế bào. Hậu quả là các tế bào nhiễm Covid-19 thúc đẩy sự tử vong của những tế bào đồng loại xung quanh bằng cách gây tắc nghẽn nguồn cung cấp dưỡng khí của chúng, theo tờ The New York Times.

Kế đến, họ quan sát 2 nhóm chuột đã được can thiệp gien để vi rút SARS-CoV-2 chỉ xuất hiện ở phổi hoặc não. Kết quả cho thấy nhóm bị nhiễm phổi xuất hiện tổn thương phổi, trong khi nhóm còn lại nhanh chóng sụt cân và chết. Đây được cho là bằng chứng cho thấy nguy cơ tử vong có thể tăng cao nếu SARS-CoV-2 xâm nhập não thành công. Cuối cùng, họ kiểm tra não của 3 nạn nhân tử vong do Covid-19 và phát hiện chứng cứ của vi rút trong não của họ. Điều bất ngờ hơn là những khu vực bị nhiễm vi rút không hề có dấu hiệu cho thấy sự xuất hiện can thiệp của các tế bào miễn dịch. Trong trường hợp vi rút khác như Zika, các tế bào miễn dịch lập tức lao đến khu vực bị tiêu diệt các tế bào đã mắc bệnh.

Trong khi đó, một báo cáo khác do các nhà nghiên cứu của Đại học Cambridge và Quỹ tín thác y tế quốc gia Barts (Anh) thực hiện cũng đưa ra kết luận tình trạng biến chứng thần kinh ở một số bệnh nhân là do Covid-19, theo nguồn trên website của Đại học Johns Hopkins (Mỹ).

Ảnh hưởng đến tim Một báo cáo đăng trên cổng thông tin mở bioRXiv đã trình bày kết quả nghiên cứu gây sốc. Khi quan sát các tế bào tim trên đĩa thí nghiệm, các nhà khoa học phát hiện vi rút SARS-CoV-2 dường như đã “chẻ” các sợi cơ tim thành những mảnh nhỏ bằng nhau. “Điều mà chúng tôi thấy hoàn toàn bất thường”, theo đồng tác giả báo cáo - tiến sĩ Todd McDevitt của Viện Gladstone ở bang California (Mỹ). Phát hiện mới được cho có thể giải thích cơ chế gây tổn hại tim của bệnh Covid-19.