Song hành những hào hứng khám phá ChatGPT, nhiều người đặt ra các rủi ro tiềm ẩn liên quan ứng dụng này.
Trước hết, cần nói rõ rằng chatbot hay các ứng dụng trợ lý ảo chạy trên AI không phải quá mới, và ChatGPT chỉ là một sản phẩm dựa trên AI. Vì thế, những rủi ro hay thách thức tiềm ẩn từ ChatGPT chỉ là một thành phần nhỏ trong sự phát triển của AI - điều chúng ta cần quan tâm hơn.
Thực tế, AI đang ngày càng phát triển nhanh chóng trong những năm qua và còn tiềm năng bứt phá mạnh mẽ trong thời gian tới. Sự phát triển của AI có sự tác động tương hỗ từ nhiều yếu tố công nghệ. Điển hình là sự phát triển của "máy học" (machine learning) rồi "học sâu" (deep learning), kết hợp cùng dữ liệu lớn (big data).
Giải thích đơn giản thì máy học, học sâu giúp máy móc, ứng dụng có khả năng tiếp cận thông tin, kiến thức rồi phân tích, tư duy như con người. Còn dữ liệu lớn giúp máy móc, ứng dụng tiếp nhận được kho tri thức, thông tin khổng lồ. Từ đó, AI ngày càng phát triển. Tác động ngược lại, khi AI phát triển thì tác động quá trình máy học, học sâu cũng như cơ sở dữ liệu từ dữ liệu lớn phát triển mạnh mẽ hơn. Kèm theo đó là hàng loạt bứt phá về công nghệ điện toán, chip bán dẫn… cũng là các yếu tố có tác động tương hỗ với AI.
Suốt quá trình đó, AI đang từng bước đem lại nhiều tác động tích cực cho nhân loại. Ví dụ, các mô hình tính toán rủi ro, phân tích bệnh dịch, thời tiết… hoạt động dựa trên AI. Rồi ô tô tự lái cũng dựa trên AI, trợ lý ảo trên điện thoại di động thông minh…; hay nhiều loại chip xử lý của thiết bị di động thông minh, máy tính ngày nay cũng tích hợp AI để tối ưu hóa tác vụ, đồng thời giảm tiêu tốn năng lượng. Nhiều doanh nghiệp ngay cả tại VN cũng đã xây dựng các chatbot dựa trên AI để chăm sóc khách hàng trực tuyến, giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí nhân sự.
Nhưng như tác động từ các cuộc cách mạng công nghiệp hay kỷ nguyên internet, nhân loại sẽ bị tác động mạnh mẽ từ sự phát triển của AI như: thay đổi cấu trúc kinh tế, thay đổi kết cấu lao động (trong một số ngành nghề, máy móc và ứng dụng sẽ thay thế con người)… Kèm theo còn có thể có những hệ lụy khác về xã hội.
Tuy nhiên, dù lo ngại rủi ro gì thì rõ ràng sự phát triển của AI trên thế giới đã trở thành xu thế không thể đảo ngược. Sự lớn mạnh nhanh chóng của ChatGPT cũng là một minh chứng cho xu thế này. Chính vì thế, vấn đề là bản thân từ cấp độ từng cá nhân đến mức độ quốc gia đều cần có khả năng thích nghi với những bước ngoặt mới về công nghệ, mà cụ thể sắp tới là AI. Ở tầm mức quốc gia, sự chuẩn bị thích nghi đó bao gồm cả những chiến lược phát triển kinh tế, chiến lược nâng cao nguồn nhân lực và cả các biện pháp quản lý xã hội…
Gần đây, chúng ta đã nói rất nhiều đến chuyển đổi số và thực chất thì sự phát triển của AI cũng nằm trong chính quá trình chuyển đổi số. Chính vì thế, yêu cầu thích nghi là không quá mới, chỉ là chúng ta cần có chiến lược và kế hoạch hành động đúng trước xu thế không thể đảo ngược.
Bình luận (0)