Thôi phản đối Phần Lan và Thụy Điển vào NATO, Thổ Nhĩ Kỳ sắp được mua F-16

Tổng thống Biden (phải) và Tổng thống Erdogan gặp nhau tại Madrid vào ngày 29.6

afp

Tờ Financial Times ngày 30.6 đưa tin chính quyền Mỹ đã bày tỏ sự ủng hộ công khai đối với việc Thổ Nhĩ Kỳ mua các tiêm kích F-16, sau khi Ankara thôi phản đối việc Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO.

Bà Celeste Wallander, trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, cho biết Mỹ “hoàn toàn ủng hộ” kế hoạch của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm hiện đại hóa F-16, thể hiện sự ủng hộ công khai mạnh mẽ nhất, sau khi Thổ Nhĩ Kỳ đề nghị mua vào tháng 10.2021.

Giới chức Mỹ khẳng định không đưa ra bất cứ điều gì đối với Thổ Nhĩ Kỳ nhằm đảm bảo việc nước này ủng hộ Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO, nhưng cho biết sự ủng hộ công khai trên dường như đã giúp cho điều đó.

Tuy nhiên, việc bán F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ phải được Quốc hội Mỹ chứng nhận, trong bối cảnh nhiều nghị sĩ Mỹ tỏ ra không ủng hộ chính quyền của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan.

Bà Wallander cho biết thương vụ sẽ cần phải qua toàn bộ quy trình hợp đồng và Mỹ ủng hộ Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại hóa các tiêm kích vì điều đó góp phần vào an ninh của NATO và của Mỹ.

Hồi tháng 2, trước khi Nga đưa quân sang Ukraine, hơn 50 nghị sĩ Mỹ do nghị sĩ Frank Pallone dẫn đầu gửi thư đến Ngoại trưởng Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin. Thư kêu gọi họ bác bỏ đề nghị của Thổ Nhĩ Kỳ vì cho rằng Ankara đã phớt lờ các cam kết với Mỹ và NATO khi tiếp tục lạm dụng nhân quyền.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã góp phần đáng kể về ngoại giao, dẫn đến hội nghị thượng đỉnh NATO ở Tây Ban Nha nơi Thổ Nhĩ Kỳ dừng phản đối việc Phần Lan và Thụy Điển gia nhập NATO.

Nhà lãnh đạo Mỹ đã điện đàm với ông Erdogan trước cuộc gặp giữa lãnh đạo các nước Thổ Nhĩ Kỳ, Phần Lan và Thụy Điển. Tại cuộc gặp đó, 3 nước đã ký thỏa thuận liên quan những lo ngại của Ankara về cam kết đối phó khủng bố.