Chưa thấy cam kết của Hà Nội khi được cho đặc thù
ĐB Hoàng Văn Cường, Phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế quốc dân, cũng là ĐB của TP.Hà Nội, bày tỏ đồng tình với đề xuất tại nghị quyết, với lý do 7/9 cơ chế Hà Nội xin đã được Quốc hội thông qua cho TP.HCM trước đây, chỉ có 2 cơ chế khác biệt.
Thứ nhất, Hà Nội xin sử dụng kinh phí chi thường xuyên còn dư để đầu tư cho công trình cấp bách, nghĩa là dùng tiền tiết kiệm chi thường xuyên cho chi đầu tư, nên “không lý do gì chúng ta không đồng tình”.
Thứ hai là cơ chế sử dụng ngân sách thành phố hỗ trợ địa phương khác có điều kiện khó khăn - là tinh thần “cả nước vì Hà Nội, Hà Nội vì cả nước”, nên cũng không có gì khó khăn.
Về việc Hà Nội có quyền được tự quyết điều chỉnh phí, lệ phí hoặc thêm phí mới chưa có trong luật Phí, lệ phí (TP.HCM đã được áp dụng cơ chế này), ĐB Hoàng Văn Cường đồng tình với lý do, việc xác định phí, lệ phí phụ thuộc vào phát triển dịch vụ công và khả năng chi trả.
Ông Cường đơn cử, phí dịch vụ an ninh, vệ sinh môi trường ở các khu đô thị hiện đại như Phú Mỹ Hưng, Ecopark… cao hơn hẳn các khu đô thị khác. Đổi lại, cảnh quan môi trường, dịch vụ ở đây cũng tốt hơn.
Có được cơ chế này sẽ giúp Hà Nội tạo ra dịch vụ tốt hơn ở một số khu vực.
Việc nâng trần vay nợ từ 70% ngân sách lên 90%, theo ĐB Cường, cũng không phải rủi ro cho nợ công, vì tỷ lệ này chỉ tính trên tỷ lệ ngân sách điều tiết để lại (Hà Nội hiện được giữ lại 35% tổng số thu)…
Chỉ ra việc Hà Nội xin cơ chế còn “hẹp” hơn những gì đã được quyết cho TP.HCM, ông Cường cho rằng do sắp tới sẽ sửa luật Thủ đô một cách căn cơ, nên lần này Chính phủ chỉ trình những nội dung cấp bách.
Tuy nhiên, đây cũng chính là điều làm nhiều ĐB băn khoăn khi thảo luận ở tổ về nội dung này 2 hôm trước, khi các cơ chế “đặc thù” cho các địa phương được mang ra xin Quốc hội đều nhỏ lẻ, manh mún, không thể hiện được tầm nhìn gì hơn là xin thêm một chút quyền chủ động.
ĐB Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre), Phó trưởng ban Dân nguyện cho biết mình không định phát biểu, nhưng không phát biểu thì “áy náy trong lòng, vì mình là một công dân tốt của thủ đô". Theo ông Nhưỡng, Hà Nội, TP.HCM là nhà mặt tiền của quốc gia, có vị thế, vị trí hơn hẳn các địa phương khác, nên ông ủng hộ việc tạo điều kiện cho Hà Nội phát triển.
“Hà Nội là trái tim cả nước. Đã là trái tim thì chấp nhận các dòng máu đỏ, máu nóng, hay máu độc chảy về đây, nên cần sự thanh lọc. Trái tim không khoẻ thì cơ thể không thể khoẻ", theo ông Nhưỡng,
Tuy vậy, ĐB Nhưỡng bày tỏ băn khoăn về việc khi thông qua Nghị quyết về cơ chế đặc thù cho TP.HCM thì thành phố này có cam kết rõ ràng về sự đóng góp, nhưng lần này không thấy cam kết của Hà Nội. Do đó, ông Nhưỡng đề nghị cần sự đánh giá đầy đủ, rõ ràng.
Khuyến nghị bỏ chữ "đặc thù" vì nghe như "đặc quyền, đặc lợi"
ĐB Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận), Phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, liệt kê ra hàng loạt vấn đề của Hà Nội, như: tăng trưởng kinh tế chưa thực sự ổn định, bền vững; tình trạng quá tải hệ thống hạ tầng kinh tế xã hội, nhất là hạ tầng đô thị do gia tăng về dân số cơ học, quy hoạch xây dựng quản lý đô thị chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, ô nhiễm môi trường, ngập úng, ùn tắc giao thông… và cho rằng quyền hạn và nguồn lực được giao chưa tương đồng với trách nhiệm nặng nề của Thủ đô.
Do vậy, việc xem xét bổ sung cơ chế chính sách tài chính - ngân sách cho phép Hà Nội huy động các nguồn đầu tư phát triển theo hướng tăng tính chủ động ngân sách cho thành phố, theo ông Cương, là phù hợp với thực tế phát triển.
“Tuy nhiên, trong thời gian qua có quá nhiều đặc thù, mà ít nhiều cũng gây ra sự hiểu lầm, như kiểu đặc quyền đặc lợi. Cho nên, không nên dùng từ đặc thù trong văn bản này và cân nhắc bỏ từ đặc thù trong dự thảo nghị quyết. Việc bỏ đi tôi cho rằng cũng không ảnh hưởng đến nội dung của văn bản, và đây không phải sự né tránh. Cơ chế chính sách cho địa phương nào riêng cho địa phương ấy, chỉ cần ghi nghị quyết về thí điểm một số cơ chế chính sách tài chính đối với TP.Hà Nội là đủ”, ĐB khuyến nghị.
Do chỉ có 3 ý kiến, nên nội dung làm việc của Quốc hội sáng nay kết thúc sớm hơn 90 phút so với dự kiến.
Bình luận