Sai phạm tại dự án Ethanol Phú Thọ: Viện Kiểm sát buộc tội cứng rắn, bị cáo đối đáp gay gắt

Hôm qua 12.3, tại phiên tòa xét xử vụ án Ethanol Phú Thọ gây thiệt hại 543 tỉ đồng, trong khi Viện KSND TP.Hà Nội thể hiện quan điểm buộc tội cứng rắn, các bị cáo Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh cũng trình bày ý kiến tranh luận gay gắt.

Mở đầu buổi xét xử, đại diện Viện KSND (VKS) trình bày quan điểm buộc tội đối với các bị cáo, trong đó nhấn mạnh vai trò của bị cáo Đinh La Thăng, cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn dầu khí VN (PVN), Trưởng ban Các dự án nhiên liệu sinh học; Trịnh Xuân Thanh, cựu Chủ tịch HĐQT Tổng công ty xây lắp dầu khí (PVC)... VKS khẳng định những quan điểm tranh luận, tự bào chữa của luật sư và bị cáo Thăng tại phần tranh luận là không có căn cứ. Bởi việc triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, trong đó có dự án Ethanol Phú Thọ, là nhiệm vụ được Chính phủ và Bộ Công thương giao cho PVN. Bị cáo Thăng với vị trí người đứng đầu PVN và là trưởng ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, đã chủ trương giao cho liên danh PVC được nhận chỉ định thầu dự án Ethanol Phú Thọ. Bị cáo Thăng vừa có sự chỉ đạo, giao nhiệm vụ trực tiếp đối với PVC, vừa chỉ đạo trực tiếp đối với người đại diện vốn tại PVN, tại các đơn vị có vốn góp và Công ty CP hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB).

VKS cho rằng các bị cáo đều biết rõ năng lực liên danh nhà thầu PVC không đủ thực hiện dự án nhưng lại chỉ đạo không xem xét về năng lực nhà thầu, chỉ xem xét về giá gói thầu theo PVB đưa ra. VKS cũng nêu PVB dù là công ty cổ phần nhưng được thành lập theo chủ trương của PVN, trên cơ sở nghị quyết do bị cáo Thăng ban hành. Chính bị cáo Thăng cũng thừa nhận PVB là con đẻ của 3 công ty con khác thuộc PVN. Ba đơn vị thành viên của PVN còn có phần vốn góp chiếm tỷ lệ hơn 80% tại PVB. Do đó, PVB hoàn toàn bị chi phối và lệ thuộc vào sự chỉ đạo toàn diện của PVN.

VKS khẳng định hành vi của các bị cáo Đinh La Thăng, Trần Thị Bình, cựu Phó tổng giám đốc PVN, vi phạm luật Xây dựng năm 2003, cấu thành tội “vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng”, đúng như cáo trạng đã truy tố, nên không có cơ sở chấp thuận luận điểm các bị cáo đưa ra.

Về việc bị cáo Thăng chủ trương giao cho liên danh PVC được nhận chỉ định thầu dự án Ethanol Phú Thọ là hành vi vô trách nhiệm, bất chấp các quy định về chỉ định thầu và đi ngược lại chỉ đạo của Chính phủ. Đồng thời, sai phạm của bị cáo Thăng trong vụ án thể hiện qua những bút phê, chỉ đạo kết luận tại một số cuộc họp yêu cầu giao thầu chỉ định dự án cho PVC, dù thời điểm đó, chủ đầu tư là PVB còn chưa xem xét việc lựa chọn nhà thầu. Đại diện VKS cũng quy kết bị cáo Thăng đã chỉ đạo PVB lùi thời gian sơ tuyển nhà thầu, hạ một số tiêu chí của dự án để việc chỉ định thầu được thực hiện cho liên danh PVC.

Sau phần đối đáp của đại diện VKS, bị cáo Đinh La Thăng lại lên bục tranh luận. Nói về cáo buộc chỉ định thầu, bị cáo này khẳng định đó là chủ trương được Chính phủ cho phép; những chỉ đạo của bị cáo đều đúng quy định pháp luật, không có chuyện chủ mưu, nhóm lợi ích. Bị cáo Thăng còn cho rằng “nếu chỉ lấy lời khai và nội dung cáo trạng để buộc tội các bị cáo thì... mở phiên tòa làm gì?”.

Dự kiến tuyên án chiều 15.3 Nói lời sau cùng, đa số các bị cáo đều bày tỏ sự ăn năn, hối cải, nhận ra sự lỗi lầm, hành vi vi phạm của bản thân. Đồng thời, trình bày hoàn cảnh gia đình, bản thân cũng như đóng góp, thành tích... trước khi xin hưởng khoan hồng, hưởng án treo...  Chỉ có bị cáo Đinh La Thăng và Trịnh Xuân Thanh không xin hưởng khoan hồng. Bị cáo Thăng khẳng định vô tội trong vụ án Ethanol Phú Thọ. Còn bị cáo Thanh vẫn thắc mắc không hiểu sao mình bị đưa ra xét xử trong vụ án này.

Bị cáo Thăng cũng quả quyết việc VKS cáo buộc mình chỉ đạo PVB như là công ty “con”, công ty “cháu” là không chính xác, vì thẩm quyền quyết định chỉ định thầu là của PVB.

Với bị cáo Trịnh Xuân Thanh, VKS xác định dù biết PVC không đủ năng lực nhưng bị cáo này vẫn xin được chỉ định thầu dự án Ethanol Phú Thọ... Đáp lại, bị cáo Trịnh Xuân Thanh khăng khăng rằng dự án Ethanol Phú Thọ thua lỗ, thiệt hại hàng trăm tỉ đồng là do thiếu tiền, chứ không phải năng lực nhà thầu kém. Bị cáo cho rằng dự án Ethanol Phú Thọ đã được đưa ra khỏi danh sách 12 “đại dự án thua lỗ” của ngành công thương, vì do công ty cổ phần làm chủ đầu tư, vốn nhà nước thấp, không có quyền chi phối. Cũng theo bị cáo này, việc PVC dừng thi công dự án Ethanol Phú Thọ là do những người sở hữu cổ phần không muốn lỗ thêm nữa.

Trình bày thêm, bị cáo Trịnh Xuân Thanh cho biết PVC tại thời điểm nhận chỉ định thầu dự án Ethanol Phú Thọ chỉ thiếu 1 - 2 tiêu chí, không phải là không đủ năng lực. “Chỉ cần 80 - 85% các tiêu chí đảm bảo là có thể nhận thầu, không nhất thiết phải 100% các tiêu chí. Vậy mà VKS lờ đi, nói là không đủ năng lực”, bị cáo Thanh gay gắt.