Út 'trọc' bị tuyên chung thân, ông Đinh La Thăng 10 năm tù

Sau một tuần xét xử sơ thẩm, TAND TP.HCM hôm qua (22.12) tuyên án đối với 20 bị cáo trong vụ án sai phạm mua bán quyền thu phí cao tốc TP.HCM - Trung Lương, gây thất thoát nhà nước hơn 725 tỉ đồng.

Trong nhóm 7 bị cáo thuộc nhóm tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, ông Đinh La Thăng (60 tuổi, nguyên Bộ trưởng Bộ GTVT giai đoạn tháng 8.2011 - 2.2016) bị HĐXX tuyên phạt 10 năm tù; tổng hợp chung với 2 bản án năm 2018 liên quan vụ án xảy ra tại Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam, ông Thăng bị tuyên 30 năm tù.

Nguyên Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường (63 tuổi) bị tuyên 4 năm 6 tháng tù. 5 bị cáo thuộc Bộ GTVT, gồm: Nguyễn Chí Thành (nguyên Phó vụ trưởng Vụ Tài chính), Lê Trung Cường (chuyên viên Vụ Tài chính), Dương Tuấn Minh, Dương Thị Trâm Anh (nguyên Tổng giám đốc và Phó tổng giám đốc Tổng công ty Cửu Long), Nguyễn Thu Trang (nguyên Phó phòng Đầu tư và quản lý đấu thầu - Tổng công ty Cửu Long), bị tuyên mức án từ 2 - 4 năm tù.

Đinh Ngọc Hệ (49 tuổi, Út “trọc”, chủ Công ty Yên Khánh) bị HĐXX tuyên phạt tù chung thân về 2 tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”. 12 bị cáo còn lại đồng phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản với Hệ bị HĐXX tuyên từ 2 năm tù treo đến 10 năm tù.

Về trách nhiệm dân sự, HĐXX nhận định hơn 728 tỉ đồng là tiền Đinh Ngọc Hệ có từ hành vi phạm tội nên buộc bị cáo này hoàn trả, nộp ngân sách nhà nước.

Trong nội dung tuyên án, HĐXX phân tích Đinh Ngọc Hệ đã nảy sinh ý định chiếm đoạt tài sản, là tiền thu phí, ngay từ đầu, nên lợi dụng mối quan hệ quen biết với Đinh La Thăng để tiếp cận đề án bán quyền thu phí. Sau đó, Hệ chỉ đạo cấp dưới làm giả hồ sơ năng lực tài chính nhằm đủ điều kiện tham gia bán đấu giá. Khi các cán bộ tại Bộ GTVT vì cả nể ông Đinh La Thăng, bỏ qua các quy định pháp luật về đấu giá, Công ty Yên Khánh trúng đấu giá quyền thu phí trong thời gian 5 năm trái pháp luật nhưng vẫn được danh chính ký hợp đồng mua bán quyền thu phí. Theo HĐXX, đây là thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt của Hệ nhằm che giấu hành vi gian dối của mình, qua mặt cơ quan quản lý - mà trực tiếp là Bộ GTVT.

Sau khi ký được hợp đồng mua quyền thu phí trái pháp luật, Hệ tiếp tục chỉ đạo đồng phạm thực hiện hành vi che giấu doanh thu thu phí thực tế bằng hình thức thủ công và sử dụng công nghệ thông tin can thiệp trái phép vào phần mềm quản lý của Bộ GTVT được cài đặt trước đó, nhằm đạt mục đích cuối cùng là chiếm đoạt tài sản là tiền thu phí mà bị cáo đã nảy sinh ý định từ đầu.

Cũng theo HĐXX, Hệ đã lợi dụng mối quan hệ quen biết với ông Đinh La Thăng để không nộp đủ tiền mua đấu giá quyền thu phí. Cụ thể, theo hợp đồng, thay vì thanh toán đúng hạn vào tháng 10.2014 thì tháng 3.2017 mới nộp đủ tiền. “Hành vi lừa đảo chiếm đoạt của Đinh Ngọc Hệ là tổng thể một loạt hành vi kế tiếp nhau, không thể tách rời cho đến khi đạt được mục đích là chiếm đoạt được tiền thu phí”, HĐXX nhận định.

Ngoài ra, HĐXX nhận định Hệ lợi dụng chức vụ, quyền hạn tác động để Công ty Licogi 13 được thi công 2 hạng mục trong dự án BOT cầu Việt Trì, từ đó được mua biệt thự giá rẻ của Licogi 13.

Đối với các bị cáo thuộc Bộ GTVT, HĐXX nhận định tại tòa dù ông Đinh La Thăng đưa ra nhiều lý do để cho rằng bản thân chỉ có trách nhiệm hành chính, nhưng căn cứ tài liệu, hồ sơ vụ án và quá trình tranh tụng công khai tại tòa, đủ căn cứ chứng minh vì mối quan hệ với Đinh Ngọc Hệ từ trước, ông Thăng đã giới thiệu Hệ với cấp dưới nhằm giúp bị cáo này tiếp cận tham gia đề án mua quyền thu phí cao tốc và trúng đấu giá. Ông Thăng biết rõ quá trình thực hiện tổ chức, bán đấu giá quyền thu phí vi phạm pháp luật thông qua văn bản do nguyên Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường gửi đến để báo cáo; biết Công ty Yên Khánh vi phạm nghĩa vụ tài chính, nhưng không chấm dứt hợp đồng với Công ty Yên Khánh, tạo điều kiện để Đinh Ngọc Hệ chiếm đoạt hơn 725 tỉ đồng.

Từ đó, HĐXX nhận định đủ cơ sở khẳng định ông Đinh La Thăng phải chịu trách nhiệm chính đối với toàn bộ sai phạm của các bị cáo thuộc Bộ GTVT như cáo trạng truy tố; đồng thời phải chịu hình phạt cao hơn các bị cáo khác.

Về bị cáo Nguyễn Hồng Trường, HĐXX cho rằng với vai trò Thứ trưởng Bộ GTVT, Chủ tịch Hội đồng bán đấu giá quyền thu phí tuyến đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương, bị cáo là người nắm rõ các quy định về bán đấu giá tài sản nhà nước, nhưng vì nể nang ông Đinh La Thăng nên thực hiện nhiều hành vi vi phạm trong tổ chức đấu giá; cho phép đơn vị trúng thầu nộp tiền 3 lần, trái với quy định của pháp luật. Khi Công ty Yên Khánh không nộp tiền đúng thời hạn theo hợp đồng, bị cáo đã không chỉ đạo ngừng hợp đồng, tạo điều kiện cho Hệ chiếm đoạt số tiền lớn của nhà nước.

Các bị cáo còn lại tại Bộ GTVT được đánh giá có vai trò thấp hơn nên HĐXX cũng đưa ra mức án thấp hơn rất nhiều so với ông Đinh La Thăng.