Thủ tướng Israel phản pháo Tổng thống Mỹ về kế hoạch cải cách tư pháp

WSJ

Thủ tướng Netanyahu hôm 27.3 đã hoãn lại kế hoạch cải cách tư pháp gây tranh cãi sau khi một lượng lớn người dân tràn ra đường phố trong các cuộc biểu tình phản đối nỗ lực của nhà lãnh đạo. Nhà Trắng ban đầu cho rằng ông Netanyahu nên tìm kiếm một sự thỏa hiệp về vấn đề này.

Song Tổng thống Biden đã đi xa hơn khi trả lời câu hỏi của các phóng viên ngày 28.3. "Tôi hy vọng ông ấy từ bỏ kế hoạch đó", Reuters dẫn lời ông Biden đề cập đến những đề xuất sẽ trao cho chính phủ Israel quyền kiểm soát lớn hơn đối với việc bổ nhiệm thẩm phán tòa án tối cao của đất nước, nếu được thông qua.

Ông Netanyahu nhanh chóng đưa ra tuyên bố phản pháo. "Israel là một quốc gia có chủ quyền đưa ra quyết định dựa trên nguyện vọng của người dân và không chịu bất cứ áp lực từ bên ngoài, kể cả từ những người bạn tốt nhất", vị thủ tướng nói.

Dù vậy theo ông Netanyahu, quan hệ đồng minh Israel - Mỹ là không thể phá vỡ "và luôn vượt qua những bất đồng thi thoảng xảy ra giữa chúng tôi". Nhà lãnh đạo kỳ cựu cho hay ông đã quen biết Tổng thống Biden hơn 40 năm và "đánh giá cao cam kết lâu dài của ông ấy với Israel".

Mặt khác, ông Netanyahu tuyên bố chính quyền của ông đang cố gắng theo đuổi nỗ lực cải cách "thông qua sự đồng thuận rộng rãi". "Chính quyền của tôi cam kết củng cố nền dân chủ bằng cách khôi phục sự cân bằng hợp lý giữa ba nhánh của chính phủ, điều mà chúng tôi đang cố gắng đạt được thông qua sự đồng thuận rộng rãi", ông nói.

Nỗ lực cải cách tư pháp của ông Netanyahu đã dẫn đến các cuộc biểu tình và đình công rầm rộ làm tê liệt Israel trong suốt nhiều ngày qua. Đến hôm 26.3, phong trào phản đối trở nên dữ dội hơn sau khi ông Natenyahu bất ngờ cách chức Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant vì ông này phản đối kế hoạch.

Dù vậy, các trợ lý ngày 28.3 cho biết ông Gallant vẫn đang tại nhiệm cho đến khi có thông báo tiếp theo. Thông thường, một quan chức bị cách chức sẽ có 48 tiếng để rời nhiệm sở sau khi nhận được thông báo chính thức. Song vị bộ trưởng quốc phòng vẫn chưa nhận được thông báo này.

Diễn biến cho thấy chính phủ Netanyahu dường như đang do dự về việc cách chức ông Gallant. Khi được hỏi liệu ông Gallant sẽ được giữ lại hay vẫn bị thay thế, người phát ngôn của ông Netanyahu và đảng Likud không lập tức đưa ra bình luận, theo Reuters.

Báo The New York Times ngày 28.3 dẫn lời Đại sứ Mỹ tại Israel Thomas Nides tiết lộ Tổng thống Biden có kế hoạch đón tiếp Thủ tướng Netanyahu tại Washington DC trong những tháng tới. Tuy nhiên, ông John Kirby, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, sau đó cho biết Nhà Trắng hiện không có kế hoạch nào liên quan tới việc thăm viếng của nhà lãnh đạo Israel.