Thủ tướng: Không phải nơi xa xôi, vắng vẻ mới làm nhà ở xã hội

Kết luận hội nghị tháo gỡ khó khăn cho nhà ở xã hội sáng 15.3, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao nỗ lực của Bộ Xây dựng và các bộ, ngành, địa phương triển khai chương trình nhà ở xã hội.  

NHẬT BẮC

Tính từ năm 2021 đến nay, cả nước có 499 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô hơn 411.000 căn hộ. Trong đó, 72 dự án đã hoàn thành, quy mô hơn 38.000 căn; 129 dự án đã khởi công xây dựng với gần 115.000 căn; 298 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô gần 259.000 căn.

Gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỉ đồng dù còn khó khăn, nhưng tới nay cũng đã có 28 địa phương công bố danh mục 68 dự án đủ điều kiện vay với nhu cầu hơn 30.000 tỉ đồng.

Các ngân hàng đã cam kết cấp tín dụng cho 15 dự án với số tiền khoảng 7.000 tỉ đồng, trong đó đã có 8 dự án tại 7 địa phương được giải ngân với số vốn khoảng 640 tỉ đồng.

Tuy nhiên, người đứng đầu Chính phủ cũng cho rằng, việc phát triển nhà ở xã hội so với mục tiêu, yêu cầu, mong muốn vẫn chưa đạt. Ngoài việc các địa phương hay nhà đầu tư chưa mặn mà, mức lợi nhuận quy định tối đa chỉ 10% theo luật Nhà ở năm 2023 với chủ đầu tư nhà ở xã hội không phải là cao nếu mất thêm các chi phí tuân thủ khác. 

"Nếu các địa phương không tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ mà đòi hỏi, gây khó dễ, sách nhiễu thì doanh nghiệp cũng mất hào hứng", Thủ tướng nói.

Thời gian triển khai thành công một dự án khá lâu, từ 3 - 5 năm, dẫn tới không hấp dẫn nhà đầu tư có tiềm lực tài chính, có khả năng triển khai. Thủ tục lựa chọn nhà đầu tư, giải phóng mặt bằng cơ bản giống dự án đầu tư thông thường. Còn một số khó khăn khác liên quan điều kiện đối tượng được mua nhà ở xã hội.

Nhiều tỉnh, thành phố lớn, tập trung nhiều khu công nghiệp có tỷ lệ thực hiện nhà ở xã hội so với mục tiêu của đề án còn thấp, thậm chí nhiều địa phương chưa có dự án nhà ở xã hội khởi công từ năm 2021 đến nay như Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Quảng Ngãi, Long An, Vĩnh Long…

Gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỉ đồng còn chậm so với mong muốn và nhu cầu thực tiễn (mới cam kết cấp tín dụng được 5,8%, giải ngân chưa được 1%).

Thủ tướng nhấn mạnh, nhà ở xã hội là nhà ở bình thường như loại nhà ở khác, phải bảo đảm chất lượng, an toàn, vệ sinh môi trường, bảo đảm hạ tầng về y tế, giáo dục, xã hội và các dịch vụ khác, bảo đảm điện nước. Nhưng điểm khác là có cơ chế, chính sách phù hợp cho người mua và người bán. 

"Không phải những nơi xa xôi, vắng vẻ, những nơi không làm được nhà ở thương mại thì làm nhà ở xã hội, hay nhà ở xã hội thiếu hạ tầng y tế, giáo dục, điện nước, không bảo đảm vệ sinh môi trường… Nhà ở xã hội ngoài hình thức mua thì phải có thuê và thuê mua", Thủ tướng nêu.

Nghiên cứu thành lập Quỹ Nhà ở xã hội

Để phát triển nhà ở xã hội, trong đó có chương trình 1 triệu căn, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng quy trình rút gọn các thủ tục hành chính lựa chọn nhà đầu tư, triển khai dự án nhà ở xã hội để tiết kiệm thời gian, khuyến khích, huy động các nguồn lực xã hội.

NHẬT BẮC

Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại nhà nước lớn chung tay cùng doanh nghiệp nghiên cứu, xây dựng và cung cấp gói tín dụng cho người mua với thời gian 10 - 15 năm với lãi suất thấp hơn từ 3 - 5% so với cho vay thương mại. Nghiên cứu, xem xét hạ mức lãi suất cho vay nguồn vốn hỗ trợ 120.000 tỉ đồng phù hợp.

Bộ KH-ĐT phối hợp với Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước báo cáo Thủ tướng Chính phủ bổ sung nguồn vốn ngân sách nhà nước thực hiện cho vay nhà ở xã hội thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội giai đoạn 2024 - 2025 theo quy định pháp luật về nhà ở. Bộ Tài chính nghiên cứu thành lập Quỹ Nhà ở xã hội, chính sách thuế phù hợp.

Các địa phương đăng ký chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội trong năm 2024. Trong đó, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng phấn đấu trong năm 2024, mỗi bộ thực hiện 5.000 căn hộ nhà ở xã hội. Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam phấn đấu trong năm 2024 thực hiện 2.000 căn hộ nhà ở xã hội.

Lưu ý các địa phương nhiệm vụ quy hoạch, bố trí quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, Thủ tướng nhấn mạnh một lần nữa, "những vùng đất, vị trí đẹp, có lợi thế phải ưu tiên cho sản xuất, kinh doanh, từ đó tạo công ăn việc làm cho người dân, từ đó mới có người đến làm, thì mới có người đến ở, mua nhà. Từ đó, phát triển được bất động sản, khu đô thị bền vững".

Cạnh đó, tổ chức đấu giá, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có tiềm lực, tài chính. Đôn đốc chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% theo tiến độ được phê duyệt. Trường hợp không thực hiện thì thu hồi quỹ đất 20% để lựa chọn các chủ đầu tư khác thực hiện.

Đồng thời, có các cơ chế, giải pháp cụ thể, rút ngắn thủ tục hành chính về lập, phê duyệt dự án, giao đất, cho thuê đất, giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư xây dựng… để hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp triển khai đầu tư xây dựng dự án, tạo nguồn cung cho thị trường và tận dụng được nguồn vốn ưu đãi phát triển nhà ở xã hội.