Thú vị trào lưu trồng lúa trên... sân thượng

>> Vườn rau sạch nhà tôi - Kỳ 3: Phủ xanh những nóc nhà ở Sài Gòn
>> Vườn rau sạch nhà tôi - Kỳ 2: Tuyệt diệu vườn cây ăn trái
>> Vườn rau sạch nhà tôi - Kỳ 1: Mát lòng mát dạ với khu vườn 5 triệu

Ảnh chụp từ clip YouTube

Xu hướng này cũng giống như việc trồng rau hay cây ăn quả trong vườn nhà phố hay sân thượng ở Việt Nam, và điều băn khoăn chỉ là xoay quanh việc xử lý môi trường nước của lúa. Dù chưa quá phổ biến nhưng những tín hiệu khả quan trong năng suất và thu hoạch đã gieo rất nhiều hy vọng cho các nhà nông thời hiện đại.

Theo trang wikihow, quy trình gieo trồng cơ bản nhất có thể tiến hành tuần tự theo các bước đầu tiên là chọn giống, sau đó bỏ khăn giấy ẩm vào các túi trữ có dây kéo để ủ hạt. Các chuyên gia khuyên rằng, hạt lúa lứt (màu nâu) sẽ tốt hơn hạt lúa trắng vì chưa bị xử lý nhiều. Kế đến, bạn có thể đổ đất, nước vào trong và sau đó gieo hạt giống đã ủ vào rồi kéo chặt lại. Trong khi chờ nảy mầm thì bạn để các túi vào trong xô chậu chống thấm, thêm nước vào sao cho nước cao hơn phần đất chừng 2 phân. Để hạt lúa có được môi trường ẩm, ấm lý tưởng, bạn có thể để chậu lúa của mình ra ngoài ánh nắng trực tiếp, đêm đến thì dời chỗ có nhiệt độ ấm hơn. Công đoạn cuối cùng là chờ đợi cho đến khi lúa trổ bông. Khi nào có màu vàng nâu, đó chính là lúc thu hoạch.

Nói thì nghe có vẻ đơn giản, nhưng thách thức lớn nhất của chuyện này chính là trồng sao cho ra hạt, khi điều kiện lý tưởng nhất là khoảng 40 ngày tầm 21^o C. Nếu ở vùng có nắng đó là… ơn trời, còn nếu không, bạn vẫn có thể trồng trong nhà với đèn nếu cần thiết. Kiên nhẫn khoảng 4 tháng, sẽ đến ngày bạn ôm được bó lúa trong tay, gói trong giấy và cất ở nơi khô ấm. Khi thân lúa đã khô, bạn có thể sấy lúa với nhiệt độ thấp khoảng dưới 93 độ trong vòng 1 tiếng rồi lột vỏ trấu. Lúc bấy giờ, những hạt lúa “của nhà trồng được” đã sẵn sàng cho một nồi cơm ngon lành.

Cách đây chừng vài năm, còn nhớ nhiều người đã kinh ngạc thế nào khi nhìn thấy “cánh đồng” lúa chín vàng ươm, rộng đến 2 ha trên sân thượng của một công ty bia thuộc Liễu Châu, khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc).

Theo phỏng vấn của tờ Beijing Impact, loại hình nông nghiệp đô thị này bắt đầu xuất hiện từ năm 2010 và ngoài lúa, những cây “háu nước” khác như sen, rau trái… cũng được tận dụng để trồng ngay trên sân thượng.

Zhaohan, người theo đuổi mô hình này cho biết, chuyện đảm bảo nước tưới tiêu và làm màng chống thấm là yêu cầu tiên quyết. Quy trình này được thử nghiệm nhiều lần và nước được bơm từ dưới đất lên thông qua hệ thống ống/ mương dẫn, tạo thành ao nước ngay trên “cánh đồng”. Với những vòng đệm, lượng nước sẽ được người trồng điều tiết hợp lý dựa trên nhu cầu của cây lúa trong từng giai đoạn. Ao nước trên sân thượng này cũng là mô hình phổ biến ở Mỹ, hay các nước châu Âu để tận dụng phần nước mưa xối, tuyết tan trên mái nhà để tưới tiêu. Nhưng cho đến khi các nước châu Á như Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản sử dụng vào chuyện trồng lúa nước thì đây mới thật sự là một cuộc cách mạng – như tác giả bài viết trên nhận định.

Bên cạnh cái lợi về đất đai, ưu điểm của cách canh tác này còn được nhân đôi, đối với nhà máy bia nói riêng. “Cánh đồng trên không” này có thể cung cấp hẳn nguyên liệu tươi, sạch cho việc nấu bia, làm rượu hoặc sản phẩm khác bên trong nhà máy và điều này thực sự tiết kiệm được rất nhiều chi phí, thậm chí có thể bán cho nơi khác nếu cần. Thứ nhì, theo quản lý nhà máy Liu Xinsheng, cánh đồng trên mái đã giúp cân bằng và hạ nhiệt cho cả nhà máy và tiết kiệm điện năng hữu ích.

Mùa vụ chín vàng trong khuôn viên tập đoàn Pasona (Nhật Bản) - Ảnh chụp màn hình website nông trại Pasona

Còn “đồng lúa” trong khuôn viên tập đoàn Pasona tọa lạc ở quận Otemachi, Tokyo (Nhật Bản) thì lại mang “nghĩa vụ” cao cả hơn. Ngoài chuyện trở thành chốn “giải khuây” và cung cấp lương thực cho các nhân viên, ruộng lúa và hàng loạt các vườn cây ở toà nhà đắt đỏ bậc nhất này còn nhằm phổ biến cho cư dân đô thị tầm quan trọng của nghề nông cũng như giới thiệu kỹ năng làm ruộng. Anh chàng Vishwanath (Zenrainman) chủ một ruộng lúa trong nhà nổi tiếng ở Bangalore (Ấn Độ) thì lý giải rằng, xu hướng nông nghiệp này không chỉ mang đến lương thực an toàn mà còn là niềm vui. Hơn nữa, chi phí cho ruộng lúa trên cao kiểu này không mắc, và đó cũng là hy vọng để ứng phó với nạn hạn hán, biến đổi khí hậu ở quốc gia này.

Còn trong bài viết của tác giả Aurora Prehn trên trang www.ediblemilwaukee.com, ruộng lúa giống từ Uzbekistan đến Tây Phi trên tầng thượng của trường Đại Học Marquette và trang trại tên Alice’s Garden - khởi xướng bởi giáo sư Michael Schläppi - cũng nhận được rất nhiều sự quan tâm. Bên cạnh chuyện trồng lúa trong nhà, vị giáo sư này còn nghiên cứu hẳn giống lúa có thể chịu lạnh để trồng trong thời tiết không thuận lợi.

Ngoài ra, trong thời gian tới, mục tiêu lâu dài của giáo sư này chính là thử gieo trồng tất cả các loại lúa gạo trên thế giới và nghiên cứu về những giống lúa đã biến mất cách đây hàng ngàn năm.