Tiềm năng nhạc Việt từ thế giới phẳng

Thị trường “phẳng” hơn

See tình (Hoàng Thùy Linh), Making my way (Sơn Tùng M-TP)… là những điểm sáng đáng chú ý khi nói về việc  nhạc Việt được thế giới "để mắt". Bằng cách kết hợp được độ phổ biến của nền tảng TikTok, nắm bắt dòng nhạc đang là xu hướng, đi kèm cùng sự lên ngôi của dance challenge và các clip ngắn…, các dự án này đã rất thành công.

M.A

Dù vậy câu hỏi cần đặt ra là đây sẽ là khởi đầu mang tính hệ thống, hay lại chỉ “vụt sáng một lần rồi thôi”? Tìm ra lời giải cho câu hỏi ấy không phải dễ, khi nó không chỉ đòi hỏi tiềm lực trực tiếp từ những nghệ sĩ, mà còn phải có những sự hỗ trợ của các hãng đĩa, các nền tảng phát nhạc trực tuyến cũng như chính sách của các cơ quan quản lý văn hoá...

Tuy thế một điều chắc chắn là ngay bây giờ thế giới ngày một “phẳng” hơn, từ đó có nhiều điều kiện cho các nghệ sĩ có thể vươn mình đi xa hơn nữa nếu có thực lực. Vì vậy trước khi nghĩ đến một vấn đề lớn mang tính định hướng, thì những nghệ sĩ cũng cần tự trau dồi để không bỏ lỡ những cơ hội tốt khi thời cơ đến.

Có thể thấy nếu như trước đây thị trường nhạc Việt vẫn bị chiếm lĩnh bởi các nghệ sĩ dòng chính thống, với nhiều dự án thường được thực hiện một cách dài hơi, thì vài năm nay, không ít nghệ sĩ indie (độc lập) đã tự tạo ra những sân chơi riêng, từ đó có được cơ hội thỏa sức sáng tạo và giới thiệu mình ở các quy mô rộng hơn.

M.A

Mới đây chuyên trang phê bình âm nhạc uy tín Pitchfork đã dành số điểm 8.0 cho album *1 của Rắn Cạp Đuôi. Đây là tín hiệu đáng mừng, khi trước đó album Ngủ ngày ngay ngày tận thế cũng chính là album nhạc Việt đầu tiên được chuyên trang này tiến hành đánh giá. Tuy là một thể loại nhạc còn khá xa lạ, thế nhưng “thị trường” nhạc thể nghiệm (experimental) của các nghệ sĩ Việt Nam có thể sẽ ngày càng được chú ý.

Thế thế giới phẳng cũng là dịp tốt để các nghệ sĩ thuộc dòng indie có được cơ hội đưa các sản phẩm đi xa rộng khắp. Không còn là thời hoàng kim chỉ của YouTube và các nghệ sĩ theo dòng mainstream, thời gian gần đây các nền tảng như Spotify, Apple Music… thiên về phần nghe, cũng là phương thức vô cùng hiệu quả giúp cho nghệ sĩ dù đến từ đâu cũng có được khả năng cạnh tranh một cách bình đẳng.

CHICHA22

Bằng sự xuất hiện trong các playlist nhạc mới ấn tượng của châu Á nói riêng và thế giới nói chung mà các ca khúc sober song (Thắng – vocalist của ban nhạc Ngọt), Sunflower (CHARLES. và Kim Chi Sun, người đứng sau thành công của Tóc Tiên, Soobin…) hay To the Moon (Hooligan.)… gần đây đã được giới thiệu đến với đông đảo khán giả quốc tế. Các ca khúc này cũng được trình bày chỉ bằng tiếng Anh, góp phần tháo bỏ rào cản về mặt ngôn ngữ để sự tiếp cận được tối ưu hóa một cách tối đa.

Có thể thấy nếu biết nắm bắt "lợi thế" của thời đại mà sự giao thoa về mặt văn hóa không còn biên giới, cộng thêm bản thân sản phẩm đạt tiêu chuẩn (của thế giới), thì việc tiếp cận cũng như được thế giới biết đến không quá xa vời. Điều này đã tạo ra môi trường cạnh tranh công bằng, đem đến được sự đa dạng cho một thị trường vốn được đánh giá là còn nhỏ hẹp như nhạc Việt.

Tạo ra cơ hội hợp tác mới mẻ

Một khi có được yếu tố tiên quyết là chất lượng nhạc, thì sự tiếp cận cũng như tìm kiếm cơ hội hợp tác đối với quốc tế cũng là một điều rất cần và đáng làm. Nhìn sang K-Pop có thể thấy chính việc thừa hưởng những di sản mà làn sóng Hallyu nhiều thập niên trước đã tạo nên, những nhóm nhạc như BTS, BLACKPINK… ngày càng khẳng định vị thế của mình.

Với những xu thế chuyển dịch từng ngày, nhạc Việt có thể làm được điều đó. Trong những năm qua, với sự xuất hiện tại Việt Nam của những hãng đĩa lớn như Univesal Music, Warner Music, Sony Music… rất nhiều những nghệ sĩ trẻ đã có cơ hội hợp tác với các tên tuổi nước ngoài. Có thể kể đến những trường hợp như Vũ. với Lukas Graham, Hoàng Duyên với Calum Scott…

BTC

Tuy nằm trong chuỗi chiến dịch thực hiện ở nhiều quốc gia, thế nhưng nếu có tầm nhìn và sự quyết đoán, cộng với kế hoạch được lên bài bản, thì đây cũng là bệ phóng tiềm năng cho các nghệ sĩ. Bên cạnh các hãng đĩa lớn, sự hỗ trợ từ các cơ quan văn hóa cũng là một nhân tố khác vô cùng quan trọng. Gần đây, Viện Goethe đã cùng hợp tác với COLORSxSTUDIO của Đức để mang chuỗi session này (A Colors Show) về Việt Nam.

Từng là “sân khấu” của những nghệ sĩ nổi tiếng như Billie Eilish, Damien Caesar… cơ hội lớn này đã giúp giới thiệu thêm nữa những nghệ sĩ mới như Tlinh, Wren Evans, Mỹ Anh... Chưa kể đến những festival âm nhạc như Monsoon hay Hò dô (hay HOZO) cũng mời những tên tuổi thật sự quan trọng, góp phần để thị trường Việt Nam trở thành điểm dừng lý tưởng cho các sự kiện âm nhạc hay nghệ sĩ quốc tế (trong lịch trình tour diễn của mình).

Gần đây nhất, với sự hợp tác của các nhãn hàng, nhiều nghệ sĩ cũng có được sức ảnh hưởng rộng khắp. Điều này không chỉ được thấy ở dự án EQUAL của Spotify góp phần giới thiệu những nữ nghệ sĩ có nhiều tài năng ra với thế giới, mà còn bắt kịp xu hướng với tầm ảnh hưởng của những nhãn hàng thời trang.

Thương hiệu xa xỉ Gucci vừa qua cũng giúp Sơn Tùng tạo được sự chú ý đối với khán giả quốc tế. Sự góp mặt gần đây của anh tại show diễn Gucci Cruise 2024 ở Seoul đánh dấu lần đầu một nghệ sĩ Việt tạo được ấn tượng không chỉ thông qua âm nhạc mà còn là thời trang.

Khán giả Việt từng hào hứng với các sản phẩm âm nhạc từ "cú bắt tay" giữa Sơn Tùng với Snoop Dogg hoặc Đức Phúc với 911. Hà Anh Tuấn sắp tới cũng có ý định mang concert sang Singapore… Tuy vậy đây đều là các dự án thiên về cá nhân, do đó đòi hỏi tiềm năng của cả ê kíp cũng như nghệ sĩ phải thật sự "mạnh" về nhiều mặt. Dẫu vậy, tong bối cảnh mọi thứ đều đang “phẳng” hóa, đây là thời điểm vô cùng thuận lợi để tạo thêm những “điểm tựa”, góp phần biến các giấc mơ trở thành sự thật.