'Tiếng gọi đò' từ góc máy NSND Nguyễn Hữu Tuấn

Lê Công Sơn
Lê Công Sơn
06/07/2022 07:05 GMT+7

Tập sách ảnh Tiếng gọi đò của nhà nhiếp ảnh Nguyễn Hữu Tuấn (NXB Thế Giới và Omega+ vừa ấn hành, ảnh ) tập hợp những bức ảnh chụp các bến sông, con đò, sinh hoạt sông nước ngoài Bắc, trong Nam trong 3 thập kỷ 1980, 1990 và 2000.

Một giai đoạn giáp ranh, chuyển đổi giữa nếp sống và kỹ thuật truyền thống với xã hội hiện đại, có sự xuất hiện của cơ giới hóa, và bến phà, cầu đường. Tùy từng nơi mà con đò được bảo lưu, nhưng có thể nói đến những năm 1990 thì đò chèo tay đã dần vắng bóng, thay bằng đò chạy máy, tuy vậy làng quê, bến nước, con đò vẫn còn nhiều hình ảnh gợi nhớ quá khứ của người Việt.

Tiếng gọi đò là cuốn sách đầu tiên của NSND Nguyễn Hữu Tuấn với chủ đề nhiếp ảnh. Với tổng cộng 147 trang, cuốn sách bao gồm 85 bức ảnh chọn lọc từ hàng ngàn bức đã chụp trong hơn ba mươi năm, từ 1987 - 2018. Nội dung sách được chính tác giả dịch sang tiếng Anh với hy vọng bạn bè quốc tế cũng có thể đón nhận. Toàn bộ ảnh được in với hai sắc đen trắng gợi không khí hoài cổ.

Lần giở từng trang Tiếng gọi đò, bạn đọc như được trở về với những miền ký ức đẹp qua các bức ảnh. Các chú thích trong sách hầu như là chữ viết tay của tác giả, giới thiệu chi tiết bức ảnh chụp ở đâu, khi nào. Đó là những bến đò truyền thống quen thuộc của dân cư Bắc bộ, như bến đò Đông Trù (Hà Nội), bến đò Nương (Hiệp Hòa, Bắc Giang), bến đò Vân (Bắc Ninh)... Có bức ảnh tác giả còn kể lại câu chuyện khi qua chuyến đò ấy. Ở đó, những câu chuyện riêng tư, những tâm tình ấp ủ, những lời qua tiếng lại, những tin đồn hay những giai thoại dân gian cứ thế hiện ra.

Nhắc đến nhà quay phim, NSND Nguyễn Hữu Tuấn, khán giả yêu điện ảnh hẳn sẽ nhận ra ông là người đứng sau máy quay, góp phần làm nên thành công cho những bộ phim kinh điển của điện ảnh Việt Nam: Thương nhớ đồng quê, Hy vọng cuối cùng, Hoa ban đỏ, Bến không chồng… Nhờ làm phim, NSND Nguyễn Hữu Tuấn đã có điều kiện rong ruổi nhiều nơi trên dải đất hình chữ S, chắt chiu dành dụm cả gia tài 40 năm chụp ảnh với hàng chồng hộp ảnh được giữ gìn cẩn thận.

Hàng chục năm chụp ảnh nông thôn, NSND Nguyễn Hữu Tuấn đặc biệt rất yêu thích chụp ảnh những bến đò. Bến đò trong ảnh của ông không chỉ là phong cảnh mà đằng sau nó là những chuyện đời, chuyện người. Để rồi sau rất nhiều năm góp nhặt, ông đã gói gọn những hình ảnh ấy vào cuốn sách Tiếng gọi đò đầy chất nghệ sĩ.

Điều ấn tượng trong những bức ảnh của NSND Nguyễn Hữu Tuấn là ống kính của ông luôn hướng về những người phụ nữ. Hơn 80% những bức ảnh bến đò của ông chụp về phụ nữ nông thôn ở chợ lao động, bến sông, chợ dân sinh, những lúc nắng hay cả những ngày mưa họ đều xuất hiện. Bóng của họ vẫn là bóng đen, vẫn là những người chịu thiệt thòi trong cuộc sống. Ông chụp ảnh thênh thang thế, nhưng những câu chuyện ông kể trong ảnh của mình lại khiến người xem dừng lại suy ngẫm.

“Tôi luôn thấy họ đẹp, và tôi yêu những con người đó, yêu đất nước đã sinh ra những con người như vậy. Tôi thấy không có nơi nào đẹp hơn đất nước chúng ta bởi chính những con người bình dị đó”, NSND Nguyễn Hữu Tuấn chia sẻ.

Cũng như tiếng gọi “đò ơi” mỗi ngày, xem những bức ảnh trong sách của NSND Nguyễn Hữu Tuấn, càng thấm bao hoài niệm và những câu chuyện về “dòng sông, bến nước, con đò” mà bất cứ người Việt nào cũng đều muốn neo đậu vào ký ức.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.