Tòa: Không chấp nhận kháng cáo xin giảm án tử hình của Trương Mỹ Lan

Sáng nay 3.12, TAND cấp cao tại TP.HCM tuyên án đối với bị cáo Trương Mỹ Lan (68 tuổi, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) và 47 đồng phạm, xin giảm nhẹ hình phạt do đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), tại giai đoạn 1.

Bị cáo Trương Mỹ Lan bị phạt án tử hình đối với 3 tội danh: tội tham ô tài sản (tử hình), tội đưa hối lộ (20 năm tù), tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng (16 năm tù; sơ thẩm 20 năm tù).

Về trách nhiệm dân sự, tòa buộc bị cáo Lan phải có nghĩa vụ bồi thường cho SCB hơn 673.000 tỉ đồng.

Theo tòa phúc thẩm, tính đến tháng 10.2022, bị cáo đã sở hữu hơn 90% cổ phần của SCB. Thực tế mô hình quản trị của SCB thì bị cáo Lan là người chỉ đạo nhân sự lãnh đạo của SCB. Bị cáo Đỗ Thị Nhàn và Lê Thanh Hà và nhiều bị cáo khác đều nhận thức bị cáo Lan là người điều hành SCB. Mặc dù không giữ chức vụ gì tại SCB nhưng vì bị cáo Lan chiếm giữ trên 90% cổ phần nên là người có quyền hành cao nhất tại ngân hàng này.

Do đó tòa không chấp nhận bào chữa của luật sư về việc bị cáo Lan không là chủ thể của tội phạm.

ẢNH: NGỌC DƯƠNG

Theo định giá tài sản của Công ty định giá Hoàng Quân và của SCB thì tài sản của bị cáo trị giá trên 100.000 tỉ đồng. Các bị cáo Trương Huệ Vân, Dương Tấn Trước… không giữ chức vụ gì tại SCB, giúp sức cho Trương Mỹ Lan chiếm đoạt tiền của SCB. Khách hàng thực tế không có nhu cầu vay vốn, không có khả năng trả nợ, tài sản thế chấp không đủ để đảm bảo… nên đã vi phạm các quy định pháp luật về vay vốn.

Hành vi của bị cáo Trương Mỹ Lan phạm tội là đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm đến chính sách quản lý đến tiền tệ của ngân hàng, làm mất niềm tin của khách hàng gửi tiền tại SCB.

Sơ thẩm xử phạt bị cáo tử hình về 3 tội danh là đúng người, đúng tội, không oan sai. Các pháp nhân trả cho bị cáo Lan, và các tài sản mà bị cáo đưa vào khắc phục hậu quả cũng chưa có cơ sở pháp lý để xem xét giá trị tài sản. “Hậu quả vụ án đặc biệt lớn, phạm tội đặc biệt nghiêm trọng, nên không có cơ sở giảm án tử hình cho bị cáo Trương Mỹ Lan về tội tham ô tài sản”, bản án nêu.

Sau khi có bản án, tại giai đoạn thi hành án nếu bị cáo vẫn tiếp tục nộp 3/4 tài sản để khắc phục hậu quả thì có thể xem xét giảm từ tử hình xuống chung thân.

Về việc bị cáo Trương Mỹ Lan tự nguyện dùng dự án 6A (đang do SCB nắm giữ và không còn đảm bảo cho nghĩa vụ vay nào) đưa vào khắc phục cho vụ án, theo tòa, những tài sản của bị cáo sẽ được xem xét theo luật thi hành án dân sự.

Đối với số tiền 5.000 tỉ đồng mà bị cáo Lan đòi SCB trả lại vì cho rằng đã dùng để tăng vốn điều lệ cho ngân hàng này, theo tòa phúc thẩm, SCB đã thực hiện và hoàn thành tăng vốn vào cuối năm 2021… Nội dung này chưa được điều tra, truy tố, xét xử, nếu các bên thấy cần thiết thì khởi kiện trong một vụ án khác. 

Tại tòa, bị cáo Lan không đồng ý giao 1.121 mã tài sản của bị cáo đang bị kê biên cho SCB quản lý xử lý. Theo tòa phúc thẩm, cấp sơ thẩm giao cho SCB xử lý những tài sản này là không đảm bảo quyền và lợi ích của các bên sẽ ảnh hưởng đến vụ án. Theo quy định pháp luật, bị cáo Lan không đủ điều kiện được miễn giảm án phí dân sự đối với số tiền 673 tỉ đồng.

ẢNH: NGỌC DƯƠNG

Theo tòa phúc thẩm, bị cáo Chu Lập Cơ (69 tuổi, Chủ tịch HĐQT Công ty CP đầu tư Times Square, chồng bị cáo Lan) vì có mối quan hệ với bị cáo Lan nên đã ký hồ sơ dùng tài sản của mình để đảm bảo các khoản vay tại SCB, dẫn đến khoản vay không có khả năng thu hồi.

Bị cáo Chu Lập Cơ là người nước ngoài, là một trong những doanh nhân Hồng Kông đầu tiên tại Việt Nam. Bị cáo có công sức lớn trong việc hỗ trợ vắc xin Covid-19, có công trong tạo công ăn việc làm cho nhiều người. Sau khi xét xử sơ thẩm, bị cáo đã khắc phục thêm 10 tỉ đồng. Bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ mới nên có cơ sở chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

ẢNH: NGỌC DƯƠNG

Cũng theo tòa phúc thẩm, bị cáo Đỗ Thị Nhàn là Trưởng đoàn thanh tra, đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình, làm sai lệch báo cáo thanh tra và nhận tiền từ bị cáo Trương Mỹ Lan 4 lần thông qua Võ Tấn Hoàng Văn. Tổng số tiền bị cáo Nhàn đã nhận là 5,2 triệu USD. Hậu quả gây ra đặc biệt nghiêm trọng, gây thiệt hại cho SCB hơn 500.000 tỉ đồng. 

“Phúc thẩm, bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ mới: gia đình có công với cách mạng, nộp 1 tỉ đồng khắc phục hậu quả. Nhưng xét thấy tính chất, mức độ hành vi của bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm đến uy tín của Đảng, của Nhà nước, ảnh hưởng tới an sinh xã hội. Từ đó không chấp nhận kháng cáo của bị cáo Đỗ Thị Nhàn”, bản án nhận định.

Từ đó, tòa phạt bị cáo Nhàn y án tù chung thân.

Trước đó, trong phần tranh luận, theo Viện KSND cấp cao tại TP.HCM, đối với hành vi phạm tội của bị cáo Trương Mỹ Lan mà đã nộp được 3/4 tài sản, tức nộp 280.000 tỉ đồng để khắc phục hậu quả, thì mới có cơ sở xem xét giảm nhẹ hình phạt tử hình trong giai đoạn thi hành án.

Bị cáo Lan tự nguyện dùng nhiều tài sản để khắc phục, cho thấy bị cáo đã nỗ lực khắc phục hậu quả. "Tuy nhiên, số tiền tham ô là quá lớn, chưa từng có trong lịch sử. Hậu quả để lại không biết đến khi nào mới khắc phục, ảnh hưởng tới nhiều mặt đời sống xã hội, nền kinh tế, thị trường tài chính, bất động sản…", đại diện Viện kiểm sát nêu.

Từ đó, Viện kiểm sát vẫn giữ nguyên quan điểm đề nghị tòa phúc thẩm bác kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan y án tử hình về tội tham ô tài sản và 20 năm tù tội đưa hối lộ.

Viện kiểm sát đề nghị tòa chấp nhận một phần kháng cáo của bị cáo Lan, giảm cho bị cáo từ 20 năm tù xuống còn từ 16 - 18 năm tù về tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Tổng hình phạt chung mà bị cáo Lan bị đề nghị là án tử hình cho cả 3 tội danh. Bị cáo còn bị đề nghị bồi thường cho SCB hơn 673.000 tỉ đồng.

Bị cáo Đỗ Thị Nhàn (58 tuổi, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng II, Ngân hàng Nhà nước) người nhận hối lộ của bị cáo Trương Mỹ Lan tới 5,2 triệu USD để bao che sai phạm tại SCB, xin giảm án tù chung thân.