Tổng công suất vượt nhu cầu thực tế, vì sao vẫn thiếu điện?

Sáng 8.11, trình bày báo cáo giải trình và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề cập tới vấn đề an ninh năng lượng.

GIA HÂN

Thủ tướng cho biết, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo từ sớm, từ xa việc cung ứng đủ điện, xăng dầu cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng của nhân dân. Về cơ bản, an ninh năng lượng được đảm bảo. Tuy nhiên, trong năm nay đã xảy ra tình trạng thiếu điện cục bộ tại miền Bắc vào cuối tháng 5, đầu tháng 6.

Mặc dù tổng công suất nguồn đạt trên 70.000 MW, nhu cầu thực tế chỉ cần khoảng 52.000 MW, nhưng do nhiều nguyên nhân cả khách quan và chủ quan đã dẫn đến tình trạng thiếu điện cục bộ khu vực miền Bắc.

Về nguyên nhân khách quan, chủ yếu là do tình trạng nắng nóng cực đoan do hiện tượng El Nino làm tăng nhu cầu điện sinh hoạt của nhân dân, giảm lưu lượng nước về các hồ thủy điện so với bình thường...

Tuy vậy, theo Thủ tướng, nguyên nhân chủ quan là chính, do nắm tình hình, xây dựng kế hoạch truyền tải, điều độ và khâu phân phối. Trong đó, việc đầu tư phát triển mạng lưới truyền tải, phân phối điện chưa được quan tâm đúng mức trong một thời gian dài; công tác điều độ điện lực có những hạn chế, bất cập.

Ngoài ra, việc điều hành hệ thống điện quốc gia có thời điểm còn chưa phù hợp (một số hồ thủy điện tại miền Bắc thiếu nước; có tình trạng thiếu than cho phát điện tại một số nhà máy điện; công tác chuẩn bị sản xuất, khắc phục sự cố của một số nhà máy điện chưa kịp thời...).

Trước tình hình trên, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo thanh tra chuyên ngành và yêu cầu xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân liên quan theo quy định...

Để đảm bảo giữ vững an ninh năng lượng quốc gia, Chính phủ chỉ đạo khẩn trương ban hành kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII theo hướng đưa một số dự án điện mới vào vận hành, kịp thời khắc phục các sự cố điện than, tối ưu hóa nguồn thủy điện gắn với điều tiết nước cho sản xuất nông nghiệp, tăng nhanh nguồn điện tái tạo, nhập khẩu điện phù hợp.

Cùng với đó là rà soát, hoàn thiện thể chế cho phát triển công nghiệp điện tái tạo theo tinh thần Nghị quyết số 55 của Bộ Chính trị.

Chính phủ cũng chỉ đạo nâng cao hiệu quả các khâu truyền tải, điều độ và phân phối, trong đó đẩy nhanh tiến độ xây dựng đường dây 500 kV từ miền Trung ra miền Bắc.

Đồng thời, sớm hoàn thiện thị trường mua bán điện cạnh tranh, cơ chế mua bán điện trực tiếp, cơ chế khuyến khích phát triển nguồn điện áp mái tự sản, tự tiêu; triệt để tiết kiệm điện trong sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng; bảo đảm đủ xăng dầu cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng.

Các giải pháp khác cũng được triển khai, gồm tăng cường hợp tác quốc tế; đẩy mạnh chuyển đổi năng lượng xanh, sạch, công bằng gắn với cam kết quốc tế về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.