Tổng thống Biden gửi thông điệp mới cho Ukraine lẫn Nga

Trong bài trả lời phỏng vấn được tạp chí TIME xuất bản ngày 4.6, khi được hỏi hòa bình ở Ukraine sẽ trông như thế nào, Tổng thống Mỹ Joe Biden trả lời: "Hòa bình giống như đảm bảo rằng Nga sẽ không bao giờ chiếm đóng Ukraine. Hòa bình là như thế. Và điều đó không có nghĩa Ukraine trở thành một phần của NATO". Ông nhấn mạnh thêm: "Điều đó có nghĩa là chúng tôi có mối quan hệ với họ giống như những quốc gia khác, chúng tôi cung cấp vũ khí để họ có thể tự vệ trong tương lai".

Tổng thống Biden cho biết thêm ông từng nói rằng ông không sẵn sàng ủng hộ khả năng NATO kết nạp Ukraine. "Tôi đã ở Ukraine một tháng khi còn là thượng nghị sĩ và phó tổng thống. Có tham nhũng đáng kể", ông Biden nhấn mạnh. Tuy nhiên, ông Biden cảnh báo rằng NATO có thể đối mặt với nguy cơ chiến tranh nếu không giúp đỡ Ukraine trong cuộc chiến chống Nga.

AFP

Dập tắt mọi hy vọng của Kyiv ?

Tổng thống Biden đưa ra quan điểm loại trừ khả năng Ukraine gia nhập NATO như trên trước thềm hội nghị thượng đỉnh thường niên của khối dự kiến diễn ra ở Washington D.C trong tháng tới là một đòn giáng mạnh vào Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, theo tờ The Telegraph. Ông Zelensky đã thúc đẩy khả năng Ukraine nhanh chóng được gia nhập NATO sau khi xung đột Nga - Ukraine kết thúc.

Khả năng Ukraine gia nhập NATO đã trở thành điểm gắn bó lớn giữa các thành viên NATO kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine vào ngày 24.2.2022. Tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Lithuania vào tháng 7.2023, các quốc gia thành viên đã đồng ý với một thông cáo chung nhấn mạnh "Tương lai của Ukraine là ở NATO", nhưng từ chối tiến tới kế hoạch gia nhập được một số nước Đông Âu ủng hộ. "Tình trạng này chắc chắn sẽ khiến các quốc gia vùng Baltic và phía đông tức giận", một nhà ngoại giao cấp cao của NATO nhận định.

Kyiv đã không nhận được lời mời cũng như thời hạn chắc chắn để gia nhập NATO trong hội nghị thượng đỉnh năm ngoái, dù NATO đã thực hiện các bước thắt chặt hợp tác, theo trang tin The Kyiv Independent. Giới chức Ukraine đã bày tỏ hy vọng hội nghị thượng đỉnh NATO sắp tới sẽ mang đến tín hiệu rõ ràng hơn. Tuy nhiên, phát ngôn trên của Tổng thống Biden đã phủ bóng đen lên hy vọng về khả năng Ukraine được đề nghị trở thành thành viên NATO để đổi lấy việc nhượng bộ lãnh thổ cho Nga trong một thỏa thuận hòa bình tiềm năng, theo The Telegraph.

Tình hình chiến sự

Thông tin về khả năng Ukraine gia nhập NATO lại nóng lên trong bối cảnh xung đột Nga - Ukraine kéo dài hơn 830 ngày mà chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Hãng tin TASS hôm qua dẫn lời chuyên gia quân sự Andrey Marochko ở Cộng hòa Nhân dân Luhansk tự xưng cho rằng quân đội Nga đã ngăn chặn được nỗ lực của Ukraine nhằm tiến hành một "chiến dịch giành chiến thắng" gần khu định cư Volchansk trong tỉnh Kharkiv thuộc đông bắc Ukraine. Ông Marochko còn cho rằng quân đội Ukraine đã từ bỏ kế hoạch và đang điều chỉnh nhiệm vụ tác chiến cho phù hợp với tình hình thực tế.

Trong khi đó, Tổng thống Zelensky tối 4.6 khẳng định tình hình ở tỉnh Kharkiv đã "ổn định", và những cuộc tấn công chính và mạnh nhất của Nga hiện diễn ra ở tỉnh Donetsk thuộc miền đông Ukraine, theo The Kyiv Independent. Ông Zelensky nói rằng dù mới chỉ là đầu tháng 6 nhưng những tuần tới có thể quyết định số phận của cuộc chiến ở Ukraine trong thời gian còn lại của năm.

Các nhà phân tích quân sự thì cho rằng khả năng tấn công mới của Ukraine vào Nga sau khi Mỹ và các đồng minh cho phép Kyiv dùng vũ khí do phương Tây cung cấp để tấn công vào lãnh thổ Nga sẽ giúp làm chậm các cuộc tấn công xuyên biên giới của Moscow, theo báo The New York Times. Nga đã nhiều lần cảnh báo các đồng minh phương Tây của Ukraine rằng việc cho phép tấn công bên trong lãnh thổ Nga sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng.