TP.HCM dẫn đầu cả nước về ứng dụng công nghệ bức xạ, tiềm ẩn sự cố

Ngày 27.12, tại cơ sở 2 Bệnh viện Ung bướu, UBND TP.HCM tổ chức diễn tập ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân trên địa bàn năm 2025.

Buổi diễn tập mô tả một xe bán tải vận chuyển nguồn phóng xạ (Iridium-192 hoạt độ 10 Ci và dược chất phóng xạ) được Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, Bộ Khoa học - Công nghệ cấp phép qua địa bàn TP.HCM. Trên xe có người lái xe và nhân viên áp tải nguồn phóng xạ. Khi tới gần cơ sở 2 Bệnh viện Ung bướu, xe vận chuyển nguồn phóng xạ đã va chạm mạnh với một xe tải. Thiết bị chứa nguồn phóng xạ văng ra ngoài, xe bán tải bị cháy...

Ngay sau khi nhận thông tin từ người dân, công an phường nơi xảy ra tai nạn, lực lượng Cảnh sát giao thông, Cảnh sát PCCC - CNCH, Sở Y tế, Sở Khoa học - Công nghệ, Bộ Tư lệnh TP.HCM đến hiện trường để chỉ huy, bảo vệ và xử lý hiện trường; cứu nạn cứu hộ, khoanh vùng và đo nguồn phóng xạ. Di chuyển nguồn phóng xạ ra khỏi khu vực.

Bộ phận đánh giá và bảo vệ bức xạ thực hiện công tác đánh giá mức độ nhiễm bẩn phóng xạ, đồng thời kiểm tra và giám sát liều bức xạ đối với các nhân viên tham gia ứng phó sự cố.

Buổi diễn tập diễn ra trong gần 1 giờ đồng hồ với nhịp độ khẩn trương, chuyên nghiệp và trách nhiệm.

Bà Nguyễn Hoàng Bảo Trân, Phó giám đốc Sở Khoa học - Công nghệ TP.HCM, Phó trưởng ban Thường trực Ban Chỉ huy diễn tập ứng phó sự cố bức xạ và hạt nhân trên địa bàn năm 2025, cho biết TP.HCM hiện quản lý hơn 1.600 cơ sở bức xạ, với trên 3.000 thiết bị X-quang y tế, 866 thiết bị X - quang công nghiệp và hơn 1.040 nguồn phóng xạ các loại.

So với trước đây, số lượng thiết bị bức xạ đã tăng trên 70%, số lượng nguồn phóng xạ tăng gần 160%. TP.HCM là địa phương dẫn đầu cả nước về ứng dụng công nghệ bức xạ trong y tế, công nghiệp và nghiên cứu - đào tạo.

Tuy nhiên, theo bà Trân, bên cạnh những lợi ích to lớn mà công nghệ bức xạ và hạt nhân mang lại, việc sử dụng các nguồn bức xạ, phóng xạ cũng tiềm ẩn nguy cơ xảy ra sự cố. Nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe con người, môi trường và an toàn xã hội nếu không được quản lý và ứng phó kịp thời.

"Những năm qua, trên địa bàn TP.HCM cũng đã xảy ra một số sự cố bức xạ, chủ yếu liên quan đến thất lạc, kẹt nguồn phóng xạ, phát hiện nguồn phóng xạ vô chủ hoặc nhập khẩu trái phép. Các sự cố này đều đã được xử lý kịp thời và chưa gây hậu quả nghiêm trọng", bà Nguyễn Hoàng Bảo Trân nói.

Tuy nhiên, nguy cơ xảy ra sự cố bức xạ kết hợp với các tình huống phức tạp như tai nạn giao thông, cháy nổ, sập đổ công trình... là hoàn toàn có thể xảy ra trong thực tế.

Do đó, công tác ứng phó không thể chỉ dựa vào một lực lượng, cũng không thể chỉ dừng lại ở văn bản, quy trình trên giấy, mà phải được kiểm chứng bằng diễn tập thực tế, sát tình huống, sát địa bàn và sát năng lực của từng đơn vị được thường xuyên.