Triển lãm tranh của họa sĩ Pháp kết hôn với chị họ Nam Phương hoàng hậu

Đây là sự kiện kỷ niệm 110 năm thành lập Trường ĐH Mỹ thuật TP.HCM (1913 - 2023).

Marcel Georges Bernanose ra đời tại Valenciennes (Pháp) vào ngày 23.8.1884 và qua đời tại Paris (Pháp) ngày 2.4.1952.

Đ.T

Năm 1910, họa sĩ Bernanose cưới bà Agnès Lê Phát Thanh (1895 - 1932), chị họ của Nam Phương hoàng hậu. Ông được mời làm giáo sư mỹ thuật của Trường Viễn Đông Bác Cổ (École Française d'Extrême Orient) tại Hà Nội và tham gia Triển lãm Mỹ thuật Hà Nội lần thứ 4 (4è Exposition des Beaux Art de Hanoi) vào năm 1914. Ông còn là thành viên của Hiệp hội Các nghệ sĩ Pháp (Société des Artistes Français - SAF), làm Tham tán văn hóa trực thuộc Toàn quyền Đông Dương vào năm 1918.

Suốt thời gian sống và làm việc ở VN, Bernanose đã xuất bản nhiều tư liệu nghiên cứu văn hóa, nghệ thuật quan trọng như: Nghệ nhân Bắc bộ (Les Ouvriers d'Art au Tonkin) năm 1913; Báo cáo lần 4 của Hội Ái hữu nghệ sĩ Pháp - Việt (Rapport sur la 4è Expédition de l'Amicale Artistique Franco-Annamite) năm 1914 và cuốn chuyên khảo kinh điển Nghệ thuật trang trí ở Bắc bộ (Les Art Décoratif du Tonkin) năm 1922.

Cùng năm 1922, ông nhận giải thưởng cao nhất Grand Prix de l'Exposition Coloniale de Marseille tại Triển lãm Thuộc địa ở Marseille (Pháp). Trở về Pháp trong những năm 1920, ông tham gia nhiều triển lãm ở thành phố Nancy và Paris, nơi ông trưng bày các tác phẩm về danh lam thắng cảnh của vùng Lorraine, góc nhìn về Paris và những buổi trưa ở Villefranche-sur-mer, Saint-Tropez… cũng như những kỷ niệm về vùng Viễn Đông.

Tranh quý về Nam kỳ xưa

Gặp tiến sĩ Ngô Hồ Anh Khôi tại triển lãm, anh cho biết: "Hậu duệ của họa sĩ Bernanose đã bán các tác phẩm của ông tại Nhà đấu giá Drouot ở Paris. Năm 2018, các nhà sưu tập gồm có tôi và người em - tiến sĩ Ngô Hồ Anh Khoa, vợ chồng luật sư Ngô Hồng Anh và Hồ Thị Ánh Dương, với sự tư vấn của nhà nghiên cứu Nguyễn Trọng Cơ, bắt đầu có ý định về việc mua lại một phần lớn các bức vẽ của Marcel Georges Bernanose về Đông Dương từ nhiều nhà sưu tập nghệ thuật khắp nơi để tạo thành bộ sưu tập Marcel Bernanose - Nhìn về Đông Dương với hơn 500 bức vẽ và hiện vật".

Đ.T

Đ.T

"Nhiều người biết đến ông qua những công trình khảo cứu, biên khảo, trong khi gần như không ai biết ông cũng là một họa sĩ, điêu khắc gia cho mãi đến gần 100 năm sau hậu duệ của ông mới công bố", tiến sĩ Anh Khôi cho biết.

PGS-TS Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng Trường ĐH Mỹ thuật TP.HCM, nhận định: "Đây là những bức ký họa quý giá về Nam kỳ, về đời sống người dân Việt trong đó bao gồm cả người Hoa và Chăm. Bộ sưu tập của họa sĩ Marcel Georges Bernanose rất có giá trị không chỉ về nghệ thuật mà còn là lịch sử".

Marcel Georges Bernanose còn là tác giả của cuốn La Cochinchine (Xứ Nam kỳ), viết về lịch sử, kinh tế, văn hóa, du lịch… bao phủ lên một vùng đất rộng thuộc đồng bằng sông Cửu Long hay còn gọi là Nam kỳ Lục tỉnh.