Trương Mỹ Lan ký hiệu 'lạ' khi sử dụng sai hơn 30.000 tỉ đồng trái phiếu

Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) Bộ Công an vừa kết luận điều tra vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn vị liên quan, đề nghị truy tố 34 bị can ở 3 nhóm tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới. Theo đó, Trương Mỹ Lan, 68 tuổi, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát bị đề nghị truy tố hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.

NHẬT THỊNH

Kết luận điều tra thể hiện, Trương Mỹ Lan và đồng phạm phát hành 25 gói trái phiếu khống (30.869 tỉ đồng) không có tài sản đảm bảo, hiện mất khả năng thanh toán của 4 pháp nhân. 4 pháp nhân này gồm Công ty bất động sản An Đông, Công ty đầu tư An Thuận, Công ty Sunny World và Công ty dịch vụ - thương mại TP.HCM; đến nay còn dư nợ hơn 30.081 tỉ đồng của hơn 35.824 nhà đầu tư.

Năm 2018, khi SCB trong tình trạng bị các cơ quan quản lý thanh tra, kiểm tra, việc xin cấp tín dụng từ SCB gặp nhiều khó khăn. Kèm theo đó là tình hình nợ xấu kéo dài nên khoảng tháng 8.2018, Trương Mỹ Lan và Đinh Văn Thành (Chủ tịch HĐQT SCB), Võ Tấn Hoàng Văn (Tổng giám đốc SCB), Nguyễn Phương Hồng (Phó tổng giám đốc SCB), Nguyễn Tiến Thành (Chủ tịch, Tổng Giám đốc Công ty chứng khoán TVSI) và Hồ Bửu Phương (Phó tổng giám đốc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) sử dụng Công ty bất động sản An Đông và các công ty khác phát hành trái phiếu riêng lẻ huy động tiền từ người dân để xử lý khó khăn tài chính cho SCB.

Sau đó, các nhân sự chủ chốt của SCB, Công ty chứng khoán TVSI, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và tổ chức phát hành đã họp bàn, lên phương án tạo lập trái phiếu và thông qua Công ty chứng khoán TVSI, SCB phát hành, chào bán cho người dân với lãi suất cao hơn lãi suất gửi tiết kiệm tại SCB.

Phát hành trái phiếu, lừa bán cho hơn 35.824 nhà đầu tư

Thực hiện chủ trương của Trương Mỹ Lan, từ năm 2018 đến năm 2020, các đối tượng có liên quan tại Công ty chứng khoán TVSI, SCB và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã sử dụng 4 công ty phát hành 25 mã trái phiếu khống, không có tài sản đảm bảo 4 pháp nhân trên, để lừa bán cho 35.824 nhà đầu tư, thu về 30.869 tỉ đồng.

Số tiền thu được từ hoạt động bán trái phiếu không sử dụng đúng mục đích phát hành trái phiếu là đầu tư vào các dự án kinh tế để sinh lời, đảm bảo nghĩa vụ hoàn trả gốc và lãi cho các trái chủ, mà các bị can đã rút tiền và sử dụng toàn bộ số tiền huy động được từ bán trái phiếu cho các mục đích khác. Theo đó, không có đủ nguồn tiền đảm bảo chi trả gốc và lãi đến hạn cho các nhà đầu tư.

Tính đến thời điểm khởi tố vụ án ngày 7.10.2022, 4 công ty trên còn dư nợ 30.081 tỉ đồng của 35.824 nhà đầu tư, không có khả năng thanh toán.

Thủ đoạn phạm tội chính của các bị can trong việc tạo lập trái phiếu của 4 công ty, đó là thành lập công ty "ma" (không có bộ máy nhân sự, hoạt động thực tế), rồi thuê người đứng tên thành lập công ty, sở hữu cổ phần, tài sản, khoản vay, ký khống tài liệu... phục vụ cho các hoạt động tài chính của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Trương Mỹ Lan còn giao cấp dưới phân bổ các công ty "ma" cho nhiều nhóm phụ trách, mỗi người quản lý từ 20 đến 30 công ty. Có công ty, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát sắp xếp từ 8 đến 10 tỉ đồng/tháng để chi trả lương cho cá nhân được thuê, tùy vào vị trí. Cá nhân nào đứng tên thành lập công ty được trả 12 triệu đồng/tháng, còn đứng tên tài sản thì 15 triệu đồng/năm.

Đến thời điểm khởi tố vụ án, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát có 1.470 công ty, trong đó có 46 công ty nước ngoài. Sau khi được thành lập, có 656 công ty "ma" được sử dụng để vay tiền tại SCB; hiện 435 công ty còn dư nợ gốc và lãi, đều thuộc nhóm nợ xấu không có khả năng thu hồi; có 85 công ty được thành lập để chuyển tiền từ Việt Nam ra nước ngoài và 63 công ty nhận tiền từ nước ngoài về Việt Nam thông qua SCB. Ngoài ra, có 50 công ty dùng để tạo lập, phát hành trái phiếu, và hàng trăm công ty được thành lập đứng tên tài sản... theo mục đích của Trương Mỹ Lan.

Mang tiền xuống hầm tòa nhà giao cho lái xe của Trương Mỹ Lan

Cơ quan điều tra xác định, toàn bộ giao dịch nộp, rút tiền mặt, chuyển tiền tại SCB có liên quan đến 30.869 tỉ đồng đều là khống, không có tiền mặt nộp/rút thực tế mà chỉ đi lệnh dòng tiền để cân đối sổ quỹ tiền mặt hằng ngày tại SCB chi nhánh Sài Gòn, Bến Thành.

Toàn bộ việc sử dụng tiền trái phiếu được người thân cận của Trương Mỹ Lan ghi chép, theo dõi với cách đặt tên là "Bond WMC", "Bond VTP", "Bond VNG", "Bond VIPD"...

Sau khi tiền trái phiếu Công ty chứng khoán TVSI chuyển về SCB thì các đối tượng rút tiền bằng 2 hình thức, rút tiền mặt trực tiếp đưa xuống hầm giao cho Bùi Văn Dũng (lái xe của Trương Mỹ Lan) chở về nhà riêng, đưa cho cá nhân hoặc điểm đến theo chỉ định.

NHẬT THỊNH

Ngoài ra tiền còn được rút bằng cách cho các cá nhân được thuê đứng tên ký chứng từ rút tiền mặt, nộp vào tài khoản chỉ định. Sau đó tiếp tục đi lệnh chuyển tiền vào các tài khoản khác để trả nợ vay, thanh toán thẻ tín dụng, chuyển tiền cho các công ty, cá nhân...

Cơ quan công an xác định, với phương thức như trên, Trương Mỹ Lan và đồng phạm che giấu được dòng tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu cũng như tổ chức, cá nhân, tài khoản được thụ hưởng tiền bán trái phiếu.

Tại cơ quan điều tra, Trương Mỹ Lan thừa nhận việc Lan ra chủ trương phát hành trái phiếu của các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát là trái quy định pháp luật, vì không dùng tiền phát hành trái phiếu vào việc đầu tư, sản xuất kinh doanh, tạo nguồn thu thực tế để đảm bảo cho việc trả nợ trái phiếu, mà dùng để xử lý các khoản tài chính cho SCB dẫn đến không có khả năng chi trả.

Trương Mỹ Lan xin chịu trách nhiệm về sai phạm của mình và việc trả nợ trái phiếu cho các trái chủ bằng hình thức: sử dụng toàn bộ tiền, tài sản của Trương Mỹ Lan đã bị kê biên, phong tỏa, ngăn chặn, thu giữ và toàn bộ các khoản tiền, tài sản mà TAND TP.HCM đã tuyên các cá nhân, tổ chức phải trả lại hoặc bồi thường cho Trương Mỹ Lan để ưu tiên thanh toán nợ và lãi trái phiếu.