Trương Mỹ Lan sẽ phải thực hiện những trách nhiệm dân sự nào?

Sáng 1.4, Tòa án nhân dân TP.HCM tiếp tục phiên xét xử bị cáo Trương Mỹ Lan (68 tuổi, là Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) và 85 bị cáo khác.

Phiên tòa tiếp tục với nội dung Viện KSND TP.HCM đối đáp lại các quan điểm bào chữa của luật sư, tự bào chữa bổ sung của bị cáo, và quan điểm bảo vệ quyền lợi.

Theo cáo trạng, bị cáo Trương Mỹ Lan dù không nắm chức vụ gì tại SCB, nhưng với việc nắm giữ 91,5% cổ phần đã chi phối, lũng đoạn chỉ đạo toàn bộ hoạt động ngân hàng này.

Từ năm 2012 - 2022, bị cáo Trương Mỹ Lan sử dụng hệ sinh thái của mình với hơn 1.000 công ty trong và ngoài nước, lấy Tập đoàn Vạn Thịnh Phát làm trung tâm, sau đó chia thành 4 nhóm chính, quan hệ chặt chẽ với nhau. Sau đó, bị cáo Trương Mỹ Lan chỉ đạo các đồng phạm trong vụ án lập khống hồ sơ vay, SCB giải ngân 2.257 khoản với hơn 1 triệu tỉ đồng - chiếm 93% số tiền cho vay của ngân hàng.

Đến năm 2022, nhóm bị cáo còn 1.284 hồ sơ vay, tương đương dư nợ 677.286 tỉ đồng (trong đó nợ gốc 483.971 tỉ đồng, lãi/phí 193.315 tỉ đồng), nằm trong nhóm không có khả năng thu hồi.

Sau khi trừ giá trị tài sản đảm bảo, cáo trạng xác định bị cáo Lan gây thiệt hại cho SCB khoảng 498.000 tỉ đồng.

Trong vụ án này có nhiều vấn đề dân sự đang tranh cãi, đặc biệt là về số tiền thiệt hại mà bị cáo Trương Mỹ Lan cùng đồng phạm đã gây ra.

Tại tòa, đại diện SCB đề nghị HĐXX xác định thiệt hại của ngân hàng này tính đến ngày 5.3.2024 (tức ngày bắt đầu xét xử sơ thẩm) là 761.802 tỉ đồng, trong đó nợ gốc là gần 484.000 tỉ đồng, nợ lãi/phí tạm tính là hơn 277.800 tỉ đồng. Xác định bị cáo Trương Mỹ Lan và các đồng phạm phải có trách nhiệm liên đới khắc phục toàn bộ thiệt hại.

SCB cũng đề nghị HĐXX xem xét giao cho SCB toàn quyền quản lý, khai thác, sử dụng, xử lý… 1.166 tài sản đảm bảo là vật chứng trong vụ án. Đồng thời cho SCB nhận lại toàn bộ tài sản và các quyền tài sản mà cơ quan điều tra áp dụng các biện pháp cưỡng chế, thu hồi, kê biên, phong tỏa trong vụ án.

Đối với khoản tiền nhận hối lộ 5,2 triệu USD của bị cáo Đỗ Thị Nhàn, SCB cũng đề nghị thu hồi lại trả cho SCB bởi tiền đưa nhận hối lộ này có nguồn gốc từ SCB.

Đối với thiệt hại vụ án, các luật sư đề nghị HĐXX xem xét cách xác định lại thiệt hại của vụ án. Bởi, Viện kiểm sát xác định thiệt hại dựa trên nguyên tắc lấy dư nợ trừ đi giá trị tài sản đảm bảo, song lại loại trừ một số tài sản đảm bảo khiến bị cáo Lan phải chịu trách nhiệm với số thiệt hại cao hơn rất nhiều so với sai phạm bị cáo buộc.

Trước đó, trong phần phát biểu quan điểm, Viện kiểm sát đề xác định thiệt hại là 677.286 tỉ đồng và số lãi phát sinh của hậu quả thiệt hại này theo quy định pháp luật. Tuy nhiên để đảm bảo nguyên tắc có lợi cho các bị cáo, buộc các bị cáo chịu trách nhiệm hình sự trên cơ sở dư nợ các khoản vay trừ đi tổng giá trị tài sản đảm bảo được phân bổ cho các khoản vay, là khoảng 498.000 tỉ đồng.

Ngoài ra, Viện kiểm sát chỉ buộc Trương Mỹ Lan bồi thường cho SCB toàn bộ thiệt hại là 677.286 tỉ đồng và lãi phát sinh của hậu quả thiệt hại này theo quy định pháp luật.

THẢO NHÂN

Về đề nghị của bị cáo Trương Mỹ Lan, bán tòa nhà Capital Place (tại địa chỉ 29 Liễu Giai, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội) để bổ sung khắc phục hậu quả thì đại diện Ngân hàng HSBC (tức Tập đoàn Ngân hàng Hồng Kông và Thượng Hải) và Ngân hàng OCBC Bank Singapore không đồng ý, và đề nghị HĐXX xem xét bảo đảm quyền lợi của ngân hàng.

Hiện nay, tòa nhà Capital Place đang được Công ty cổ phần Twin-Peaks thế chấp để đảm bảo khoản vay 200 triệu USD, thời điểm đáo hạn trả nợ là ngày 30.4.2024.

Tòa nhà Capital Place được bị cáo Trương Mỹ Lan thông tin đến tòa là có thể bán với giá 1 tỉ USD, song con gái của bị cáo Trương Mỹ Lan trình bày đang có người trả 360 triệu USD, nhưng tòa nhà này đang thế chấp vay. Sau khi bán xong, trả nợ cho 4 ngân hàng, số tiền còn lại sẽ dùng khắc phục hậu quả trong vụ án.

Về yêu cầu của Trương Mỹ Lan đề nghị SCB trả tiền thuê tòa nhà 19 Nguyễn Huệ, SCB trình bày tài sản này đang bị kê biên, nên hiện SCB chưa thanh toán tiếp nhưng số tiền nợ thấp hơn rất nhiều so với tiền mà SCB đặt cọc.