Cụ Hồ Văn Tai cho biết tranh gói vải là loại tranh tạo hình nổi bằng chất liệu vải trên nền giấy. Người sáng lập dòng tranh này là ông Trần Văn Huy (hiệu là Thủy Tiên, ngụ Sa Đéc). Ban đầu, đây chỉ là sáng kiến thay hình dán giấy bằng vải hoặc gấm chuyên về chân dung để dùng trong thờ phụng. Về sau, tranh có thêm nhiều chủ đề phong phú, được sử dụng làm quà tặng trong các dịp đám cưới, mừng thọ, tân gia.
Nguy cơ thất truyền
Cụ Tai bắt đầu làm tranh gói vải khi mới 16 tuổi. Phần vì đam mê và yêu thích, phần là phương kế mưu sinh. Đặc biệt, cũng nhờ đó, cụ tìm được tri kỷ cuộc đời là người vợ Nguyễn Thị Bạch Thủy (83 tuổi). “Năm 1954, tôi đến tiệm của ông Thủy Tiên xin hồ. Nhìn thấy những bức tranh gói vải của ông ấy làm quá đẹp, tôi đâm ra mê mẩn rồi muốn nghỉ học chuyển sang làm tranh”, cụ Tai kể.
 |
Cụ Tai và vợ ngày ngày miệt mài làm ra những bức tranh gói vải tuyệt đẹp Ảnh: Duy Tân |
Theo cụ Tai, dòng tranh này hưng thịnh ở miền Tây Nam Bộ từ thập niên 50 - 60 của thế kỷ 20, thế nhưng truyền nhân rất ít. Bởi ngoài đam mê, tỉ mẫn, thì sự sáng tạo của người thợ mới giữ vai trò then chốt. “Tranh này đi riêng biệt, không giống ai hết, do cái thiên tư của người làm và tùy thuộc vào sự bền chí. Nhiều người học một lứa với tôi cũng bỏ cuộc hết”, cụ Tai chia sẻ.
Vì khó sống được với nghề làm tranh gói vải nên rất nhiều người theo học nhưng hiếm ai bám trụ. Theo thời gian, dòng tranh dần mai một. Đến nay, chỉ còn vợ chồng cụ Tai giữ nghề.
Thành quả hơn 3.000 bức tranh
Cụ Tai cho biết phải rất kỳ công mới tạo ra được một bức tranh gói vải. Bắt dầu từ khâu vẽ nét phác thảo trên nền giấy, các chủ thể chính của tranh như người, con vật hoặc cây cối... đều dùng bông gòn tạo hình. Sau đó dùng vải, gấm hoặc lụa để phủ lên tạo nếp cho chân thật. Cuối cùng gắn keo lên mặt tranh đã được vẽ nền chất liệu vải.
Bức tranh hoa sen do nghệ nhân Hồ Văn Tai sáng tạo Ảnh: Duy Tân |
Hiện nay, dù không còn hưng thịnh, nhưng tại quê nhà H.Châu Thành (Đồng Tháp), cụ Tai vẫn nhận làm tranh cho khách hàng ở nhiều tỉnh miền Tây như Vĩnh Long, Cần Thơ, Kiên Giang...
Sau 68 năm gắn bó với nghề, nghệ nhân Hồ Văn Tai đã tạo ra hơn 3.000 bức tranh gói vải. Tranh của cụ Tai có mặt từ Nam chí Bắc. Mỗi bức tranh là một đứa con tinh thần ý nghĩa, chứa đựng công sức lẫn tâm huyết của người đam mê nghệ thuật.
Giờ đây, trong căn nhà nhỏ, mỗi ngày, vợ chồng cụ Hồ Văn Tai vẫn miệt mài bên những bức tranh gói vải. Tuổi cao, mắt mờ, đôi tay không còn linh hoạt nhưng niềm đam mê với dòng tranh này vẫn mãnh liệt trong lòng cụ.
Bình luận (0)